Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Rybniku

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 6 października 2020 roku

Sąd Rejonowy w Rybniku VI Wydział Gospodarczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: asesor sądowy Barbara Golec

po rozpoznaniu w dniu 6 października 2020 roku w Rybniku

na posiedzeniu niejawnym w postępowaniu uproszczonym

sprawy z powództwa (...) sp. z o.o. w R.

przeciwko (...)sp. z o.o. w T.

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanego (...)sp. z o.o. w T. na rzecz powoda (...)sp. z o.o. w R. kwotę 15 535,45 zł (piętnaście tysięcy pięćset trzydzieści pięć złotych czterdzieści pięć groszy) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w transakcjach handlowych do dnia 31 grudnia 2019 r., a od dnia 1 stycznia 2020 r. z odsetkami w wysokości równej sumie stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego i 10 punktów procentowych liczonymi od kwot:

- 11,40 zł od dnia 22 lutego 2019 r.,

- 1 163,28 zł od dnia 16 marca 2019 r.,

- 253,02 zł od dnia 19 marca 2019 r.,

- 370,35 zł od dnia 15 kwietnia 2019 r.,

- 401,71 zł od dnia 28 kwietnia 2019 r.,

- 1 547,61 zł od dnia 29 kwietnia 2019 r.,

- 491,15 zł od dnia 29 kwietnia 2019 r.,

- 533,06 zł od dnia 5 maja 2019 r.,

- 2 015,43 zł od dnia 5 maja 2019 r.,

- 1 185,18 zł od dnia 7 maja 2019 r.,

- 952,42 zł od dnia 11 maja 2019 r.,

- 304,52 zł od dnia 11 maja 2019 r.,

- 77,64 zł od dnia 17 maja 2019 r.,

- 1 585,81 zł od dnia 17 maja 2019 r.,

- 2 065,41 zł od dnia 20 maja 2019 r.;

2.  oddala powództwo w pozostałym zakresie;

3.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 4 317,00 zł (cztery tysiące trzysta siedemnaście złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym kwotę 3 617,00 zł (trzy tysiące sześćset siedemnaście złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

asesor sądowy

Sygn. akt VI GC 2036/19

UZASADNIENIE

Dnia 6 listopada 2019 r. powód (...)sp. z o.o. w R. wniósł przeciwko pozwanemu (...) sp. z o.o. w T. pozew o zapłatę kwoty 15 535,45 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w transakcjach handlowych od poszczególnych kwot i dat, a także o zasądzenie zwrotu kosztów procesu. Uzasadniając wskazał, że jako cesjonariusz dochodzi zapłaty za wykonane przez poprzednika prawnego – A. M. - usługi transportowe i zryczałtowanych kosztów odzyskiwania należności. Podał, że poprzednik prawny pierwotnie przeniósł wierzytelność względem pozwanego na rzecz (...) S.A. w K., jednak ostatecznie umowa cesji została odwołana i zawarta z powodem (k. 2-4).

W odpowiedzi na pozew pozwany wniósł o oddalenie powództwa i zwrot kosztów procesu. Odnośnie do umowy cesji zawartej z (...)S.A. w K. zarzucił, że nie został zawiadomiony o odwołaniu umowy cesji, a umowa nigdy nie została mu przedłożona. Odnośnie do umowy cesji z dnia 22 października 2019 r. zawartej z powodem zarzucił jej bezskuteczność, a zatem brak legitymacji czynnej powoda. Podał, że nie wiadomo, kto podpisał umowę za cesjonariusza, ani czy osoba ta była umocowana do działania w imieniu powoda. Podniósł, że w umowie nieprawidłowo wskazano jego siedzibę jako T., a nie R. i nie wskazano numeru z rejestru KRS. Nadto, zawiadomienie o przelewie również zostało przesłane na adres w T. i zostało podpisane przez osobę, która nie przedstawiła umocowania. Wskazał, że umowa cesji załączona do pozwu nie stanowi oryginału i nie została poświadczona za zgodność z oryginałem przez osobę do tego uprawnioną, dlatego też według pozwanego roszczenie nie zostało wykazane. Jeśli chodzi o zryczałtowane koszty odzyskiwania należności wskazał, że powód nie podał jakie czynności windykacyjne podjął. Dodatkowo zarzucił, że pozew nie został podpisany przez profesjonalnego pełnomocnika, powodowi nie przysługują zatem koszty zastępstwa procesowego. Ponadto powód nie wykazał, kim jest osoba podpisująca pozew w jego imieniu (k. 40-49).

