V P 251/19 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Rejonowy w Rybniku z 2020-11-27

Sygn. akt VP 251/19

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

27 listopada 2020 roku

Sąd Rejonowy / Okręgowy w Rybniku V Wydział

Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Wiesław Jakubiec

Sędziowie

Ławnicy:

Protokolant: sekr. sądowy Izabela Niedobecka-Kępa

przy udziale (...) S.A. w K. Oddział KWK (...) w R.

po rozpoznaniu 27 listopada 2020 roku w R.

na rozprawie

sprawy z powództwa T. K.

przeciwko Towarzystwu (...) w W.

o zadośćuczynienie i odszkodowanie

1.  zasądza od pozwanej Towarzystwa (...) w W. na rzecz powoda T. K. kwotę 3.750 zł (trzy tysiące siedemset pięćdziesiąt złotych) tytułem zadośćuczynienia za doznane krzywdy z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od 31 października 2018 roku,

2.  oddala powództwo w pozostałym zakresie,

3.  zasądza od powoda na rzecz pozwanej kwotę 1.074 zł (tysiąc siedemdziesiąt cztery złote) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego,

4.  zasądza od powoda na rzecz interwenienta (...) S.A. w K. Oddział KWK (...) w R. kwotę 1.285,65 zł (tysiąc dwieście osiemdziesiąt pięć złotych 65/100) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego,

5.  odstępuje od obciążania stron kosztami sądowymi.

Sygn. akt V P 251/19

UZASADNIENIE

Powód T. K. wniósł przeciwko Towarzystwu (...) w W. pozew o zasądzenie kwoty 24 880 zł wraz odsetkami ustawowymi za opóźnienie od 31 października 2018 roku. Powód wskazał, że na żądaną kwotę składa się zadośćuczynienie w wysokości 24 000 zł oraz odszkodowanie z tytułu zwrotu kosztów leczenia w wysokości 880 zł. Datę wymagalności roszczenia powód określił od dnia następującego po dniu wydania decyzji odmownej przez pozwanego w związku ze zgłoszoną przez powoda szkodą. W uzasadnieniu wskazał, że jest zatrudniony w (...) Grupie (...), która zawarła umowę o odpowiedzialności cywilnej z pozwanym. Powód zaznaczył, że 2 grudnia 2016 roku uległ wypadkowi, a zdarzenie zostało uznane przez pracodawcę za wypadek przy pracy. Powód wskazał, że protokole powypadkowym nie stwierdzono, aby wyłączną przyczyną wypadku było naruszenie przez niego przepisów dotyczących ochrony życia i zdrowia. Powód dodał, że wskutek wypadku doznał złamania zęba 21 i 22 oraz rany skóry górnej wargi po stronie lewej, co wiązało się z koniecznością podjęcia przez niego wielomiesięcznego leczenia. Nadto, żądaną wysokość zadośćuczynienie powód uzasadnił tym, że skutki wypadku wpłynęły na jego sferę życia rodzinnego oraz zawodowego, a dodatkowo pogorszył się jego stan zdrowia oraz był zmuszony do ograniczenia aktywności sportowej. Powód nadmienił, że posiada widoczną bliznę oszpecającą jego twarz. Z kolei wysokość odszkodowania powód ustalił jako różnicę między łącznymi kosztami leczenia, które wyniosły 4 630 zł, a wypłaconymi środkami przez (...) S.A. w wysokości 3750 zł

W odpowiedzi na odwołanie pozwany wniósł o oddalanie powództwa oraz zwrot kosztów procesu. W ocenie pozwanej, powodowi należne jest przyznanie zadośćuczynienia w wysokości 4 500 zł. Pozwany wskazał, że zgodnie z treścią umowy ubezpieczenia łączącej ją i (...) S.A. każdorazowo wypłacone odszkodowanie ma zostać pomniejszone o świadczenie wypłacone przez ZUS (o 3 236 zł ) oraz o inne świadczenia wypłacane pracownikowi z tytułu innych ubezpieczeń opłacanych przez pracodawcę (o 3 750 zł). Pozwany dodał, że powód przyczynił się w 50% do zaistnienia wypadku poprzez wadliwe wykonywanie pracy

Pismem 25 marca 2020 roku (...) S.A. z siedzibą w K. poinformowała o przystąpieniu do sprawy w charakterze interwenienta ubocznego po stronie pozwanej. Jednocześnie interwenient uboczny wniósł o oddalanie powództwa oraz o zwrot kosztów procesu. Zdaniem interwenienta, gdyby powód w sposób prawidłowy wykonywał swoją pracę, zgodnie z instrukcjami, a także zgodnie z przyjętymi zasadami bezpieczeństwa, a przy tym zachował wymaganą uważność, to do wypadku by nie doszło.

