Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Rybniku

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 7 kwietnia 2021 roku

Sąd Rejonowy w Rybniku VI Wydział Gospodarczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: Sędzia Witold Zawisza

Protokolant: protokolant sądowy Aleksandra Chmielewska

po rozpoznaniu w dniu 7 kwietnia 2021 roku w Rybniku

na rozprawie

sprawy z powództwa M. D.

przeciwko (...)S.A. z siedzibą w W.

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanej (...) S.A. z siedzibą w W. na rzecz powoda M. D. kwotę 4.225,89 zł (cztery tysiące dwieście dwadzieścia pięć 89/100) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 8 października 2019 roku do dnia zapłaty,

2.  oddala powództwo w pozostałym zakresie,

3.  zasądza od pozwanej na rzecz powoda kwotę 1.168,16 zł (jeden tysiąc sto sześćdziesiąt osiem złotych 16/100) tytułem zwrotu kosztów procesu,

4.  nakazuje pobrać od powoda na rzecz Skarbu Państwa - Sądu Rejonowego w Rybniku kwotę 262,31 zł (dwieście sześćdziesiąt dwa złote 31/100) tytułem kosztów sądowych tymczasowo poniesionych przez Skarb Państwa,

5.  nakazuje pobrać od pozwanej na rzecz Skarbu Państwa - Sądu Rejonowego w Rybniku kwotę 746,60 zł (siedemset czterdzieści sześć złotych 60/100) tytułem kosztów sądowych tymczasowo poniesionych przez Skarb Państwa.

Sędzia

Sygn. akt VI GC 2351/19

UZASADNIENIE

Pozwem wniesionym 08.10.2019 r. powód M. D. wniósł o zasądzenie na swoją rzecz od pozwanego (...) S.A. w W. kwoty 5.706,26 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od kwot: 5.226,26 zł od 25.11.2018 r. do dnia zapłaty, 480,00 zł od dnia wniesienia pozwu (tj. 08.10.2019 r.) do dnia zapłaty i zwrot kosztów procesu. Podniósł, że jako cesjonariusz dochodzi odszkodowania za skutki kolizji drogowej, której sprawca był ubezpieczony od odpowiedzialności cywilnej u pozwanego. Żądaną kwotę stanowiły koszty naprawy pojazdu w kwocie 6.923,20 zł pomniejszone o dotychczas wypłacone odszkodowanie w wysokości 1.696,94 zł, koszt sporządzenia prywatnej kalkulacji w kwocie 480,00 zł. Powód jako cesjonariusz dochodził reszty należnego odszkodowania, a także kosztów wykonania kalkulacji naprawy /k. 2-8/.

Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym z 22.10.2019 r. powództwo zostało uwzględnione w całości /k. 37/.

W sprzeciwie od nakazu zapłaty pozwany wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów procesu. Wskazał, że podczas zgłoszenia szkody, poszkodowany nie określił wysokości żądanego odszkodowania. Informował o zasadach i możliwości w zorganizowaniu naprawy uszkodzonego pojazdu. Zarzucił, że poszkodowany domagał się wyższego odszkodowania w oparciu o hipotetycznie ustaloną wysokość szkody. Zarzucił, że powód nie wykazał rzeczywistych poniesionych kosztów naprawy, gdyż nie przedłoży dokumentu fiskalnego. Kwestionował kalkulację powoda zarzucając zawyżone koszty naprawy. W dacie szkody pojazd liczył 12 lat i doszło do zużycia uszkodzonych części. Według pozwanego naprawa powinna się odbyć przy użyciu części zamiennych oraz porównywalnej jakości. Nie uznał roszczenia w zakresie kosztów wykonania kalkulacji naprawy, gdyż wskazał, że powód był profesjonalistą w szacowaniu szkód. Kwestionował odsetki, które winny zostać naliczone po upływie 14 dni od doręczenia pozwanemu pozwu, tj. od 27.11.2019 r. /k. 41-49/.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W wyniku zdarzenia z 23.10.2018 r. uszkodzeniu uległ samochód marki A. (...) (nr rej. (...), rok produkcji 2006), należący do K. N.. Sprawca szkody był ubezpieczony od odpowiedzialności cywilnej u pozwanego - (...)S.A. w W.. Szkoda została zgłoszona 24.10.2018 r. pozwanemu.

