Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Rybniku

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

21 listopada 2024 roku

Sąd Rejonowy w Rybniku, V Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Wiesław Jakubiec

Protokolant : osobiście

po rozpoznaniu 21 listopada 2024 roku w Rybniku

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z odwołania P. Z.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

z dnia 24 kwietnia 2024 roku, nr (...)

o zasiłek opiekuńczy

zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznaje ubezpieczonemu P. Z. prawo do zasiłku opiekuńczego za okres od 4 kwietnia 2024 roku do 9 kwietnia 2024 roku.

Sędzia Wiesław Jakubiec

Sygn. akt V U 135/24

UZASADNIENIE

Decyzją z 24 kwietnia 2024 roku, nr (...), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. odmówił ubezpieczonemu P. Z. prawa do zasiłku opiekuńczego za okres od 4 kwietnia 2024 roku do 9 kwietnia 2024 roku. W uzasadnieniu organ wskazał, że matka dziecka E. Z. jest zatrudniona u płatnika R. K.. Według ZUS matka ta nie jest osobą stale opiekującą się dzieckiem.

Od powyższej decyzji ubezpieczony wniósł odwołanie, w którym wniósł o zmianę decyzji. W uzasadnieniu wyskakał, że jego żona E. Z. od 4 kwietnia 2024 roku przebywa na zasiłku macierzyńskim i nie mogła sprawować opieki nad zdrowym dzieckiem w dniach 4 kwietnia 2024 roku do 9 kwietnia 2024 roku z powodu przebywania przez nią w szpitalu.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie i podtrzymał wcześniejsze twierdzenia.

Sąd ustalił co następuje:

Ubezpieczony P. Z. jest zatrudniony u T. O. od 15 lipca 2015 roku w pełnym wymiarze czasu pracy i tego tytułu polegał ubezpieczeniom społecznym.

W okresie od 4 kwietnia 2024 roku do 9 kwietnia 2024 roku ubezpieczony sprawował osobistą opieki nad małoletnim synem – K. Z. urodzonym (...). Ubezpieczony, jego żona i małoletni syn mieszkają sami. Nie było innej dorosłej osoby, która mogłaby się zająć małoletnim W ww. okresie ubezpieczony odprowadzał i odbierał dziecko z przedszkola, przygotowywał posiłki oraz dbał o higienę osobistą dziecka. W powyższych czynnościach nikt ubezpieczonemu nie pomagał. Ubezpieczony wykonuje swoja pracę w różnych godzinach z uwagi na wyjazdy i nie było możliwości pogodzenia pracy z opieką nad małoletnim. Ubezpieczony kontaktował się z pracownikiem ZUS w kwestii skorzystania z zasiłku opiekuńczego i został pouczony, iż w przedstawionych okolicznościach może z tego prawa skorzystać. W tej sytuacji ubezpieczony 10 kwietnia 2024 roku złożył wniosek o zasiłek opiekuńczy.

Matka dziecka – E. Z. od 31 maja 2022 roku do 3 kwietnia 2024 roku była zatrudniona u R. K. na stanowisku kucharki. Umowa o pracę wygasła z dniem porodu E. Z.. Przed porodem E. Z. przebywała na dłuższym zwolnieniu lekarskim związanym z ciążą. E. Z. w okresie od 1 do 20 września 2023 roku, 21 września do 18 października 2023 roku, od 19 października od 15 listopada 2023 roku, od 23 listopada do 6 grudnia 023 roku, od 7 grudnia 2023 roku do 3 stycznia 2024 roku, od 4 stycznia do 24 stycznia 2024 roku, od 25 stycznia do 14 lutego 2024 roku, od 15 lutego do 6 marca 2024 roku, od 7 do 20 marca 2024 roku, od 21 marca do 4 kwietnia 2024 roku korzystała z zasiłku chorobowego, od 4 kwietnia 2024 roku do 2 kwietnia 2025 roku pobiera zasiłek macierzyński. Stan zdrowia E. Z. do 3 kwietnia 2024 roku pozwalał jej na opiekę nad starszym synek K. i rzeczywiście taką stała opiekę nad tym synem sprawowała. E. Z. w dniu (...) urodziła drugiego syna I. Z. i w spornym okresie musiała przebywać w szpitalu.

Decyzją z 24 kwietnia 2024 roku, nr (...), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. odmówił ubezpieczonemu prawa do zasiłku opiekuńczego za okres od 4 kwietnia 2024 roku do 9 kwietnia 2024 roku.

Dowód: akta organu rentowego: wniosek zasiłek opiekuńczy z 10.04.2024 r., zaświadczenie z 19.05.2021 r., zaświadczenie z 09.04.2024 r., zaświadczenie płatnika składek, decyzja ZUS z 24.04.2024 r., nadto w aktach sprawy: kserokopia świadectwa pracy k. 20-25, zasiłki k. 26-33, przesłuchanie ubezpieczonego 18-18v

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o zgromadzony w sprawie materiał dowodowy w postaci w/w dokumentów, których prawdziwości strony nie kwestionowały, a także w oparciu o dowód z przesłuchania ubezpieczonego, które wraz z pozostałymi dowodami tworzyły spójny i logiczny obraz przedstawiający stan faktyczny sprawy.

Sąd zważył co następuje:

Odwołanie zasługuje na uwzględnienie.