Sąd ustalił co następuje:

Powód T. K. jest zatrudniony w (...) Grupie (...) w Oddziale (...) na stanowisku ślusarza.

2 grudnia 2016 roku powód rozpoczął pracę o 6:30. Sztygar oddziałowy wyznaczył powodowi wykonywanie prac ślusarskich w rejonie ściany P-2 w pokładzie 404/5. Po zjechaniu na dół kopalni, powód wraz z pracownikami obsługi przenośnika Gwarek – 1000 wykonywali prace związane z regulacją górnej taśmy przenośnika w czasie jego ruchu, co było tolerowane przez przebywającą tym rejonie osobę dozoru. Około godz. 11:45 powód strojąc przy wysięgniku przenośnika Gwarek – 1000 i skręcając odcinek łańcucha ze „śrubą rzymską” w celu przygotowania drugiego odciągu, został uderzony bryła skały w górną wargę, która odbiła się od blachy odbojowej zabudowanej w przesypie. Powód udał się do punktu opatrunkowego na powierzchni kopalni, gdzie udzielono mu pierwszej pomocy i skierowano do Centrum Medycznego (...) w R., skąd został skierowany do Wojewódzkiego Szpitala (...) w R., gdzie rana powoda została zszyta oraz dostał zalecenie do niezwłocznego zgłoszenia u chirurga szczękowo-twarzowego. W protokole powypadkowym jako przyczyny wypadku wskazano: wadliwy sposób wykonywania pracy ( z czym powód się nie zgodził we wniesionych zastrzeżeniach) oraz naprawę i konserwację maszyn będących w ruchu. Pracodawca uznał zdarzenie za wypadek przy pracy podtrzymując ww. przyczyny wypadku.

Powód w wyniku wypadku doznał urazu:

- okolicy podnosowej w wyniku czego doszło do uszkodzenia tkanek miękkich wargi górnej lewej w postaci rany – obecnie blizna o długości 2 cm,

- złamania korony zęba 21 z odsłonięciem miazgi,

- wieloodłamowego złamania zęba 11.

Powód udał się do Kliniki (...) w R.. Zgodnie z zaleceniami lekarza, u powoda należało dokonać leczenia endodontycznego zęba 21, wykonać wkład lany indywidualny, a następnie most 21-23. 5 grudnia 2016 roku powód zgłosił się konsultację. 16 grudnia 2016 roku rozpoczęto leczenie zęba 21 włóknem szklanym, celem jego odbudowania. Dokonano szlifowania zęba pod most. 3 stycznia 2017 roku dokonano ostatecznego zacementowania trzypunktowego mostu cyrkonowego. 1 marca 2017 roku podczas spożywania pokarmu u powoda doszło do złamania mostu cyrkonowego i powód odbył ponowną wizytę w Klinice (...) w R.. 4 marca 2017 roku most został wyłączony ze zgryzu. Podczas wizyty dokonano naprawy mostu. Następnie, 7 kwietnia 2017 roku powód ponownie zgłosił się Kliniki. Podczas wizyty powód wskazał, że zgrzyta zębami i odczuwa dolegliwości bólowe mięśni. Powód został poinformowany o konieczności wykonania szyny relaksacyjnej. 18 kwietnia 2017 roku dokonano zdjęcia mostu i pobranie ponownego skanu. 25 kwietnia 2017 roku u powoda wstawiono most cyrkonowy anatomiczny. 15 czerwca 2017 roku u powoda doszło do odłamania licowej części przęsła w moście 21-23. Podczas wizyty w Klinice, zabezpieczono most powoda światłoutrwadzalnym kompozytem A2. 28 grudnia 2018 roku u powoda doszło do odpryśnięcia materiału z licowej części przęsła zęba 22. Lekarz zdecydowała o odbudowaniu mostu światłoutrwadzalnym kompozytem A2. Podczas wizyty 14 maja 2019 roku powód wskazał, iż zakupiono przez niego szyna relaksacyjna nie spełniła wymagań i tego samego dnia dokonano wycisku do nowej szyny relaksacyjnej. Łączny koszt leczenia powoda wyniósł 4 630 zł. Od 23 października 2019 roku powód rozpoczął leczenie w (...) sp. z o.o. , gdzie potencjalne koszt leczenia powoda przewidziano na kwotę 16 120 zł.