Bezsporne

Decyzją z 25.10.2018 r. pozwany w oparciu o sporządzoną kalkulację z 25.10.2018 r. zaproponował odszkodowanie w wysokości 1.696,94 zł za koszty naprawy uszkodzonego pojazdu. Naprawa zgodnie z kosztorysem zakładała wykorzystanie 9 części o porównywalnej jakości (...), (...), (...), współczynnik odchylenia na materiał lakierniczy w 67%, stawkę rbg w wysokości 50 zł netto. W kalkulacji zawarto informacje, że pojazd posiadał wcześniejsze uszkodzenia, wymienione zostały pokrywa tylna, lampa tylna, krata wylotu powietrza, pokrywa przednia została polakierowana, były widoczne nietechnologiczne naprawy zderzaka przedniego w części lewej – z tego tytułu pozwana dokonała w kalkulacji potrącenia. Decyzją z 14.11.2018 r. przyznał i wypłacił zaproponowane odszkodowanie.

dowód: decyzja z 14.11.2018 r. /k. 16/, ustalenie wysokości szkody i kosztorys pozwanego /k. 17-19, k. 54-58/, dokumentacja zdjęciowa /k. 60-75/, decyzja z 25.10.2018 r. /k. 76-77/

22.08.2019 r. poszkodowany K. N. zawarł z powodem umowę cesji wierzytelności, na mocy której przelał na jego rzecz wierzytelność z tytułu szkody wyrządzonej 23.10.2018 r. O przelewie wierzytelności zawiadomiono pozwanego.

dowód : umowa cesji /k. 21/, zawiadomienie /k.22/, oświadczenie /k. 23/, wiadomość mailowa/k. 20/, potwierdzenie przelewu /k. 24/

Według przeanalizowanej kalkulacji naprawy, sporządzonej na zlecenie powoda przez (...)sp. z o.o. w W. z 02.09.2019 r., koszt naprawy pojazdu wyniósłby 6.923,20 zł, przy stawce za roboczogodzinę w wysokości 100,00 zł netto oraz wykorzystanie części oryginalnych ((...)). Zastosowano ubytek wartości opony przedniej prawej 60%. Za sporządzenie kalkulacji powód został obciążony fakturą VAT w kwocie 480,00 zł brutto.

dowód : kalkulacja naprawy /k. 25-31/, faktura VAT /k. 32/, potwierdzenie przelewu /k. 33/

Stawki rbg stosowane przez warsztaty na rynku lokalnym w październiku 2018 r., wynosiły od 80/90 zł netto do 150/160 zł netto. Średnia stawka wynosiła 100/110 zł netto.

Koszt naprawy uszkodzonego pojazdu w oparciu o części oryginalne(...), przy założeniu:

- średnich stawek rbg obowiązujących na rynku lokalnym wyniósłby 7.161,17 zł.

- minimalnych stawek rbg obowiązujących na rynku lokalnym wyniósłby 6.949,12 zł.

- maksymalnych stawek rbg obowiązujących na rynku lokalnym wyniósłby 7.691,30 zł.

Koszt naprawy uszkodzonego pojazdu w oparciu o części zamienne (...), przy założeniu:

- średnich stawek rbg obowiązujących na rynku lokalnym wyniósłby 6.134,88 zł.

- minimalnych stawek rbg obowiązujących na rynku lokalnym wyniósłby 5.922,83 zł.

- maksymalnych stawek rbg obowiązujących na rynku lokalnym wyniósłby 6.665,01zł.

Zastosowanie części zamiennych nieoryginalnych typu (...), (...) skutkowałoby pominięciem zasady pełnej restytucji.

dowód : opinia biegłego z zakresu motoryzacji R. W. /k. 90-135/

Sąd ustalił stan faktyczny w oparciu o wymienione powyżej dowody, których autentyczności nie kwestionowała żadna ze stron, a nie było podstaw, by podważać ich wiarygodność z urzędu. Oparto się także na opinii biegłego z zakresu techniki motoryzacyjnej R. W., jako że opinia została sporządzona rzetelnie, z wykorzystaniem wiedzy fachowej i doświadczenia zawodowego, logicznie uzasadniona oraz oparta na znajomości akt sprawy i akt szkody. Jedynie strona powodowa wniosła zastrzeżenia do opinii, zarzucając, że części (...)nie są tożsame z częściami (...) i pojazd powinien zostać naprawiony przy użyciu części (...). Powód wniósł o dopuszczenie dowodu z uzupełniającej opinii biegłego, w której biegły miał wskazać fizycznego sprawdzenia dostępności, kompatybilności i cen części (...)oraz uzasadnić charakterystykę tych części i ich zastosowanie. Zarzuty powodowa zostały oddalone na podstawie art. 235 ^{( 2)} §1 pkt 2) i 5) k.p.c., gdyż biegły w opinii wskazał charakterystykę części jakości (...). Dopuszczenie kolejnej opinii służyłoby jedynie przedłużeniu postępowania.

