Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Rybniku

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

13 sierpnia 2020 roku

Sąd Rejonowy / Okręgowy w Rybniku V Wydział

Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Sonia Lasota-Zawisza

Sędziowie

Ławnicy:

Protokolant: Tomasz Kałuża-Herok

przy udziale ./.

po rozpoznaniu 13 sierpnia 2020 roku w Rybniku

sprawy z powództwa Spółka (...) S.A. w B.

przeciwko A. R.

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanego A. R. na rzecz powódki Spółki (...) S.A. w B. kwotę 283,18 zł (dwieście osiemdziesiąt trzy złote osiemnaście grosze);

2.  umarza postępowanie w pozostałym zakresie;

3.  odstąpić od obciążania pozwanego kosztami postępowania.

Sygn. akt V P 27/20

UZASADNIENIE

Powódka Spółka (...) S.A. w B. wniosła przeciwko pozwanemu A. R. pozew o zapłatę kwoty 6 412 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od kwot i dat wskazanych w pozwie. Nadto, wniosła o zwrot kosztów procesu. W uzasadnieniu wskazała, iż począwszy od grudnia 2016 roku pozwanemu nie przysługiwała renta wyrównawcza w jakiejkolwiek wysokości, gdyż kwota otrzymywanych przez niego świadczeń z ZUS (emerytura w wysokości 100% i renta w wysokości 50%), przewyższała kwotę potencjalnej emerytury. Wobec tego, zdaniem powódki nastąpiła zmiana stosunków i brak było szkody po stronie pozwanego. Powódka dodała, że pismem z 9 października 2017 roku przedstawiła pozwanemu propozycje porozumienia obejmującego w swej treści zakończenie wypłaty renty wyrównawczej z dniem 1 lipca 2017 roku i obowiązek zwrotu kwoty 6 412 zł. Powódka wskazała, że pozwany nie odpowiedział na przesłaną mu propozycję. Powódka zaznaczyła, że roszczenie o zwrot wypłaconego świadczenia jest wymagalne co do poszczególnych jego rat od dnia następnego po dacie ich zapłaty przez powódkę na rachunek bankowy pozwanego, przy czym przyjęła, że środki wpływały na rachunek najpóźniej po upływie dwóch dni od daty zapłaty.

vide: k.3-4v.

W odpowiedzi na pozew pozwany zobowiązał się do uiszczenia na rzecz powódki kwoty 6 412 zł wraz odsetkami ustawowymi.

vide: k.36

W piśmie z 13 marca 2020 roku powódka cofnęła pozew w całości wskazując na zaspokojenie roszczenia przez pozwanego w toku postępowania.

vide: k.42

W piśmie z 23 kwietnia 2020 roku powódka zmodyfikowała oświadczenie z 13 marca 2020 roku o cofnięciu pozwu w ten sposób, że cofa pozew co do należności głównej w całości wraz odsetkami ustawowymi za opóźnienie od następujących kwot i terminów:

- od kwoty 916 od dnia 11 grudnia 2016 roku,

- od kwoty 916 zł od dnia 12 stycznia 2017 roku,

- od kwoty 916 zł od dnia 12 lutego 2017 roku,

- od kwoty 916 zł od dnia 12 marca 2017 roku,

- od kwoty 916 zł od dnia 12 kwietnia 2017 roku,

- od kwoty 916 zł od dnia 12 maja 2017 roku do 8 lipca 2018 roku,

i w tym zakresie wnosi o umorzenie postępowania,

a wnosi o zasądzenie od pozwanego na jej rzecz kwoty:

- 107,16 zł tytułem odsetek ustawowych od kwoty 916 zł od dnia 9 lipca 2018 roku do dnia 10 marca 2020r.,

- 176,02 zł tytułem odsetek ustawowych od kwoty 916 zł od dnia 11 czerwca 2017 roku do dnia 10 marca 2020 roku.

vide: 48-48v.