Z powodu wypadku, powód przebywał na zwolnieniu lekarskim od 5 grudnia 2016 roku do 1 kwietnia 2017 roku. W związku ze stanem uzębienia, spowodowanym powyższym wypadkiem, powód początkowo spożywał jedynie pokarmy, które musiały być dla niego specjalne przygotowane. Powód był zmuszony spożywać jedynie miękkie lub płynne pokarmy. Kęs twardszego jedzenia, powodował u powoda silne dolegliwości bólowe szczęki. Powód zażywał leki przeciwbólowe. Przebywanie na zwolnieniu lekarskim wpłynęło na kondycję finansową powoda, który nie mógł jak dotychczas pracować w ponad normatywny czas pracy, a nieobecności wpłynęły na wysokość otrzymywanych przez niego nagród. W celach zarobkowych, powód (przebywając na urlopie bezpłatnym) wyjechał za granicę na okres dwóch miesięcy. Powód zmuszony był pożyczać pieniądze od rodziny. Przed wypadkiem powód uprawiał sporty oraz w wolnym czasie wychodził z żoną na zabawy taneczne. Powód wstydzi się swojego wyglądu, w tym widocznej blizny na twarzy i tego powodu spadła jego samoocena.

Pismem z 24 stycznia 2017 roku (...) S.A. poinformowała powoda, że przysługuje mu kwota 900 zł z tytułu ubezpieczenia następstw nieszczęśliwych wypadków w ramach zawartej umowy ubezpieczenia (...).

Pismem z 6 marca 2017 roku (...) S.A. poinformowała powoda, że przysługuje mu odszkodowanie w kwocie 3 750 zł z tytułu kosztów nabycia środków pomocniczych, protez i innych przedmiotów ortopedycznych w ramach zwartej umowy ubezpieczenia (...).

Orzeczeniem z 10 kwietnia 2017 roku Komisja Lekarska ZUS ustaliła u ubezpieczonego 4% stałego uszczerbku. Decyzją z 20 kwietnia 2017 roku, znak (...), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. przyznał ubezpieczonemu jednorazowe odszkodowanie w kwocie 3 236 zł tytułu 4% stałego uszczerbku będącego następstwem wypadku przy pracy z 2 grudnia 2016 roku.

Zgodnie z treścią pkt 17.4 umowy Ubezpieczenia Odpowiedzialności Cywilnej (...) Grupy (...), polisa nr (...), każdorazowo wypłacone odszkodowanie pomniejszone jest o świadczenie ZUS, wypłacone osobie uprawnionej na podstawie aktualnie obowiązujących przepisów o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych, ustalone przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych oraz o świadczenia wypłacone pracownikowi z tytułu innych ubezpieczeń, za które składkę opłaca ubezpieczający.

Ubezpieczony doznał łącznie 5% trwałego uszczerbku (poz. Tabeli : 19a - 2%, poz. 21a – 3 %,). Przyznanie uszczerbku z poz. 21a dotyczy stan zębów 21 i 22, a także zęba 23, który należało oszlifować do wykonanego mostu dwubrzeżnego i z tego powodu ząb 23 będzie zębem małowartościowym - może z biegiem czasu obumrzeć i można go również uznać jako ząb związany z przebytym urazem.

Pismem z 16 sierpnia 2018 roku została zgłoszona szkoda (...) sp. z o.o. Oddział KWK (...) w R. z wezwaniem do zapłaty kwoty 880 zł tytułem zwrotu kosztów związanych z leczeniem oraz kwoty 60 000 zł tytułem zadośćuczynienia. (...) Grupa (...) pismem z 23 sierpnia 2018 roku poinformowała, iż okoliczności przedmiotowego zdarzenia opisane w protokole powypadkowym wskazują na przesłankę wymienioną w art. 435 k.c. Pismem z 3 września 2018 roku zwrócono się do (...) Grupy (...) o przesłanie numery polisy OC oraz przekazanie zgłoszenia szkody do właściwego ubezpieczyciela, z którym w dniu zdarzenia miała zawarta umowę OC w prowadzonej działalności gospodarczej. (...) Grupa (...) pismem z 10 września 2018 roku poinformowała, iż w zakresie ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej reprezentuje ją (...) Spółka (...) z siedzibą w G.. W odpowiedzi na pismo skierowane 12 września 2018 roku (...) sp. z o.o. pismem z 1 października 2018 roku poinformowała, że zgłoszenie szkody zostało przesłane do ubezpieczyciela tj. to pozwanego - Towarzystwa (...), z którym (...) Grupa (...) zawarła umowę ubezpieczenia w zakresie odpowiedzialności cywilnej.