Pozostałe wnioski dowodowe należało oddalić jako nieprzydatne w sprawie, jak również oddalono dowód z zeznań świadka K. N., gdyż niniejsza sprawa została w całości wyjaśniona w oparciu o zebrany w sprawie materiał dowodowy.

Sąd zważył, co następuje

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w części.

Podstawę prawną roszczenia stanowił przepis art. 822 § 1 k.c., który stwarza po stronie ubezpieczyciela obowiązek zapłacenia określonego w umowie ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej odszkodowania za szkodę wyrządzoną osobie trzeciej, wobec której odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony. Zgodnie z § 2 wymienionego przepisu, umowa obejmuje szkody będące następstwem przewidzianego w niej zdarzenia, które miało miejsce w okresie ubezpieczenia. Przesłankami powstania odpowiedzialności odszkodowawczej ubezpieczyciela są zatem: zaistnienie zdarzenia, z którym umowa ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej wiąże odpowiedzialność odszkodowawczą ubezpieczającego lub ubezpieczonego (tj. zdarzenie ubezpieczeniowe), szkoda oraz adekwatny związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy szkodą a przedmiotowym zdarzeniem. Ustawa z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych precyzuje szczegółowe podstawy i zakres odpowiedzialności ubezpieczyciela (art. 9, art. 9a, art. 34, art. 36 ustawy).

W rozpoznawanej sprawie zdarzenie ubezpieczeniowe, odpowiedzialność pozwanego z umowy ubezpieczenia (...) i legitymacja czynna powoda pozostawały poza sporem. Przedmiotem sporu był koszt naprawy uszkodzonego samochodu oraz koszt sporządzonej kalkulacji naprawy.

W myśl art. 361 § 2 k.c., w braku odmiennego przepisu ustawy lub postanowienia umowy, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono. Szkoda jest rozumiana jako utratę lub zmniejszenie aktywów, bądź powstanie lub zwiększenie pasywów osoby poszkodowanej. Przy ustaleniu szkody stosuje się ogólne zasady prawa odszkodowawczego, choć odszkodowanie należne od ubezpieczyciela odpowiedzialności cywilnej zawsze wypłaca się w pieniądzu. Zasadą jest całkowita kompensata doznanego uszczerbku, wykluczone jest jednak nieuzasadnione wzbogacenie poszkodowanego. Stosownie do art. 361 § 1 k.c., zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła (adekwatny związek przyczynowy). Normalny związek przyczynowy zachodzi wtedy, gdy w danym układzie stosunków i warunków oraz w zwyczajowym biegu rzeczy, bez zaistnienia szczególnych okoliczności, szkoda jest rezultatem typowym, w zwykłej kolejności rzeczy, a więc nie będącym rezultatem jakiegoś zupełnie wyjątkowego zbiegu okoliczności.

Stwierdzić zatem należy, że pozwana zobowiązana była wypłacić odszkodowanie w kwocie umożliwiającej poszkodowanemu doprowadzenie pojazdu do stanu sprzed kolizji. Wartość odszkodowania powinna zatem odpowiadać co najmniej obiektywnie koniecznym i ekonomicznie uzasadnionym kosztom naprawy samochodu, pozwalającym na doprowadzenie uszkodzonego mienia do stanu sprzed zdarzenia ubezpieczeniowego. Poza zainteresowaniem ubezpieczyciela powinno natomiast pozostawać, czy poszkodowany w rzeczywistości naprawił swój pojazd, a jeśli tak, to przy wykorzystaniu jakich części. Roszczenie o świadczenie należne od zakładu ubezpieczeń w ramach ubezpieczenia komunikacyjnego odpowiedzialności cywilnej z tytułu kosztów przywrócenia uszkodzonego pojazdu do stanu pierwotnego jest wymagalne niezależnie od tego, czy naprawa została dokonana (por. wyrok SN z dnia 16 maja 2002 r. V CKN 1273/00, wyrok SN z dnia 12 kwietnia 2018 r. sygn. akt II CNP 43/17, wyrok SN z dnia 8 marca 2018 r. sygn. akt II CNP 32/17, postanowienie SN z dnia 7 grudnia 2018 r. sygn. akt III CZP 51/18).