Jak stanowi przepis art. 32 ust. 1 pkt 1 lit. c ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2017 r. poz. 1368 ze zm.) zasiłek opiekuńczy przysługuje ubezpieczonemu zwolnionemu od wykonywania pracy z powodu konieczności osobistego sprawowania opieki nad dzieckiem w wieku do ukończenia 8 lat m.in. pobytu małżonka ubezpieczonego lub rodzica dziecka, stale opiekujących się dzieckiem, w szpitalu albo innym zakładzie leczniczym podmiotu leczniczego wykonującego działalność leczniczą w rodzaju stacjonarne i całodobowe świadczenia zdrowotne. Przy czym zgodnie z ust. 2 za członków rodziny, o których mowa w ust. 1 pkt 3, uważa się małżonka, rodziców, rodzica dziecka, ojczyma, macochę, teściów, dziadków, wnuki, rodzeństwo oraz dzieci w wieku powyżej 14 lat - jeżeli pozostają we wspólnym gospodarstwie domowym z ubezpieczonym w okresie sprawowania opieki.

Zgodnie zaś z art. 34 ww. ustawy, zasiłek opiekuńczy nie przysługuje wówczas, gdy poza ubezpieczonym są inni członkowie rodziny pozostający we wspólnym gospodarstwie domowym, mogący zapewnić opiekę dziecku lub choremu członkowi rodziny. Wyjątkiem od tej reguły jest sytuacja, gdy opieka jest sprawowana nad chorym dzieckiem w wieku do 2 lat. O tym, że nie ma domownika mogącego zapewnić opiekę, ubezpieczony stwierdza w oświadczeniu.

Za członka rodziny pozostającego we wspólnym gospodarstwie domowym mogącego zapewnić opiekę, zgodnie ze stanowiskiem przyjętym przez ZUS, nie uważa się:

-osoby całkowicie niezdolnej do pracy,

-osoby chorej ,

-osoby, która ze względu na wiek jest niesprawna fizycznie lub psychicznie,

-osoby prowadzącej gospodarstwo rolne,

-pracownika odpoczywającego po pracy na nocnej zmianie,

-osoby prowadzącej działalność pozarolniczą, która nie może regulować swojego czasu w sposób dowolny (ma ustalone godziny pracy),

-osoby niezobowiązanej do sprawowania opieki na podstawie przepisów kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, jeżeli odmawia ona sprawowania opieki (stanowisko ZUS cytuję za: M. Bugaj-Wojciechowska, Kto ma prawo do zasiłku opiekuńczego, GP 2007, nr 211).

Na wstępie należy zaznaczyć, że we wspólnym gospodarstwie domowym pozostawał ubezpieczony – P. Z., jego żona – E. Z. i małoletnia syn – K. Z.. Rodzina ta mieszkała sama, a rodzice ubezpieczonych nie mogli sprawować opieki nad wnukiem, gdyż sami pracowali i nie mieszkają blisko. Z przeprowadzonego w sprawie postępowania dowodnego bezspornie wynika, że w okresie od 4 kwietnia 2024 roku do 9 kwietnia 2024 roku istniała konieczność sprawowania stałej i osobistej opieki nad małoletnim synem K. przez ubezpieczonego, co dotychczas czyniła żona ubezpieczonego. Konieczność ta wynikła z faktu, że matka dziecka przebywała w szpitalu z uwagi na poród drugiego syna I. Z..

Według ZUS E. Z. nie jest osobą stale opiekująca się dzieckiem z uwagi na zatrudnienie u płatnika R. K.. Z przeprowadzonego materiału dowodowego wynika, że E. Z. w okresie od 1 do 20 września 2023 roku, 21 września do 18 października 2023 roku, od 19 października od 15 listopada 2023 roku, od 23 listopada do 6 grudnia 023 roku, od 7 grudnia 2023 roku do 3 stycznia 2024 roku, od 4 stycznia do 24 stycznia 2024 roku, od 25 stycznia do 14 lutego 2024 roku, od 15 lutego do 6 marca 2024 roku, od 7 do 20 marca 2024 roku, od 21 marca do 4 kwietnia 2024 roku przebywała na zwolnieniu lekarskim i korzystała z zasiłku chorobowego. Niezdolność ta była spowodowana ciążą z drugim dzieckiem I. Z.. Warto podkreślić, że umowa o pracę zostałaby wcześniej rozwiązana, jednakże wskutek ciąży (zgodnie z przepisami prawa) została wydłużona do czasu porodu.

W rzeczywistości więc, E. Z. nie realizowała stosunku pracy tylko posiadała status pracownika wynikającej z fikcji prawnej. Do czasu porodu E. Z. pomimo rzeczonej niezdolności do pracy była w stanie opiekować się stale synem i rzeczywiście to robiła, albowiem orzeczona niezdolność związana była z ostatnią fazą ciąży i miała bardziej charakter prewencyjny ale lekarz prowadzący nie zalecił E. Z. leżenia. Od 4 do 9 kwietnia 2024 roku E. Z. przebywała w szpitalu co było związane z porodem.. Podkreślenia wymaga, że ubezpieczony od 4 kwietnia 2024 roku nie mógł stale opiekować się zdrowym dzieckiem (chodzącym do przedszkola) i jednocześnie pracować, gdyż nie pozwalał na to charakter wykonywanej przez niego pracy.

Wobec tego należy uznać, że nie zaistniała żadna z przesłanek utraty prawa do zasiłku opiekuńczego, świadczenie to jest świadczeniem należnym i przysługuje ubezpieczonemu. Na marginesie Sąd wskazuje, że organ rentowy nie podjął próby dowodzenia swych twierdzeń, chociaż to na nim spoczywał ciężar dowodowy.

Mając na uwadze powyższe, Sąd działając na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c., zmienił zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznał ubezpieczonemu P. Z. prawo do zasiłku opiekuńczego 4 kwietnia 2024 roku do 9 kwietnia 2024 roku.

Sędzia Wiesław Jakubiec