Na rozprawie 13 sierpnia 2020 roku pozwany oświadczył, że uiścił na rzecz pozwanej kwotę 7 473,23 zł.

vide: k. 65

Sąd ustalił co następuje:

Pozwany A. R. pobierał od powódki Spółki (...) S.A. w B. (a wcześniej od jej poprzedniczki prawnej (...) S.A.) rentę wyrównawczą przyznaną z tytułu wypadku przy pracy w wysokości 916 zł miesięcznie. Ww. kwota została ustalona w ugodzie pozasądowej z 6 sierpnia 2014 roku zawartą pomiędzy pozwanym, a (...) S.A. Zgodnie z § 6 ust. 1 ugody, pozwany był zobowiązany do natychmiastowego poinformowania Kopalni/Zakładu o zaistnieniu okoliczności mających wpływ na uprawnienia i wysokość otrzymywanego świadczenia rentowego – w szczególności o cofnięciu renty inwalidzkiej, przyznaniu półtorakrotnego świadczenia ZUS. Z kolei § 6 ust. 2 ugody stanowił, iż w przypadku niezachowania warunków określonych w ust. 1, poszkodowany zobowiązuje się do zwrotu Kopalni/Zakładowi całości nienależnie pobranego świadczenia z tytułu renty wyrównawczej w oparciu o przedstawione, stosowne wezwanie Kopalni/Zakładu.

Dowód: ugoda pozasądowa zawarta 6.08.2014r. k.7-8, propozycja porozumienia wraz z wyliczeniem renty wyrównawczej k.10v.-11, plan podziału spółki (...) S.A. k.17-19, postanowienie Sądu Rejonowego Katowice-Wschód w Katowicach z 29.06.2017r. k.20-21

Decyzją z 21 listopada 2016 roku, znak (...), Zakład Ubezpieczeń Społecznych w R. przyznał pozwanemu emeryturę od 19 listopada 2016 roku tj. od dnia osiągnięcia wieku emerytalnego.

Dowód: decyzja ZUS z 21.11.2016r. o przyznaniu emerytury k.9

Wypłacana pozwanemu przez ZUS renta podlegała waloryzacji. Decyzją z 1 marca 2017 roku, znak (...), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. ustalił, że renta pozwanego po waloryzacji od 1 marca 2017 roku wynosiła 2 158,60 zł. W decyzji wskazano również, że po zbiegu prawa do świadczeń, pozwanemu przysługuje: emerytura w wysokości 100% tj. w kwocie 3 752,49 zł oraz renta w wysokości 50% tj. w kwocie 1 550,03 zł.

Dowód: decyzja ZUS z 4.03.2016r. o waloryzacji renty k.10, decyzja ZUS z 1.03.2017r. o waloryzacji renty k.9v.

W okresie od grudnia 2016 roku do czerwca 2017 roku, powódka wypłacała pozwanemu comiesięcznie kwotę nienależnej renty wyrównawczej. Łączna kwota z tytułu renty wyrównawczej za ww. okres wynosiła 6 412 zł ( 916 zł x 7 miesięcy).

Dowód: potwierdzenia wykonania przelewów k.12-16

10 marca 2020 roku pozwany przekazał na rachunek bankowy pozwanej kwotę 7 473,23 zł. Powyższa kwota obejmowała należność główną w wysokości 6 412 zł oraz odsetki w łącznej kwocie 1061,23 zł;

Pozwany nie uiścił na rzecz pozwanej:

- 107,16 zł tytułem odsetek ustawowych od kwoty 916 zł od dnia 9 lipca 2018 roku do dnia 10 marca 2020r.,

- 176,02 zł tytułem odsetek ustawowych od kwoty 916 zł od dnia 11 czerwca 2017 roku do dnia 10 marca 2020 roku.

Dowód: potwierdzenie przelewu k.43-43v., wyliczenia z kalkulatora odsetek ustawowych k.49-55

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o zgromadzony w sprawie materiał dowodowy w postaci w/w dokumentów, które Sąd uznał za wiarygodne, wzajemnie ze sobą korelujące i rzeczowe, które wzajemnie się uzupełniały tworząc wyrazisty obraz całości sprawy.

Sąd zważył co następuje:

Zgodnie z treścią art. 907 § 2 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2019r. poz. 1145 ze zm.) jeżeli obowiązek płacenia renty wynika z ustawy, każda ze stron może w razie zmiany stosunków żądać zmiany wysokości lub czasu trwania renty, chociażby wysokość renty i czas jej trwania były ustalone w orzeczeniu sądowym lub w umowie.

W myśl art. 405 k.c. kto bez podstawy prawnej uzyskał korzyść majątkową kosztem innej osoby, obowiązany jest do wydania korzyści w naturze, a gdyby to nie było możliwe, do zwrotu jej wartości.

