Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Rybniku

UZASADNIENIE

Powód P. T. domagał się uchylenia obowiązku alimentacyjnego w kwocie po 500 zł miesięcznie ustalonego na rzecz swojego syna D. T. na mocy ugody zawartej przed Sądem Rejonowym w Rybniku 25 kwietnia 2023 roku w sprawie o sygn. akt IV RC 309/13.

Uzasadniając swoje żądanie, powód wskazał, że pozwany skończył dwadzieścia trzy lata, podjął zatrudnienie i zamierza zakończyć edukację. Próba ugodowego zakończenia sprawy nie przyniosła rezultatu. (k. 3-4).

W odpowiedzi na pozew, pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości, wskazując, że w dalszym ciągu jest studentem Akademii (...) w R. i zamierza kontynuować naukę, studiuje w systemie dziennym. Przyznał, że podjął pracę na podstawie umowy zlecenia w M. (...) w Ż., pracę wykonuje w weekendy. Zatrudnił się również w szkole językowej w R. na podstawie umowy zlecenia. Zarobki z obu miejsc nie pozwalają mu jednak na samodzielne utrzymanie się. Pozwany wskazał, że alimenty były ustalone w 2013 roku na poziomie 500 zł i od tamtego czasu nie były podwyższane. Kwota ta jednak nie była wystarczająca, zwłaszcza mając na uwadze rozpoczęte przez pozwanego leczenie. (k. 17).

Na rozprawie 5 marca 2024 roku, zarówno powód, jak i pozwany podtrzymali swoje dotychczasowe stanowiska w sprawie (k. 84).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny.

Pozwany urodził się (...) jako syn powoda i I. T., Rodzice pozwanego rozwiedli się na mocy wyroku Sądu Okręgowego w Gliwicach Ośrodek (...) w R. z dnia 20 listopada 2006 roku w sprawie o sygn. akt II RC 1433/06. W powołanym wyroku zasądzono na rzecz wówczas małoletniego pozwanego alimenty w kwocie po 350 zł miesięcznie. Następnie na mocy ugody zawartej przed Sądem Rejonowym w Rybniku 25 kwietnia 2013 roku w sprawie o sygn. akt IV RC 309/13 alimenty podwyższono do kwoty 500 zł miesięcznie.

Pozwany miał wówczas 13 lat, rozpoczął naukę w gimnazjum. Wykazywał zdolności językowe, uczęszczał na zajęcia w sekcji pływackiej. Mieszkał z matką. Matka pozwanego pracowała i uzyskiwała wynagrodzenie w wysokości ok. 2 400 zł brutto miesięcznie.

Powód był zatrudniony jako ślusarz w (...) Sp. z o.o. w W. na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony, zarabiał średnio 7 655 zł brutto, tj. 5 427 zł netto. Spłacał pożyczkę pobraną w czerwcu 2012 roku w kwoce 23 725 zł w ratach po ok. 600 zł miesięczne.

(dowód: akta IV RC 309/13 k. 8, 24, 29-31, 37, 38v).

Powód ma obecnie 44 lata, z zawodu jest technikiem mechanikiem, pracuje w firmie (...) w C. na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony i z tego tytułu otrzymuje wynagrodzenie w wysokości średnio ok. 8 228 zł netto miesięcznie, w tym uwzględniona jest praca w godzinach nadliczbowych. Nadto jest zatrudniony na podstawie umowy o dzieło w firmie (...), w której osiąga roczny dochód w wysokości ok. 10 500 zł. Powód mieszka z żoną i córką ur. w (...) roku w domu, który jest własnością żony. Żona powoda nie pracuje. Powód spłaca kredyt na zakup samochodu, rata wynosi 400 zł oraz kredyt na montaż paneli fotowoltaicznych w wysokości 520 zł. Powód nie posiada żadnych oszczędności, przyjmuje leki na cholesterol, ma problemy z tarczycą, na lekarstwa przeznacza ok. 150 zł miesięcznie.

Zobowiązany do alimentów określił miesięczne koszty utrzymania trzyosobowej rodziny obejmujące koszty związane z m.in. z utrzymaniem nieruchomości, ubezpieczenia domu, ubezpieczeniem samochodów, opału, konsultacji medycznych, fotowoltaiki na ok. 1150 zł miesięcznie, a kolei koszty wyżywienia, środków czystości, odzieży, kredytów, paliwa, rozrywki na kwotę 6400 zł. Powód w rachunkach ujął alimenty dla pozwanego.