Pozwana w decyzji z 30 października 2018 roku poinformowała, że odmawia powodowi wypłaty zadośćuczynienia i odszkodowania. W uzasadnieniu wskazano, iż zadośćuczynienie zostało ustalone w wysokości 4 500 zł, natomiast odszkodowanie z tytułu zwrotu kosztów leczenia ustalono na 880 zł. Łączna kwota zadośćuczynienia i odszkodowania wyniosłaby 5 380 zł. Zdaniem ubezpieczyciela, powód przyczynił się do powstania szkody w 50% w związku z tym powyższa kwota zadośćuczynienia i odszkodowania została pomniejszona o 2 690 zł. Pozwany wskazał, że przyznana kwota zadośćuczynienia i odszkodowania nie przekracza kwoty pomniejszenia wynikającego z umowy ubezpieczenia, dlatego nie może zostać wypłacone świadczenie Pismem z 28 listopada 2018 roku powód złożył odwołanie od ww. decyzji w którym wskazał, że przystąpił do dodatkowego ubezpieczenia na wypadek trwałego uszczerbku na zdrowiu ubezpieczonego spowodowanego nieszczęśliwym wypadkiem. Jednocześnie powód zaznaczył, że ubezpieczenie miało charakter dobrowolny, a on wyraził chęć przystąpienia do programu, który był dostępny w jego zakładzie pracy. W tym przypadku (...) Grupa (...) jest jedynie pośrednikiem pomiędzy ubezpieczycielem, a pracownikiem, który w tym przypadku jest ubezpieczającym, uprawnionym do otrzymania należnego świadczenia. Pozwana pismem z 27 grudnia 2018 roku poinformowała, że nie znajduje podstaw do zmiany dotychczasowego stanowiska w sprawie.

Za właściwą eksploatację przenośnika taśmowego Gwarek 1000 w rejonie którego zaistniał wypadek, odpowiadał pracownik wyznaczony do obsługi tego przenośnika. Powód był zapoznany z ustaleniami Kopalni, które zabraniały dokonywania napraw i regulacji przenośnika podczas jego ruchu. Zachowanie powoda polegające na wykonywaniu prac przez powoda podczas ruchu przenośnika stanowiło naruszenie art. 100 § 2 pkt Kodeksu pracy. Naruszenie przez powoda zasad bezpieczeństwa podczas zaistnienia wypadku nie nastąpiło umyślnie lub wskutek rażącego niedbalstwa. Powód przyczynił się do powstania wypadku w 25%. Do wypadku przyczynił się także pracownik obsługujący przenośnik, jak również przebywający w rejonie wykonywanych prac sztygar zmianowy, zobowiązany do organizowania i prowadzenia prac w sposób zapewniający bezpieczeństwo pracowników.