Z kolei art. 410 stanowi, iż przepisy artykułów poprzedzających stosuje się w szczególności do świadczenia nienależnego (§ 1). Świadczenie jest nienależne, jeżeli ten, kto je spełnił, nie był w ogóle zobowiązany lub nie był zobowiązany względem osoby, której świadczył, albo jeżeli podstawa świadczenia odpadła lub zamierzony cel świadczenia nie został osiągnięty, albo jeżeli czynność prawna zobowiązująca do świadczenia była nieważna i nie stała się ważna po spełnieniu świadczenia (§2).

Od 1 grudnia 2016 roku pozwany otrzymywał z ZUS 150% świadczenia (100% emerytury i 50% renty). Wobec tego, że wysokość ta przewyższała kwotę potencjalnej emerytury gdyby nie wypadek przy pracy, to pozwanemu nie przysługiwała renta wyrównawcza w jakiejkolwiek wysokości. Należy bez wątpienia stwierdzić, że wypłacane pozwanemu świadczenia przez powódkę w okresie od grudnia 2016 roku do czerwca 2017 roku było nienależne.

W toku postępowania pozwany uiścił na rzecz powódki kwotę 6 412 zł tytułem nienależnej renty wyrównawczej wraz częścią odsetek. Do zapłaty pozostała kwota 283,18 zł.

Sąd rozpoznający niniejszą sprawę podziela stanowisko Sądu Apelacyjnego w Poznaniu zgodnie z którym przyjmuje się, że roszczenie o odsetki jest roszczeniem o świadczenie uboczne względem roszczenia o dług główny, zależnym od niego i dzielącym jego losy, określanym zatem mianem roszczenia akcesoryjnego. Jako takie jest uprawnione tylko w razie zasadności dochodzenia długu głównego. Akcesoryjność dotyczy jednak tylko chwili powstania roszczenia o odsetki, później mają już one charakter samodzielny (samoistny) wobec roszczenia głównego i mogą być dochodzone oddzielnie, a nawet niezależnie od wytoczenia powództwa o roszczenie główne (wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z 20.11.2018r. I AGa 294/18).

Pozwany z sposób dorozumiany uznał roszczenie poprzez zapłatę należności głównej. Mając na uwadze, że odsetki stanowią roszczenie akcesoryjne wobec roszczenia głównego, sąd uznał, iż powódce przysługuje od pozwanego kwota 283,18 zł.

Biorąc pod uwagę powyższe ustalenia faktyczne i prawne, sąd na podstawie przywołanych przepisów w pkt 1 wyroku zasądził od pozwanego A. R. na rzecz powódki Spółki (...) S.A. w B. kwotę 283,18 zł.

Co do pozostałej części roszczenia, w związku z cofnięciem pozwu, sąd na podstawie art. 355 k.p.c. w zw. z art. 203 §1 i 4 k.p.c w pkt 2 wyroku umorzył postępowanie w pozostałym zakresie.

Z kolei mając na uwadze okoliczności sprawy, Sąd w pkt 3 wyroku na podstawie art. 102 k.p.c odstąpił od obciążania pozwanego kosztami postępowania. Sąd miał na uwadze, iż pozwany działał w sposób lojalny i nie przedłużał postępowania. W odpowiedzi na pozew, pozwany zobowiązał się do uiszczenia na rzecz pozwanej żądanej kwoty wraz z odsetkami, co zasadniczo uczynił. Pozwany nie uiścił jedynie całości należności tytułem odsetek, przy czym należy zauważyć, że powódka dopiero po zobowiązaniu Sądu ustaliła poprawną wysokość nieuregulowanych odsetek (wcześniej cofnęła pozew w całości). Nadto, Sąd wziął pod uwagę, że pozwany jest osobą schorowaną, stale bierze leki, na które łącznie z wizytami u lekarzy wydaje średnio 800 zł miesięcznie. Sąd uwzględnił również charakter przyznawanego dotychczas powodowi przez pozwaną świadczenia tj. renta wyrównawcza z tytułu wypadku przy pracy podczas którego powód stracił rękę. Mając na uwadze powyższe, sąd uznał, iż zasadne będzie nieobciążanie powoda kosztami procesu.