Powód nie utrzymuje stałego kontaktu z pozwanym.

(dowód: zeznania powoda k. 84v, w tym zestawienie kosztów utrzymania k. 44, zaświadczenie o zatrudnieniu k. 45, zeznanie o wysokości osiągniętego dochodu powoda za rok 2022 (PIT 37) k.46-50, polisy ubezpieczeniowe i potwierdzenie operacji bankowych oraz faktury k. 51, 52, 53, 54, 55, 58, 61, nakaz płatniczy k. 56, harmonogram spłat k. 59-60, umowy pożyczki k. 52, 64, rachunki k. 66-73,75)

Pozwany obecnie ma 24 lata. Kontynuuje naukę w Akademii (...) w R., jest studentem trzeciego roku filologii angielskiej. Studiuje w systemie dziennym, nieodpłatnie. Są (...) studia I stopnia. Nie udało mu się obronić pracy licencjackiej w zeszłym roku. Dojeżdża na uczelnię do R. samochodem, ponosi koszty dojazdu. Chce kontynuować naukę i zdobyć tytuł magistra. W lipcu 2023 roku podjął pracę na podstawie umowy zlecenia w (...) sp. z o.o. w K., gdzie zajmuje się czyszczeniem linii produkcyjnej w fabryce w Ż., jest wzywany do pracy w razie potrzeby. Z tego tytułu otrzymuje wynagrodzenie nieprzekraczające 800 zł miesięcznie. Podjął również współpracę ze szkołą językową w (...) sp. z o.o. w R., w której uzyskuje wynagrodzenie w granicach 750 - 800 zł miesięcznie. Z tych pieniędzy finansuje zakup ubrań, przyborów na uczelnię i koszt dojazdów. Uprawnionego wspiera finansowo także matka.

Uprawniony mieszka z matką w domu jednorodzinnym, dokłada się do kosztów utrzymania domu w kwocie 500 zł miesięcznie. W chwili obecnej nie ma możliwości podjęcia zatrudnienia w pełnym wymiarze czasu pracy ze względu na zajęcia na uczelni.

Pozwany choruje na jednostronny zanik mięśni od łokcia do nadgarstka w prawej ręce. Zażywa lekarstwa na samoistne drżenie. Korzysta z rehabilitacji. W związku z tym schorzeniem jest okresowo hospitalizowany. Kolejna wizyta w szpitalu zaplanowana jest na maj 2024 roku.

(dowód : zeznania pozwanego k.84v, zaświadczenie Akademii (...) w R. k. 36-38,82, karty informacyjne leczenia szpitalnego k. 19-27, umowa z (...) sp. z o.o. w K. k. 83)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie zeznań stron oraz w oparciu o zebrane w sprawie dokumenty, szczegółowo powyżej opisane, których prawdziwości strony nie kwestionowały. Strony szczegółowo przedstawiły własne koszty utrzymania i możliwości zarobkowe, co znalazło odzwierciedlenie w zebranych dokumentach. Dowody zgromadzone w toku postępowania Sąd uznał za spójne, logiczne i wzajemnie się uzupełniające, a przeprowadzone postępowanie za wystarczające do merytorycznego rozstrzygnięcia sprawy.

Sąd zważył co następuje.

Zgodnie z treścią art. 133 § 1 kro, każdy z rodziców obowiązany jest do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. Zakres świadczeń alimentacyjnych ustawodawca określił w art. 135 § 1 kro, uzależniając go od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego.

Zgodnie, z kolei, z treścią art. 138 k.r.o. w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego. Przy czym chodzi tu o zmianę istotną bądź to w obszarze usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego bądź też możliwości majątkowych i zarobkowych zobowiązanego, czy też na obu tych płaszczyznach. ( uchwała Sądu Najwyższego z dnia 16.12.1987r. III CZP 91/86). Istotą niniejszej sprawy było zatem ustalenie, czy od ostatniego orzeczenia w przedmiocie alimentów nastąpiła takowa zmiana stosunków po stronie powoda lub pozwanego. Ustalenie, czy nastąpiła zmiana stosunków, o których mowa powyżej następuje poprzez porównanie stosunków obecnych z warunkami i okolicznościami istniejącymi poprzednio podczas ustalania wysokości alimentów.