Dowód: protokół nr (...) k. 18-22, zastrzeżenia do protokołu nr (...) k.23-24, dokumentacje zdjęciowa k.25-28, dokumentacja medyczna k.29-36, k.118-119 orzeczenie komisji lekarskiej ZUS z 10.04.2017r. k.37, decyzja ZUS z 20.04.2017r. k.38, pismo z 16.08.2018r. Likwidacji Szkód Ubezpieczeniowych skierowane do (...) wraz potwierdzeniem nadania k. 39-44, pismo z 23.08.2018r. (...) skierowane do Likwidacji Szkód Ubezpieczeniowych k.45, pismo z 3.09.2018r. Likwidacji Szkód Ubezpieczeniowych skierowane do (...) z potwierdzeniem nadania k.46-48, pismo z 10.09.2018r. (...) skierowane do Likwidacji Szkód Ubezpieczeniowych k.49, pismo z 12.09.2018r. Likwidacji Szkód Ubezpieczeniowych skierowane do (...) Spółki (...) wraz z potwierdzeniem nadania k.50-55, informacja mailowa k.56, decyzja z 30.10.2018r. (...) Zakładu (...) k.57-57, odwołanie od decyzji z 30.10.2018r. wraz z potwierdzeniem nadania k. 58-60, pismo z 27.12.2018r. Likwidacji Szkód Ubezpieczeniowych k.61-61v., wydruki faktur k. 62-65, pismo z 6.03.2017r. (...) S.A. skierowane do powoda k.66, umowa Ubezpieczenia Odpowiedzialności Cywilnej (...) Grupy (...) k.77-78v., formularz powoda k.79-81v., polisa nr (...)ubezpieczenie następstw nieszczęśliwych wypadków k. 114-115, kosztorys planu leczenia powoda k. 120, zeznania świadka K. B. k.121v.-122, zeznania świadka I. K. k.122-122v., przesłuchanie powoda k.122v.-123, opinia biegłego z zakresu chirurgii szczękowej k. 126-128, opinia lekarska k.160, dokumentacja wypadkowa w tym m.in. szkic do wypadku, protokoły badań trzeźwości, wyjaśnienia poszkodowanego, informacje od świadków k. 162-188, opinia podstawowa i uzupełniająca biegłego z zakresu bhp J. M. k.203-208 i k.258-259, dokumentacja techniczno- ruchowa k.209, pismo (...) z 24.2017r. k.245, potwierdzenia przelewów (transakcji) k. 246-250, zeznania świadka K. A. k. 270v.-271, zeznania świadka T. C. k. 271, zeznania świadka T. M. k. 271-271v., zeznania świadka I. M. k. 279v.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o zgromadzony w sprawie materiał dowodowy w postaci w/w dokumentów, których prawdziwości strony nie kwestionowały, w oparciu o dowód z zeznań świadków oraz z przesłuchania powoda, a także w oparciu o opinię biegłego z zakresu chirurgii szczękowej oraz opinię podstawową i uzupełniająca biegłego z zakresu bhp. Wskazane dowody wzajemnie ze sobą korelują tworząc spójny i logiczny obraz przedstawiający stan faktyczny sprawy. Przy czym Sąd nie dał wiary zeznaniom świadków: K. B. i I. K. oraz twierdzeniom powoda w zakresie w jakim wskazywali, że uraz w sposób znaczący miał wpływ na funkcjonowanie powoda, na jego relacje z rodziną i spowodował istotne problemy finansowe.

Sąd zważył co następuje:

Powództwo częściowo zasługuje na uwzględnienie. Niekwestionowany w niniejszej sprawie był fakt, że 2 grudnia 2016 roku powód uległ wypadkowi przy pracy w wyniku którego doznał rany ciętej wargi górnej strony lewej oraz złamania zębów. Kwestią sporną było ustalenie czy z uwagi na powyższe powodowi przysługuje w świetle okoliczności sprawy zadośćuczynienie oraz odszkodowanie z tytułu zwrotu kosztów leczenia.

Zgodnie z art. 435 § 1 ustawy z dnia 26 kwietnia 1964 roku Kodeks cywilny prowadzący na własny rachunek przedsiębiorstwo lub zakład wprawiany w ruch za pomocą sił przyrody (pary, gazu, elektryczności, paliw płynnych itp.) ponosi odpowiedzialność za szkodę na osobie lub mieniu, wyrządzoną komukolwiek przez ruch przedsiębiorstwa lub zakładu, chyba że szkoda nastąpiła wskutek siły wyższej albo wyłącznie z winy poszkodowanego lub osoby trzeciej, za którą nie ponosi odpowiedzialności.

W orzecznictwie Sądu Najwyższego (wyrok SN z 10 maja 1962 r., 3 CR 941/61, z 20 września 1984 r., IV CR 337/84, z 28 lutego.2007 r., V CK 11/06) kopalnię, zakład górniczy lub przedsiębiorstwo górnicze uznaje się za przedsiębiorstwo (zakład) wprawiane w ruch za pomocą sił przyrody.

W pierwszej kolejności Sąd wskazuje, że (...) S.A. jest przedsiębiorstwem wprawianym w ruch za pomocą sił przyrody, w rozumieniu art. 435 k.c. Wystąpił związek doznanego przez powoda urazu z wykonywaną przez niego pracą. Strona pozwana nie kwestionowała, że jest podmiotem odpowiedzialnym za (...) S.A. w związku z zawartą z nią umową ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej, obejmującą zakresem ochrony także wypadki przy pracy.

Jak stanowi art. 444 § 1 kc w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia naprawienie szkody obejmuje wszelkie wynikłe z tego powodu koszty. Na żądanie poszkodowanego zobowiązany do naprawienia szkody powinien wyłożyć z góry sumę potrzebną na koszty leczenia, a jeżeli poszkodowany stał się inwalidą, także sumę potrzebną na koszty przygotowania do innego zawodu. W myśl art. 445 § 1 kc w wypadkach przewidzianych w artykule poprzedzającym sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego.

