Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Rybniku

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 17 maja 2024 roku

Sąd Rejonowy w Rybniku, V Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: sędzia Wiesław Jakubiec

Protokolant : sekretarz sądowy Izabela Niedobecka-Kępa

po rozpoznaniu w dniu 17 maja 2024 roku w Rybniku

na rozprawie

sprawy z powództwa Z. G.

przeciwko Samodzielnemu Publicznemu Zakładowi Opieki Zdrowotnej Szpitalowi (...) w R.

o sprostowanie świadectwa pracy

1.  oddala powództwo;

2.  odstępuje od obciążania powoda kosztami postępowania.

sygn. akt V P 312/23

UZASADNIENIE

Powód Z. G. wniósł przeciwko pozwanemu Samodzielnemu Publicznemu Zakładowi Opieki Zdrowotnej Szpital (...) w R. pozew o sprostowanie świadectwa pracy z 24.03.2015 r., w ten sposób, że w pkt 8 wpisane zostanie, że powód w okresie od 22.11.1990 r. do 31.08.2011 r. wykonywał pracę w szczególnych warunkach. W uzasadnieniu powód wskazał, że treść świadectwa nie odpowiada rzeczywistości, gdyż był zatrudniony na Oddziale Chirugii Urazowej i Ortopedii, wykonywał pracę w zespołach operacyjnych i podczas operacji zdarzało się często, że w celu obrazowania złamania i jego nastawienia oraz ew. zespolenia używany był aparat rentgenowski z ramieniem C (a zatem znajdował się pod działaniem szkodliwych promieni rentgenowskich). Dodał, że pismem z dnia 31.08.2023 r. wezwał pozwanego do sprostowania świadectwa ww. zakresie ale pozwany odmówił, bez wskazania przyczyny.

W odpowiedzi na pozew pozwany wniósł o oddalenie powództwa podnosząc, że wystawiono powodowi świadectwo o pracy jest prawidłowe gdyż odzwierciedla rzeczywisty stan świadczonej i zapisanej w dokumentacji pracy (posiadana dokumentacja nie potwierdza, aby powód wykonywał pracę ww. warunkach stale i w pełnym wymiarze czasu pracy). Zauważył, że powód ewidentnie w ten sposób chce uzyskać dowody do innej sprawy, która toczyła się przed ZUS (o przyznanie świadczenia emerytalnego) , co jest niedopuszczalne.

Sąd ustalił:

Powód Z. G. był zatrudniony w pozwanemu Samodzielnym Publicznym Zakładzie Opieki Zdrowotnej Szpital (...) w R. w okresie od 22.11.1990 r. do 31.08.2011 r..

W duplikacie świadectwa pracy wystawionym w dniu 24.03.2015 r. pozwany wskazał w pkt 1, że powód wykonywał pracę na pełnym etacie w okresach:

22.11.1990 r.- 31.12.1994 r. na stanowisku młodszego asystenta

1.01.1995 r.- 31.12.2000 r. na stanowisku asystenta

1.01.2001 r.- 31.08.2011 r. na stanowisku starszego asystenta

w pkt 8 świadectwa pozwany wskazał, że powód wykonywał pracę w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, ale bez wskazania okresów.

Powód w okresie od 22.11.1990 r. do 31.12.1999 r. jako miejsce pracy miał wskazane w umowie o pracę i aneksach do niej - Zespół (...) w R. Oddział Ortopedii; w aneksach do umowy o pracę (porozumieniach) za kolejne okresy jako miejsce pracy wskazana jest Poradnia Chirurgii Urazowej- Ortopedycznej. Czasami w dokumentacji pracowniczej powoda wskazywane było, że wykonuje także pracę na oddziale ortopedyczno- urazowym, przy czym w aneksie do umowy o pracę takie miejsce pracy wpisane zostało (obok Poradni) dopiero 21.01.2008 r.

Powód wykonywał pracę w Poradni Chirurgii Urazowo- Ortopedycznej oraz na Oddziale Ortopedii, w przypadku tego ostatniego miejsca pracy z narażaniem na promieniowanie ale praca powoda w tym miejscu nie była wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy.

Pozwany odprowadzał za powoda składki na Fundusz Emerytur Pomostowych.