W niniejszej sprawie nie nastąpiły istotne zmiany po stronie uprawnionej w rozumieniu art. 138 kro. Pozwany jako już pełnoletnia osoba w dalszym ciągu uczy się, lecz z uwagi na swoją sytuację życiową nie ma możliwości podjęcia pracy zarobkowej w pełnym wymiarze czasu pracy, wobec czego na dzień wyrokowania nie jest w stanie utrzymać się samodzielnie. Podejmowane przez niego aktywności zawodowe w niewielkim tylko stopniu pozwalają mu na utrzymanie. Zważyć należy, że pozwany nie pozostaje bezczynny, uzyskane dochody przeznacza na koszty utrzymania mieszkania, gdyż nadal zamieszkuje z matką i częściowo na pokrycie swoich podstawowych potrzeb. Ponadto nie posiada żadnego własnego majątku, który mógłby stanowić jego źródło utrzymania.

Zgodnie z przepisem art. 133 § 1 kro rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest w stanie utrzymać się samodzielnie. W przypadku pełnoletnich dzieci, należy brać również pod uwagę fakt, czy dokładają one wszelkich starań w celu uzyskania możności samodzielnego utrzymania się, a także czy wykazują chęć do dalszej nauki oraz czy indywidualne zdolności i cechy charakteru pozwalają na rzeczywiste kontynuowanie nauki. Nie budzi wątpliwości Sądu, że pozwany takie starania czyni, posiada również sprecyzowane plany życiowe, które konsekwentnie realizuje.

Powód swoje żądanie uzasadnił faktem, że pozwany usamodzielnił się i nie kontynuuje nauki, zdobył wykształcenie, które umożliwiło mu podjęcie pracy zawodowej. Faktem jest, że pozwany kształci się na kierunku filologii angielskiej, zatrudnił się także m.in. w szkole językowej. Wskazać jednak należy, że pozwany nadal kontynuuje edukację, ma również w planach uzyskanie tytułu magistra. Z wykonywanej pracy na podstawie dwóch umów zlecenia otrzymuje łącznie zaledwie ok 1200 zł miesięcznie. Pozwany przy tym partycypuje w kosztach utrzymania mieszkania.

Z kolei sytuacja powoda w zasadzie nie zmieniła się od czasu ostatniego orzekania o alimentach, a wręcz uległa polepszeniu. Powód posiada stałe zatrudnienie i otrzymuje relatywnie wysokie wynagrodzenie, nadto pracuje dodatkowo. Na jego utrzymaniu obecnie pozostaje jedynie żona i nastoletnia córka. Podkreślić należy, że żadne z jego aktualnych zobowiązań finansowych (spłata dwóch pożyczek) nie wyprzedza w swej doniosłości obowiązku alimentacyjnego. Sąd uznał, że skoro powód miesięcznie jest w stanie łożyć kolejną ratę pożyczki, to ma możliwości zarobkowe i majątkowe, żeby nadal łożyć alimenty na rzecz pozwanego, który nie posiada własnego majątku i nie jest w stanie samodzielnie się utrzymać. Alimenty zobowiązanego niewątpliwie służyły i nadal służą zaspokajaniu usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego, a możliwości zarobkowe powoda pozwalały i nadal pozwalają mu na łożenie alimentów w kwocie 500 zł na rzecz syna.

Obowiązek alimentacyjny rodziców względem ich dzieci co do zasady nie jest ograniczony terminem, a osiągnięcie przez dziecko określonego wieku nie stanowi przesłanki jego uchylenia. Obowiązek ten nie ustaje również z chwilą osiągnięcia przez uprawnionego określonego wykształcenia. Zależy on jedynie od tego, czy dziecko jest w stanie utrzymać się samodzielnie. Aktualnie pozwany kształci się i świadczy pracę w czasie kiedy nie ma zajęć związanych z nauką. W chwili obecnej nie posiada realnych możliwości do podjęcia stałej pracy zarobkowej. W dalszym ciągu korzysta też ze wsparcia materialnego swojej matki. Pozwany nie jest w stanie samodzielnie zaspokoić swoich podstawowych potrzeb.

W tej sytuacji, wobec ustalonych faktów nie nastąpiła taka zmiana okoliczności, która uzasadniałaby uchylenie obowiązku alimentacyjnego obciążającego powoda na rzecz pozwanego. Uwzględnienie roszczenia powoda spowodowałoby bez wątpliwości braki w zaspokojeniu podstawowych potrzeb życiowych pozwanego, mogłoby tez uniemożliwić kontynuowanie nauki i zdobycie wyższych kwalifikacji zawodowych.

Wobec powyższego orzeczono jak w sentencji na podstawie art. 138 kro w zw. z art. 135 kro.