Przesłanką zasądzenia zadośćuczynienia na podstawie art. 445 kc jest wyrządzenie krzywdy w postaci: uszkodzenia ciała, wywołania rozstroju zdrowia, naruszenia wolności lub integralności seksualnej czynem niedozwolonym. Zgodnie z orzecznictwem krzywda może mieć charakter cierpień fizycznych lub moralnych ( wyrok Sądu Najwyższego z 4 lipca 1969 r., sygn. I PR 178/69, z 3 lutego 2000 r., sygn. I CKN 969/98).

W orzecznictwie wskazuje się, iż przy ustalaniu wysokości zadośćuczynienia należy mieć na względzie:

a) wiek poszkodowanego,

b) rodzaj i rozmiar doznanych obrażeń,

c) stopień i rodzaj cierpień fizycznych i psychicznych,

d) intensywność (natężenie, nasilenie) i czas trwania tych cierpień, ewentualnie stopień kalectwa,

e) nieodwracalność następstw uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia (kalectwo, oszpecenie),

f) skutki uszczerbku w zdrowiu na przyszłość (np. niemożność wykonywania ulubionego zawodu, uprawiania sportów, pracy artystycznej, rozwijania swoich zainteresowań i pasji, zawarcia związku małżeńskiego, posiadania dzieci, utrata kontaktów towarzyskich, utrata możliwości chodzenia do teatru, kina, wyjazdu na wycieczki),

g) rodzaj dotychczas wykonywanej pracy przez poszkodowanego, który powoduje niemożność dalszego jej kontynuowania,

h) szanse na przyszłość, związane np. z możliwością kontynuowania nauki, z wykonywaniem wyuczonego zawodu, życiem osobistym,

i) poczucie nieprzydatności społecznej i bezradność życiowa powstałe na skutek zdarzenia, wywołującego obrażenia ciała,

j) konieczność korzystania ze wsparcia innych, w tym najbliższych, przy prostych czynnościach życia codziennego – oraz szereg innych czynników podobnej natury do wyżej wskazanych (wyrok SN z dnia 9 listopada 2007 r., V CSK 245/07; wyrok SN z dnia 8 października 2008 r., IV CSK 243/08; wyrok SN z dnia 4 lutego 2008 r., III KK 349/07; wyrok SN z dnia 12 kwietnia 1972 r., II CR 57/72; wyrok SN z dnia 17 września 2010 r., II CSK 94/10; wyrok SN z dnia 29 września 2004 r., II CK 531/03; wyrok SN z dnia 18 kwietnia 2002 r., II CKN 605/00),

W doktrynie i judykaturze (wyrok SN z dnia 3 lutego 2000 r., I CKN 969/98) przyjmuje się, iż do cierpień fizycznych zalicza się przede wszystkim ból i podobne do niego dolegliwości. Cierpieniem psychicznym są natomiast ujemne uczucia przeżywane w związku z cierpieniami fizycznymi lub następstwami uszkodzenia ciała albo rozstroju zdrowia w postaci np. zeszpecenia, konieczności zmiany sposobu życia czy nawet wyłączenia z normalnego życia. Zaś celem zadośćuczynienia pieniężnego jest złagodzenie cierpień fizycznych i psychicznych – dlatego zadośćuczynienie powinno obejmować wszystkie cierpienia fizyczne i psychiczne poszkodowanego, zarówno już doznane, jak i te, które wystąpią w przyszłości.

Jak wskazał Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 18 maja 2004 r. (IV CK 357/03) oraz z dnia 20 marca 2002 r. (V CKN 909/00) , iż zadośćuczynienie winno mieć charakter całościowy i obejmować zarówno cierpienia fizyczne i psychiczne już doznane, czas ich trwania, jak i te, które zapewne wystąpią w przyszłości, a więc prognozy na przyszłość. Natomiast na pojęcie krzywdy składają się nie tylko trwałe, lecz także przemijające zaburzenia w funkcjonowaniu organizmu, polegające na znoszeniu cierpień psychicznych