Pozwany wystawił powodowi w dniu 26.10.2005 r „Świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach” za okres od 22.11.1999 r. do daty wystawienia świadectwa, w którym wskazał, że w okresie zatrudnienia powód stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał pracę w zespołach operacyjnych dyscyplin zabiegowych – wykaz A dział XII pkt 2 wykazu stanowiącego załącznik rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7.02.1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze

Powód pismem z dnia 23.08.2023 r. skierowanym do pozwanego wskazał, że w związku z toczącym się postępowaniem o uzyskanie emerytury pomostowej i otrzymanym z ZUS pismem (17.08.2023 r.) wnosi o uzupełnienie przez pozwanego „świadectwa wykonywania pracy w szczególnych warunkach” z dnia 26.10.2005 r. o elementy wskazane w piśmie ZUS.

W dniu 30.08.2023 r. pozwany wystawił powodowi „Świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach” w którym podniósł że powód był zatrudniony w okresie 22.11.1990 r.- 31.08.2011 r., w przy czym wskazał, że tylko w okresie 22.11.1990 r. – 31.12.1999 r. powód stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał pracę w zespołach operacyjnych dyscyplin zabiegowych – wykaz A dział XII pkt 2 ppkt a) poz. 1) wykazu stanowiącego załącznik rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7.02.1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze oraz wykaz A, dział XII pkt 2 ppkt a poz 1) wykazu stanowiącego załącznik do zarządzenia Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 13.02.1989 r. zmieniającego zarządzenie w sprawie pracy wykonywanych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w zakładach pracy resortu zdrowia i opieki społecznej. Poinformował nadto, że anulowane jest świadectwo z dnia 26.10.2015 r.

Pismem z dnia 31.08.2023 r. powód wskazał, że z uwagi na to, iż w doręczonym „Świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach” pozwany nie uwzględnił okresu 1.01.2000 r. – 31.08.2011 r. wniósł aby pozwany jeszcze raz przejrzał jego dokumentację i ponownie wystawił prawidłowo ww. świadectwo.

W piśmie z dnia 12.09.2023 r. pozwany wyjaśnił, że „Świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach” wydaje się w oparciu o obowiązujące regulacje prawne i świadectwo takie musi mieć odzwierciedlenie w przechowywanie przez pracodawcę dokumentacji. Dodał, że analiza dokumentacji powoda nie pozwala na przyjęcie, że w okresie 1.01.2000 r. – 31.08.2011 r. stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał pracę w zespołach operacyjnych dyscyplin zabiegowych. Pozwany pouczył, że jedyną weryfikacją tego stanowiska jest skierowanie odwołania od decyzji odmawiającej przyznanie powodowi świadczenia emerytalnego.

Przed Sądem Okręgowym w Rybniku toczy się postępowanie wskutek odwołania powoda od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w R. od decyzji odmawiającej przyznanie powodowi emerytury pomostowej (sygn. akt IV U 2622/23).

Dowód: akta osobowe: umowa o pracę, aneksy do umowy o pracę (porozumienia), duplikat świadectwa pracy, pismo z ZUS z 17.08.2023 r,, pismo powoda z 23.08.2023 r. , świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach z 26.10.2005 r., świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach z 30.08.2023 r., pismo powoda z 31.08.2023 r., pismo pozwanego z 12.09.2023 r., zaświadczenie lekarskie z 27.09.2000 r., z 18.12.2003 r. i z 7.04.2010, świadectwa kwalifikacyjne, pismo z 2.11.2005 r. przyznające nagrodę, zaświadczenie z 8.12.2006 r., zaświadczenie lekarskie z 6.03.2008 r., , certyfikat z 29.05.2008 r., zaświadczenie z 30.05.2008 r., opinia z 27.06.2003 r., oświadczenie o wypowiedzeniu warunków pracy z 11.03.2010 r.

karta ewidencji czasu pracy k. 6, 77; kart obiegowa k.78, zanonimizowane świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach z 3.08.2020 r., zaświadczenie z ZUS z 2.10.2023 r., kartoteka k. 103-104

zeznania świadków: Z. P. k. 105v i M. S. k. 105v

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o powołane akta i dokumenty oraz zeznania świadków. Sąd oddalił wniosek powoda o dopuszczenie dowodu z zeznań pozostałych zgłaszanych przez powoda świadków albowiem z uwagi na stwierdzony brak interesu prawnego dalsze prowadzenie postępowania dowodowego było bezprzedmiotowe.

Sąd zważył:

Powództwo nie zasługuje na uwzględnienie.