W rozpoznawanej sprawie stawki na rynku woj. (...) kształtowały się od 80/90 zł netto do 150/160 zł netto. Średnia stawka rbg wynosiła 100/110 zł netto. Stawka rbg pozwanego była zaniżona, a stawka rbg powoda mieściła się wśród średnich stawek rynkowych. Powód do naprawy wykorzystał wyłącznie części jakości (...), a pozwany części jakości (...), (...), (...). Należy mieć na uwadze, że uszkodzony pojazd w dacie szkody liczył 12 lat i mogło dojść do zużycia uszkodzonych części. Ponadto pozwany w trakcie oględzin wskazał, że pojazd posiadał już wcześniejsze uszkodzenia. Powód nie kwestionował tych uszkodzeń, zatem nie wykazał by naprawa odbyła się wyłącznie przy użyciu części oryginalnych. W dacie szkody występowały części zamienne jakości (...). Biegły wskazał, że części typu (...) to części produkowane według tych samych reżimów technologicznych co części oryginalne typu (...). Części (...) posiadają logo producenta części, ale są pozbawione logo producenta samochodu. Części te produkowane są na tej samej linii produkcyjnej co części (...) i do ich produkcji używa się tych samych komponentów, które uznawane są za tożsame pod względem użytkowych, jakościowym i estetycznym z częściami typu (...). Naprawa przy użyciu tych części wynosiła od 5.922,83 zł do 6.665,01 zł. Powód wskazał także, że poszkodowany nie miał obowiązku dokonywać naprawy pojazdu i niedopuszczalnym było zbadanie czy pojazd został naprawiony. W konsekwencji należy przyjąć, że koszt naprawy pojazdu wystarczyłyby i powinny się odbyć przy zastosowaniu części zamiennych jakości (...) i uwzględnieniu minimalnej stawki rbg w wysokości 5.922,83 zł. Tego rodzaju naprawa obejmowałaby niezbędne i ekonomicznie uzasadnione koszty naprawy jakie należało ponieść w celu przywrócenia pojazdu do stanu sprzed szkody, ustalonych według cen występujących na rynku lokalnym. Naprawa przy użyciu części alternatywnych zamienników jakości (...), (...), (...) spowodowałby przywrócenie pojazdu do stanu porównywalnego ze stanem sprzed szkody jednakże nie gwarantowałaby jej jakości i trwałości, a ponadto skutkowałaby pominięciem zasady pełnej restytucji. Należy też zauważyć, że poszkodowanego nie wiązała propozycja organizacji naprawy w warsztacie współpracującym z pozwanym. Podstawą dla przeprowadzenia naprawy miała bowiem stanowić kalkulacja naprawy, która została sporządzona wadliwie. W rezultacie, przyznane odszkodowanie zostało przez pozwanego zaniżone i nie pozwoliłoby na przywrócenie pojazdu do stanu sprzed szkody.

Mając powyższe na uwadze powyższe, zasądzono na rzecz powoda kwotę 4.225,89 zł, odpowiadającą różnicy między należnym odszkodowaniem z tytułu szkody częściowej w pojeździe, a wypłaconą przez pozwanego kwotą (5.922,83 zł – 1.696,94 zł = 4.225,89 zł).

Odsetki ustawowe za opóźnienie zasądzono na podstawie art. 481 § 1 i 2 k.c. oraz art. 14 ust. 2 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych. Świadczenia odszkodowawcze zakładu ubezpieczeń są terminowe, co oznacza, że zakład ubezpieczeń nie pozostaje w opóźnieniu co do kwot nie objętych jego decyzją, jeżeli poszkodowany po jej otrzymaniu lub wcześniej nie określił kwotowo swego roszczenia (zob. uzas. wyr. Sądu Najwyższego z dnia 6 lipca 1999 r., III CKN 315/98). Pozwany nie został wezwany do zapłaty pozostałej części należnego odszkodowania, zatem odsetki należało zasądzić od dnia wniesienia pozwu, tj. 08.10.2019 r.

W pozostałym zakresie roszczenie odsetkowe oddalono.

Sąd w wyroku omyłkowo zasądził odsetki od dnia 18.10.2019 r. Wiadomym było, że pozew został wniesiony 08.10.2019 r., oczywista omyłka mogła być spowodowana błędem przy wpisywaniu daty na klawiaturze.

Powód dochodził także kosztów sporządzenia kosztorysu naprawy o wartości 480,00 zł. Zgodnie z art. 79 a ustawy Prawo o ruchu drogowym „rzeczoznawcą samochodowym jest osoba, która posiada co najmniej średnie wykształcenie, posiada 2-letnią praktykę zawodową w dziedzinie związanej z motoryzacją, posiada prawo jazdy kategorii (...), (...) oraz (...) lub (...), nie była karana wyrokiem sądu za przestępstwo umyślne, posiada certyfikat w zakresie rzeczoznawstwa samochodowego wydany przez jednostkę akredytowaną w polskim systemie akredytacji, została wpisana na listę rzeczoznawców samochodowych. (..). 2. Minister właściwy do spraw transportu wpisuje na listę rzeczoznawców samochodowych osobę, która spełnia wymagania określone w ust. 1 pkt 2-6 i potwierdza wpis, wydając zaświadczenie. (…) Na liście rzeczoznawców samochodowych umieszcza się imię i nazwisko rzeczoznawcy oraz jego numer identyfikacyjny. Lista rzeczoznawców jest ogólnie dostępna. Minister właściwy do spraw transportu prowadzi ewidencję i listę rzeczoznawców samochodowych.”

Za bezzasadne Sąd uznał roszczenie o zwrot kosztów ekspertyzy. Ekspertyza została wykonana przez (...) sp. z o.o. w W. w dniu 02.09.2019 r., a więc po dokonaniu przez poszkodowanego przelewu wierzytelności na powoda. Faktura za sporządzenie kalkulacji została wystawiona, ze wskazaniem jako nabywcy powoda. W związku z powyższym uznano, że koszt tej kalkulacji nie mieścił się w granicach szkody wyznaczonych adekwatnym związkiem przyczynowym ze zdarzeniem, jako że obciążał powoda, a nie poszkodowanego. Powód poniósł ten koszt na własne ryzyko, w ramach prowadzonej działalności gospodarczej związanej z dochodzeniem nabytej wierzytelności. Ponadto dołączony do pozwu kosztorys nie został przez nikogo podpisany. Trudno zatem stwierdzić od kogo ten dokument pochodzi, a szczególności, czy pochodzi od osoby mającej uprawnienia rzeczoznawcy w myśl powołanego wyżej przepisu . W ocenie Sądu nie zostało zatem wykazane, iż ekspertyzę tą sporządził rzeczoznawca samochodowy.

W pozostałym zakresie powództwo zostało oddalono.

O kosztach rozstrzygnięto w oparciu o art. 100 zd. 1 k.p.c., dokonując ich stosunkowego rozdzielenia stosownie do wyniku postępowania, które powód wygrał w 74%. Koszty postępowania w sumie wyniosły 4.034 zł. Na wskazane koszty złożyły się: poniesione przez powoda - opłata od pozwu 400 zł, opłata skarbowa od pełnomocnictwa 17 zł, wynagrodzenie pełnomocnika 1.800 zł (łącznie 2.217 zł) oraz poniesione przez pozwanego - wynagrodzenie pełnomocnika 1.800 zł, opłata skarbowa od pełnomocnictwa 17 zł (łącznie 1.817 zł). Wysokość wynagrodzenia pełnomocników wynikała z § 2 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych. Pozwany powinien ponieść koszty w wysokości 2.985,16 zł (74% z 4.034 zł), a poniósł koszty w kwocie 1.817 zł, zatem kwotę 1.168,16 zł należało zasądzić od pozwanego na rzecz powoda.

Zgodnie z art. 83 ust. 2 w zw. z art. 113 ust. 1 u.k.s.c., mając na uwadze stosunek w jakim strony przegrały sprawę (powód 16%, pozwany 74%) pobrano od nich nieuiszczone wydatki w postaci wynagrodzenia biegłego sądowego w wysokości 1.008,91 zł. Od powoda pobrano 262,31 zł, zaś od pozwanego 746,60 zł.