Ponadto zadośćuczynienia, ma charakter kompensacyjny, a więc przedstawiać ekonomicznie odczuwalną wartość. W piśmiennictwie (por. F. Zoll, Zobowiązania w zarysie według polskiego Kodeksu zobowiązań, podręcznik poddany rewizji i wykończony przy współudziale S. Kosińskiego i J. Skąpskiego, wyd. II, Warszawa 1948, s. 122) uznaje się, że wysokość przyznawanej kwoty zadośćuczynienia tak powinna być ukształtowana, by stanowić „ekwiwalent wycierpianego bólu” . Kwota zadośćuczynienia ma być więc pochodną wielkości doznanej krzywdy. Orzecznictwo wskazuje (wyrok SN z dnia 30 stycznia 2004 r., I CK 131/2003, wyrok SA w Lublinie z dnia 12 października 2004 r., I ACa 530/04, wyrok SN z dnia 3 lutego 2000 r., I CKN 969/98), że uwzględniając przy ustalaniu zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę potrzebę utrzymania wysokości zadośćuczynienia w rozsądnych granicach, odpowiadających aktualnym warunkom i przeciętnej stopie życiowej społeczeństwa, nie można podważać kompensacyjnej funkcji zadośćuczynienia. Nie może jednak zarazem kwota zadośćuczynienia stanowić źródła wzbogacenia, a jedynym kryterium dla oceny wysokości zasądzonego zadośćuczynienia jest rozmiar krzywdy powoda. Zadośćuczynienie nie może także spełniać celów represyjnych, bowiem jest sposobem naprawienia krzywdy wyrządzonej jako cierpienia fizyczne oraz cierpienia psychiczne związane z uszkodzeniami ciała lub rozstrojem zdrowia.

Przy ocenie kwoty zadośćuczynienia Sąd miał na uwadze wyżej przytoczone stanowiska Sądu Najwyższego oraz doktryny co do okoliczności, które winny mieć wpływ na wysokość zadośćuczynienia. W szczególności Sąd miał na uwadze charakter doznanych przez powoda obrażeń i rozmiar cierpień, a także fakt, że u powoda widoczna jest blizna. W ocenie Sądu doznany uraz nie mógł jednak w tak znaczącym stopniu wpłynąć na jego życie i aktywność jak przedstawiał to w toku postępowania. Podkreślić należy, że powód otrzymywał najpierw wynagrodzenie chorobowe, a potem zasiłek chorobowy w wysokości 100%. Doznany uraz nie ograniczał powoda w funkcjonowaniu (z wyjątkiem sfery jedzenia w początkowym okresie), o czym świadczy m.in. fakt wyjazdu do pracy za granice po 2 miesiącach leczenia. Powód powrócił na dotychczasowe stanowisko pracy. Zauważyć należy, że przedłużenie leczenia (w tym stres związany z gryzieniem), w znacznym zakresie wynikał z faktu wybrania przez powoda nierzetelnego podmiotu medycznego, który jako pierwszy zajmował się leczeniem powoda.

Przy ustalaniu wysokości zadośćuczynienia i odszkodowania Sąd wziął pod uwagę świadczenie wypłacone przez (...) S.A. w ramach zawartej umowy ubezpieczenia (...) oraz przyznane powodowi przez ZUS prawo do jednorazowego odszkodowania.

Biegły z zakresu chirurgii szczękowej ustalił powstanie 5% uszczerbku u powoda. Zaznaczyć należy, iż do opinii biegłego z zakresu chirurgii szczękowej strony nie wnosiły żadnych zastrzeżeń.