Powód formalnie wystąpił o zobowiązanie pozwanego do sprostowania pkt 8 świadectwa pracy wydanego w 2011 r., ale w rzeczywistości jest to roszczenie o ustalenie wykonywania przez niego pracy w szczególnych warunkach w okresie 1.01.2000 r. – 31.08.2011 r.

Zgodnie z art. 189 k.p.c. powód może żądać ustalenia przez sąd istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego lub prawa, gdy ma w tym interes prawny. Możliwość dochodzenia przez powoda świadczeń z określonego stosunku prawnego wyklucza istnienie interesu prawnego w ustaleniu tego stosunku. Interes prawny w rozumieniu art. 189 k.p.c. istnieje wówczas, gdy ma miejsce niepewność co do prawa lub stosunku prawnego. Interes prawny musi istnieć i być interesem konkretnym, a nie mogącym pojawić się dopiero w przyszłości, mogącym wystąpić hipotetycznie w przyszłości. Na podstawie art. 189 k.p.c. można dochodzić jedynie ustalenia istnienia prawa lub stosunku prawnego. Nie można natomiast żądać ustalenia stanu faktycznego lub faktu (wyrok SN z 5.10.1982 r., III CRN 244/82, LEX nr 8469). W niniejszej sprawie przedmiotem powództwa nie jest wprawdzie bezpośrednie ustalenie stosunku prawnego lub prawa, ale faktu prawotwórczego, od którego uzależnione jest powstanie prawa, co w istocie zmierza do ustalenia prawa i może być przedmiotem powództwa ustalającego (por. orzeczenie SN z 11.09.1953 r., I C 581/53, OSN 1954 z. III poz. 65). Powództwo o ustalenie nie może zmierzać do uzyskania dowodów, które miałyby być wykorzystane w innym postępowaniu (orzeczenie Sądu Najwyższego z 23 lutego 1999 r., I PKN 597/98).

Powód nie ukrywał, że ustalenie wykonywania pracy w szczególnych warunkach potrzebne mu jest do uzyskania emerytury pomostowej. Co więcej złożył niniejszy pozew w reakcji na wydanie przez ZUS Oddz. w R. decyzji odmawiającej mu przyznania uprawnienia do emerytury pomostowej. Co zaskakujące – w tamtej sprawie powód złożył odwołanie do Sądu Okręgowego w Rybniku i zamiast w tamtym postępowaniu wykazywać okoliczności potrzebne do uzyskania ww. świadczenia, powód zaczął poszukiwać dowodów w niniejszym postepowaniu . Pamiętać należy, iż powodowi pracodawca wystawił „Świadectwa wykonywania pracy w szczególnych warunkach” za dochodzone pozwem okresy i wydał mu świadectwo pracy, w którym potwierdził w pkt 8, że powód wykonywał pracę w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (przy czym nie doprecyzował tylko okresów). Powód w ustawowym terminie nie zakwestionował ww. świadectw (ich treści). Pracownik powinien być świadomy swych uprawnień (w tym także uprawnień emerytalnych) i wykazać się co najmniej przeciętną przezornością w staraniu o własne sprawy. Aktualnie powód próbuje uzyskać przed tut. Sądem Pracy dowód, który chce wykorzystać w innym postępowaniu. Podkreślić należy, iż w tym innym postępowaniu (tj. w postępowaniu o przyznanie uprawnienia do emerytury pomostowej) powód nie jest pozbawiony możliwości dowodzenia okoliczności wykonywania pracy w szczególnych warunkach, w tym zgłoszenia wniosku o przeprowadzenie dowodu z zeznań świadków. Organ rentowy samodzielnie ustala okresy przebyte w ubezpieczeniu i inne przesłanki warunkujące nabycie prawa do świadczeń z ubezpieczeń społecznych, bowiem całokształt postępowania dotyczącego nabycia prawa do świadczenia z tytułu ubezpieczenia społecznego należy do tego organu zgodnie z art. 83 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz.U.2015.121 ze zm.). Ugruntowane jest już stanowisko doktryny i judykatury (m.in. postanowienie SN z 19.01.2012 r., I PK 108/11, LEX nr 1215409 i wskazane tam orzecznictwo; uchwała SN z 8.02.1979 r., III PZP 17/78, OSNC 1979/7-8/143, uchwała SN z 17.06.1987 r., III PZP 19/87, OSNC 1988/10/132), że pracownik nie ma interesu prawnego w wytoczeniu powództwa o ustalenie stosunku pracy (jego treści), gdy wnosi takie powództwo w celu uzyskania orzeczenia, które ma służyć ustaleniu dowodów lub faktów w innym postępowaniu, w szczególności w sprawach zakresu ubezpieczeń społecznych (o emeryturę, rentę, świadczenie przedemerytalne, zasiłek dla bezrobotnych, świadczenia społeczne z tytułu choroby zawodowej). Powód - z ominięciem przepisów regulujących postępowanie w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych i przepisów regulujących sprostowanie świadectwa pracy – wyrokiem wydanym w niniejszej sprawie chciałby uzyskać środek dowodowy potwierdzający fakt mający znaczenie dla potrzeb postępowania o ustalenie prawa do świadczeń emerytalno-rentowych, a taka sytuacja jest niedopuszczalna. Skoro kwalifikacja określonej pracy jako wykonywanej w szczególnych warunkach dla celów emerytalno-rentowych może być dokonywana wyłącznie w postępowaniu przed organem rentowym w sprawie o przyznanie świadczenia z ubezpieczeń społecznych (lub w postępowaniu sądowym wywołanym wniesieniem odwołania od decyzji organu rentowego), to pracownik wytaczający w tej materii przed sądem pracy powództwo o ustalenie nie wykazuje w ogóle interesu prawnego w rozumieniu art. 189 k.p.c., niezależnie od tego przeciwko komu (pracodawcy, czy organowi rentowemu) skierował pozew (postanowienie SN z 19.01.2012 r., I PK 108/11, LEX nr 1215409).

Podkreślić należy, iż powód w 2023 r. pierwotnie zobligowany przez organ rentowy wystąpił do pozwanego o zmodyfikowanie wystawionego mu już w 2005 r. „świadectwa wykonywania pracy w szczególnych warunkach”, a gdy okazało się, że jego treść nie odpowiada powodowi zwrócił się do pozwanego o rozważenie jego zmiany. Ten tryb postępowania powoda miał uzasadnienie i w kontekście tego niezrozumiała jest zmiana stanowiska powoda, który uznał, że skoro nie otrzymał dogodnego dla siebie „świadectwa wykonywania pracy w szczególnych warunkach” to złoży pozew o sprostowanie świadectwa pracy wydanego 13 lat temu. Przy czym zauważyć należy, iż powód przed wniesieniem pozwu nie wystąpił nigdy do pozwanego o sprostowanie świadectwa pracy. Wbrew twierdzeniu powoda- jego pismo z 31.08.2023 r. stanowiło wezwanie do pozwanego o wystawienie mu nowego „świadectwa wykonywania pracy w szczególnych warunkach”, a nie wezwanie do sprostowania świadectwa pracy. Przypomnieć należy, że w przedmiotowym świadectwie pracy pozwany stwierdził (wbrew treści pozwu), iż powód wykonywał pracy w szczególnych warunkach, przy czym nie wskazał okresu albowiem odwoływał się do wystawionego już wcześniej „świadectwa wykonywania pracy w szczególnych warunkach”.

Podkreślić należy, że dochodzenie przez powoda aktualnie przed Sądem Okręgowym w Rybniku świadczeń emerytalnych przy uwzględnieniu jego pracy w szczególnych warunkach jest sprawą otwartą. Jak słusznie wskazał pozwany „świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach” pracodawca zobowiązany jest je wydać na podstawie posiadanej dokumentacji pracowniczej i musi ono odzwierciedlać tylko te fakty, które z tej dokumentacji wynikają. Na razie zebrany materiał dowodowy (w tym zeznania świadków) wcale jednoznacznie nie potwierdzają, że powód przez cały okres swojego zatrudnienia u pozwanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał pracę w zespołach operacyjnych dyscyplin zabiegowych. Również fakt opłacania przez pozwanego składek za powoda na Fundusz Emerytur Pomostowych (od 1.01.2009 r.) nie potwierdza ww. okoliczności, gdy składki takie opłaca się również za pracownika wykonującego pracę w szczególnych warunkach ale zatrudnionego w niepełnym wymiarze czasu pracy lub w stosunku do pracownika zatrudnionego na cały etat ale realizującego obowiązki pracy w szczególnych warunkach jedynie w części tego etatu.

Mając powyższe na uwadze Sąd w pkt 1 wyroku oddalił powództwo.

Uwzględniając okoliczności sprawy Sąd odstąpił, na podstawie art. 102 kpc, od obciążania powoda kosztami postępowania.