W piśmie procesowym z dnia 27 lipca 2020 r. pozwany zarzucił nieważność umowy cesji, powołując się na brak kauzy zawarcia umowy. Podał, że wierzytelność względem A. M. istnieje, ale nie została ona skutecznie przeniesiona na powoda (k. 345).

Sąd ustalił, co następuje.

W okresie od grudnia 2018 r. do marca 2019 r. A. M. zlecał pozwanemu (...)sp. z o.o. w T. usługi transportowe. Za wykonane usługi obciążył pozwanego wynagrodzeniem w łącznej kwocie 22 756,15 zł, co zostało udokumentowane piętnastoma fakturami VAT wystawionymi ze wskazaniem pozwanego jako nabywcy, z adresem w T..

dowód: zlecenia transportowe, listy (...) i faktury: k. 67-69, 70-72, 73-75, 76-81, 82-84, 85-87, 88-90, 91-93, 94-99, 100-103, 104-107, 108-110, 111-116, 117-121, 122-126, płyta CD k. 31

A. M. przelał na (...)S.A. w K. wierzytelność przysługującą mu względem pozwanego, jednak przelew został odwołany. Pismem z dnia 7 października 2019 r. pozwany został zawiadomiony o odwołaniu cesji. Zawiadomienie zostało skutecznie doręczone pozwanemu pod adresem ul. (...) w R..

dowód: zawiadomienie o odwołaniu cesji k. 11, 137-138

W dniu 22 października 2019 r. A. M. zawarł z powodem (...)sp. z o.o. w R. umowę cesji, na mocy której przelał przysługującą mu względem pozwanego wierzytelność z tytułu nieopłaconych, wskazanych wyżej faktur VAT (opisanych z podaniem numeru, daty wystawienia, wysokości należności, numeru i daty zlecenia). Umowa została podpisana przez prezesa zarządu powoda R. K..

dowód: umowa cesji z 22 października 2019 r. k. 9, 10, 127, odpis z rejestru KRS powoda k. 5-6

Pismem z dnia 24 października 2019 r. powód zawiadomił pozwanego o dokonanej cesji. Zawiadomienie zostało podpisane przez R. K. – prezesa zarządu powoda. Pismo zostało przesłane pozwanemu na adres ul. (...)w T..

dowód: zawiadomienie o cesji k. 27-30, 128-130, 131

Na stronie internetowej pozwanego jako adres siedziby pozwanej widnieje ul. (...)w T..

dowód: wydruki strony internetowej pozwanego k. 132-135

Pozwany zaksięgował faktury VAT wystawione przez cedenta.

dowód: rejestr zakupów VAT k. 152-337

Sąd pominął wniosek powoda o przeprowadzenie dowodu z przesłuchania stron i zeznań świadka I. M., ponieważ podpisy na umowie cesji, legitymacja powoda i siedziba pozwanego zostały wykazane za pomocą dowodów z dokumentów.

Sąd zważył, co następuje.

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w znacznej części.

Powód jako cesjonariusz wywodził swoje roszczenie z umów przewozu, na mocy których zgodnie z art. 774 k.c. przewoźnik zobowiązuje się w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa do przewiezienia za wynagrodzeniem osób lub rzeczy, a także na podstawie art. 10 ust. 1 ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych.

Między stronami bezsporne było wykonanie przez poprzednika prawnego powoda usług przewozu, wysokość wynagrodzenia z tego tytułu oraz niespełnienie roszczenia przez pozwanego. Strony nie zgadzały się co do ważności i skuteczności odwołania umowy cesji A. M. z (...) S.A. w K. i zawarcia umowy cesji między A. M. a powodem, a tym samym co do legitymacji czynnej powoda.

Pozwany błędnie uzależniał skuteczność odwołania umowy cesji A. M. z (...) S.A. w K. i zawarcia umowy z powodem od prawidłowego zawiadomienia pozwanego o dokonaniu tych czynności. Jednak zarówno zawarcie umowy cesji, jak i jej odwołanie dla swojej skuteczności nie wymaga zawiadomienia dłużnika wierzytelności, ani tym bardziej przedłożenia mu umów przelewu. Zawiadomienie ma znaczenie jedyne, gdy dłużnik spełni świadczenie do rąk zbywcy wierzytelności (art. 512 k.c.). W niniejszym postępowaniu pozwany nie podnosił, aby spełnił świadczenie dochodzone pozwem, zatem czynność zawiadomienia nie wpływała na skuteczność odwołania i zawarcia umów cesji.

Pozwany zarzucał również nieważność umowy cesji z uwagi na zawarcie jej przez osobę nieupoważnioną i niewskazanie numeru KRS pozwanego oraz podanie błędnej siedziby spółki. Umowa cesji podpisana została przez R. K., będącego prezesem zarządu powódki. Informacja ta podana jest do publicznej wiadomości w Krajowym Rejestrze Sądowym na stronie Ministerstwa Sprawiedliwości, a ponadto została załączona do pozwu, pozwany miał więc możliwość weryfikacji osób uprawnionych do działania w imieniu powoda. W toku postępowania dowodowego powód zdołał wykazać za pomocą wydruków z Internetu, że pozwany posługiwał się zarówno adresem w T., jak i w R.. W umowie cesji co prawda powód nie wskazał numeru KRS pozwanego, jednak jego identyfikacja była prosta z uwagi na precyzyjnie wskazane numery zleceń i oznaczenia faktur, które zostały wystawione ze wskazaniem pozwanego jako odbiorcy usług. Faktury wystawiane były w okresie od grudnia 2018 r. do marca 2019 r., a pozwany ich nie kwestionował, co więcej zaksięgował je. Można zatem przyjąć, że zostały one skutecznie doręczone pozwanemu, choć na adres w T., niewpisany do KRS jako siedziba spółki.

Odnośnie do zarzutu braku kauzy zawarcia umowy, to został on zgłoszony dopiero w dalszym toku postępowania, zamiast w odpowiedzi na pozew, zgodnie ze zobowiązaniem Sądu. Niezależnie od pominięcia zarzutu jako spóźnionego (art. 205 ³ k.p.c.), należy zauważyć, że zgodnie z art. 510 § 2 k.c. jeżeli zawarcie umowy przelewu następuje w wykonaniu zobowiązania wynikającego z uprzednio zawartej umowy zobowiązującej do przeniesienia wierzytelności, z zapisu zwykłego, z bezpodstawnego wzbogacenia lub z innego zdarzenia, ważność umowy przelewu zależy od istnienia tego zobowiązania. Kodeks cywilny nie wprowadził jednak wymogu wskazywania w umowie przeniesienia wierzytelności zobowiązania, w wykonaniu którego dochodzi do przelewu, co oznacza mimo materialnej kauzalności, formalnie oderwany charakter samoistnej umowy przelewu. Cedent i cesjonariusz w ramach łączącego ich stosunku prawnego zobowiązani są uzgodnić kauzę w sposób wyraźny bądź dorozumiany, ale nie muszą jej ujawniać na zewnątrz, zwłaszcza dłużnikowi. Samo zaś stwierdzenie, że umowa nie określa jakiejkolwiek kauzy przelewu jest niewystarczające, zważywszy na art. 65 § 2 k.c.

Podsumowując, umowa cesji zawarta pomiędzy A. M. a (...) S.A. w K. została skutecznie odwołana, a umowa cesji zawarta pomiędzy A. M. a powodem z dnia 22 października 2019 r. została zawarta skutecznie. W toku postępowania dowodowego powód przedłożył na żądanie pozwanego umowę cesji, zlecenia, listy (...) i faktury w oryginalne, choć do pozwu zostały przedłożone poświadczone za zgodność z oryginałem przez występującego w sprawie pełnomocnika powoda kserokopie (art. 129 § 2 k.p.c.). Powód był więc legitymowany czynnie w postępowaniu, jako że skutecznie nabył wierzytelności względem pozwanego w drodze umowy cesji (art. 509 k.c.).

Wbrew twierdzeniom pozwanego, zryczałtowane koszty odzyskiwania należności nie są zależne od poniesionych przez powoda wydatków na czynności windykacyjne. W myśl art. 10 ust. 1 ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych (poprzednio: ustawa o terminach zapłaty w transakcjach handlowych – zwana dalej ustawą), według stanu prawnego obowiązującego przed 1 stycznia 2020 r., z uwagi na zawarcie umów w okresie od grudnia 2018 r. do marca 2019 r., wierzycielowi od dnia nabycia uprawnienia do odsetek bez wezwania, przysługuje od dłużnika z tytułu rekompensaty za koszty odzyskiwania należności równowartość kwoty 40 euro przeliczonych na złote według średniego kursu euro ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski ostatniego dnia roboczego miesiąca poprzedzającego miesiąc, w którym świadczenie pieniężne stało się wymagalne. Jest to uprawnienie, które nie zależy od tego, czy wierzyciel poniósł w konkretnej sytuacji jakikolwiek uszczerbek związany ze spełnieniem przez dłużnika jego świadczenia z opóźnieniem. Chodzi bowiem nie o wyrównanie konkretnego uszczerbku, który wierzyciel musi wykazać, ale jako zryczałtowaną rekompensatę za koszty, które musi on ponosić w związku z odzyskiwaniem należności. Takie rozumienie przepisu koreluje z celami regulacji, założonymi w dyrektywie (...), czyli zwalczaniem opóźnień w płatnościach w transakcjach handlowych, zapobieganiem negatywnemu wpływowi opóźnień w płatnościach na płynność finansową, a co za tym idzie na finanse przedsiębiorstw. Przyznanie wierzycielowi prawa do jej żądania nie ma na celu pokrycia kosztów, jakie poniósł w związku z dochodzeniem należności w konkretnej transakcji; jest to kwota zryczałtowanych wydatków, jakie wierzyciel zazwyczaj ponosi w związku z dochodzeniem takich należności (por. uchwała Sądu Najwyższego z 11 grudnia 2015 r., sygn. akt
III CZP 94/15).

Mając na uwadze powyższe, powództwo w zakresie należności głównej i równowartości kwot €40 jako wykazane uwzględniono w całości, na podstawie przywołanych przepisów. Sąd zasądził zatem od pozwanego na rzecz powoda kwotę 15 535,45 zł na którą złożyło się 12 957,99 zł wynagrodzenia za wykonane zlecenia transportowe i 2 577,46 zł zryczałtowanych kosztów odzyskiwania należności.

Odsetki zasądzono od dnia wymagalności każdej z faktur VAT, w oparciu o powołane przepisy oraz art. 7 ust. 1 ustawy, w brzmieniu sprzed 1 stycznia 2020 r. Od dnia 1 stycznia 2020 r. odsetki te są natomiast równe sumie stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego i 10 punktów procentowych (art. 20 ust. 3 ustawy z dnia 19 lipca 2019 r. o zmianie niektórych ustaw w calu ograniczenia zatorów płatniczych stanowi, że do ustalenia wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie w transakcjach handlowych, które stały się wymagalne po dniu 1 stycznia 2020 r., stosuje się przepis art. 4 pkt 3 ustawy, w brzmieniu nadanym ustawą nowelizującą). Od kwoty 952,42 zł odsetki zasądzono od dnia 11 maja 2019 r., ponieważ termin płatności faktury (...) z dnia 11 marca 2019 r. przypadał na dzień 10 maja 2019 r. Za okres 7-10 maja 2019 r. roszczenie odsetkowe od wymienionej kwoty oddalono.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 100 zd. 2 k.p.c. obciążając nimi w całości pozwanego, ponieważ powód uległ co do nieznacznej części swego żądania. Pozwany przegrał spór i obowiązany jest do zwrotu na rzecz powoda kosztów procesu w kwocie 4 617 zł na którą składają się: 1 000 zł tytułem opłaty od pozwu, 3 600 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego oraz 17 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa. Omyłkowo Sąd zasądził jednak na rzecz powoda kwotę 4 317 zł. Wysokość wynagrodzenia pełnomocnika określono zgodnie z § 2 pkt 5 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych. Wynagrodzenie pełnomocnika powoda należne jest przy tym za udział w sprawie pomimo tego, że powód samodzielnie składał niektóre pisma procesowe, w tym pozew.