Sąd uznał, iż kwota zadośćuczynienia w wysokości 5000 zł byłaby odpowiednia do rozmiaru doznanej przez powoda krzywdy i może stanowić dla niego ekonomicznie odczuwalną wartość. Przy czym podkreślić należy, iż zgodnie z treścią art. 362 k.c. jeżeli poszkodowany przyczynił się do powstania lub zwiększenia szkody, obowiązek jej naprawienia ulega odpowiedniemu zmniejszeniu stosownie do okoliczności, a zwłaszcza do stopnia winy obu stron. Zgodnie z treścią art. 101 § 2 pkt 3 ustawy z dnia 26 czerwca 1974r. Kodeks pracy pracownik jest obowiązany w szczególności przestrzegać przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, a także przepisów przeciwpożarowych. Z kolei w myśl art. 210 § 1 k.p. w razie gdy warunki pracy nie odpowiadają przepisom bezpieczeństwa i higieny pracy i stwarzają bezpośrednie zagrożenie dla zdrowia lub życia pracownika albo gdy wykonywana przez niego praca grozi takim niebezpieczeństwem innym osobom, pracownik ma prawo powstrzymać się od wykonywania pracy, zawiadamiając o tym niezwłocznie przełożonego. Sąd miał na uwadze, że podczas zdarzenia wypadkowego, powód wykonywał prace związane z regulacją przenośnika w sposób niedozwolony – w czasie jego ruchu, bez zatrzymania przenośnika i odłączenia napięcia. Dopuścił do tego pracownik obsługujący ten przenośnik, a powyższe nieprawidłowe zachowanie było tolerowane przez przebywającego w rejonie wykonywanych prac sztygara zmianowego. Jednakże powód mający długie już doświadczenie zawodowe i będący przeszkolony z zasad BHP, co łącznie z zachowaniem zwykł zasad ostrożności, pozwalało mu na możliwość przewidzenia, że praca przy włączonym przenośniku może spowodować uraz. Zachowanie powoda stanowiło współprzyczynę wypadku w 25% z uwagi na to, że było lekkomyślne, nieodpowiedzialne i świadczył o zignorowaniu grożącego niebezpieczeństwa. W tym zakresie Sąd podzielił opinię biegłego z zakresu bhp, do której tylko interwenient uboczny złożył zastrzeżenia. W opinii uzupełniającej biegły z zakresu bhp w sposób logiczny i przekonujący wyjaśnił zajęte stanowisko. Dodatkowo, mając na uwadze okoliczność, że w dniu wypadku praca została zlecona powodowi przez sztygara, to jednak w ocenie Sądu, powód kierując się bezpieczeństwem stosownie do przepisów ustawy, mógł odmówić wykonania pracy niezgodnej z zasadami bhp.

Powód określił pozwanemu swoje koszty leczenia łącznie na kwotę 4 630 zł. Przy czym mając na uwadze przyczynienie się 25% powoda do zdarzenia w 2 grudnia 2016 roku oraz to, że (...) S.A. wypłaciła powodowi odszkodowanie w kwocie 3 750 zł (z tytułu kosztów nabycia środków pomocniczych, protez i innych przedmiotów ortopedycznych w ramach zwartej umowy ubezpieczenia (...)) a ZUS wypłacił jednorazowe odszkodowanie (3 236 zł ) to należy uznać, że zgłoszone w pozwie roszczenie zostało zrekompensowane w całości przez ww. świadczenia i powództwo w tym zakresie należało oddalić.

Zauważyć należy, iż pozwana w swoich wyliczeniach dotyczących świadczenia proponowała podobne kwoty co przyznane ostatecznie przez Sąd (przyjęła tylko wyższe procentowe przyczynienie się powoda do wypadku).

Mając na uwadze powyższe rozważania faktyczne i prawne Sąd w pkt 1 wyroku zasądził od pozwanej Towarzystwa (...) w W. na rzecz powoda T. K. kwotę 3 750 zł tytułem zadośćuczynienia za doznane krzywdy z odsetkami ustawowymi za opóźnienia od 21 października 2018 roku, a w pkt 2 wyroku oddalił powództwo w pozostałym zakresie.

30 października 2018 roku pozwana wydała decyzję, w której poinformowała powoda, że odmawia mu wypłaty zadośćuczynienia i odszkodowania. A zatem Sąd przyjął, iż skoro profesjonalny podmiot (ubezpieczyciel) po przeprowadzeniu postępowania w którym powód zgłosił konkretne roszczenia odmówił w całości żądaniom, uprawnione jest żądanie powoda przyznania odsetek ustawowych za opóźnienie od 31 października 2018 roku.

Mając na uwadze, że powód przegrał sprawę w 85%, Sąd na podstawie art. 100 k.p.c. oraz § 9 pkt 5 w zw. z § 2 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych z dnia 22 października 2015 r. zasądził (przy uwzględnieniu poniesionych przez powoda i interwenienta opłat sądowych) od powoda na rzecz pozwanej kwotę 1 074 zł tytułem zwrotu kosztów ( pkt 3 wyroku) oraz zasądził od powoda na rzecz interwenienta (...) S.A. w K. Oddział KWK (...) w R. kwotę 1 285,65 zł tytułem zwrotu kosztów (pkt 4). Mając na uwadze okoliczności sprawy, Sąd w pkt 5 sentencji wyroku na podstawie art. 102 k.p.c. odstąpił od obciążania stron pozostałymi kosztami sądowymi.

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Barbara Tytko
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy w Rybniku
Osoba, która wytworzyła informację:  Sędzia Wiesław Jakubiec
Data wytworzenia informacji: