Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Rybniku

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 7 października 2022r.

Sąd Rejonowy w Rybniku Wydział IV Rodzinny i Nieletnich

w składzie następującym:

Przewodniczący: sędzia Grażyna Kursa

Protokolant: Hanna Beer

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 7 października 2022r. w R.

sprawy z powództwa małoletnich M. J. (1) i M. J. (2) działających przez matkę M. K., M. J. (3)

przeciwko A. J.

o podwyższenie alimentów

1)  zasądza od pozwanego A. J. na rzecz małoletnich powodów M.
i M. rodzeństwa J. alimenty w kwocie po 900 zł (dziewięćset złotych) miesięcznie na rzecz każdego z małoletnich powodów, tj. łącznie 1800 zł, płatne do rąk matki małoletnich powodów M. K. do dnia 15-tego każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami w razie opóźnienia w terminie płatności którejkolwiek z rat począwszy od dnia
1 listopada 2021 roku, a to w miejsce alimentów zasądzonych wyrokiem Sądu Rejonowego
w R. z dnia 24 września 2009 roku w sprawie IV RC 571/09 po 350 zł i 300 zł;

2)  zasądza od pozwanego A. J. na rzecz powoda M. J. (3) alimenty w kwocie po 1000 zł (jeden tysiąc złotych) miesięcznie płatne do dnia 15-tego każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami w razie opóźnienia w terminie płatności którejkolwiek z rat począwszy od dnia 1 listopada 2021 roku, a to w miejsce alimentów zasądzonych wyrokiem Sądu Rejonowego w Rybniku z dnia 24 września 2009 roku w sprawie IV RC 571/09
po 350 zł;

3)  oddala powództwo w pozostałej części;

4)  wzajemnie znosi koszty zastępstwa procesowego;

5)  nakazuje pobrać od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 1680 zł (jeden tysiąc sześćset osiemdziesiąt złotych) tytułem zwrot kosztów postępowania – nieuiszczonej opłaty sądowej;

6)  nadaje wyrokowi w punkcie 1 i 2 rygor natychmiastowej wykonalności.

Sygn. akt IV RC 524/21

UZASADNIENIE

Małoletni powodowie M. J. (1) i M. J. (2) działający przez matkę M. K. domagali się podwyższenia alimentów zasądzonych od pozwanego A. J. wyrokiem Sąd Rejonowego w Rybniku z 24 września 2009 roku w sprawie pod sygn. akt IV RC 371/00 z kwoty po 350 zł do kwoty 1300 zł miesięcznie w stosunku do małoletniego M. J. (1) oraz z kwoty po 300 zł do kwoty 1200 zł w stosunku do małoletniej M. J. (2).

W tym samym pozwie powód M. J. (3) domagał się podwyższenia alimentów zasądzonych od pozwanego A. J. wyrokiem Sąd Rejonowego w Rybniku z 24 września 2009 roku w sprawie pod sygn. akt IV RC 371/00 z kwoty 350 zł do kwoty 1400 zł miesięcznie.

W uzasadnieniu wskazano, że powodowie są dziećmi pozwanego. Sytuacja majątkowa i zarobkowa pozwanego jest zdecydowanie lepsza niż matki powodów, a zakupy dokonywane przez pozwanego na rzecz dzieci nie zawsze odpowiadają ich rzeczywistym potrzebom.

Małoletni M. J. (1) jest uczniem I klasy Liceum Ogólnokształcącego, koszty jego utrzymania oszacowano w pozwie na kwotę ok. 1700 zł miesięcznie. Małoletnia M. J. (2) jest uczennicą VIII klasy szkoły podstawowej, jej usprawiedliwione koszty utrzymania wynoszą ok. 1580 zł miesięcznie. Z kolei M. J. (3) jest uczniem III klasy technikum, jego usprawiedliwione koszty utrzymania określono na kwotę ok. 1680 zł miesięcznie. Matka powodów jest zatrudniona w (...) SA i zarabia ok. 3500 zł netto miesięcznie. Z kolei pozwany jest zatrudniony na terenie Niemiec. Z posiadanych przez matkę powodów informacji wynika, że pozwany osiąga dochody powyżej 2000 euro miesięcznie i obecnie łoży na rzecz powodów kwotę 220 euro miesięcznie oraz opłaca abonament telefoniczny, poza tym pozwany nie partycypuje w kosztach utrzymania powodów. (k. 3-4v).

Pozwany, w odpowiedzi na pozew, uznał żądanie pozwu o zasądzenie alimentów na rzecz: małoletniego M. J. (1) do kwoty po 500 zł miesięcznie, na rzecz małoletniej M. J. (2) do kwoty po 400 zł miesięcznie oraz na rzecz M. J. (3) do kwoty po 600 zł i wniósł o oddalenie powództwa w pozostałym zakresie.

W uzasadnieniu wskazał, że stale partycypuje w kosztach utrzymania powodów, przekazując na rzecz dzieci dobrowolne kwoty. Pozwany chętnie spędza czas wolny z powodami podczas pobytu w Polsce i ponosi szereg kosztów związanych z przyjazdem i pobytem w kraju. Pozwany posiada zadłużenie w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych na łączną kwotę 104 077,88 zł i z tytułu zadłużenia dokonuje comiesięcznej spłaty w wysokości 500 zł. Pozwany poniósł również w minionym roku koszty naprawy samochodu w kwocie 3245,03 zł i z tego powodu spłaca miesięczną ratę w kwocie po 230,50 zł. Nadmienił również, że od maja 2022 roku jego zarobki w Niemczech ulegną zmniejszeniu z uwagi na wprowadzony zakaz pracy w soboty. (k. 52-58).

Na rozprawie 7 października 2022 roku strony podtrzymały swoje dotychczasowe stanowiska procesowe. (k. 229).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny.

Małoletni M. J. (1) ur. (...), małoletnia M. J. (2) ur. (...) i M. J. (3) ur. (...) są dziećmi M. K. i pozwanego.

Wyrokiem Sądu Rejonowego w Rybniku z 24 września 2009 roku, sygn. akt IV RC 571/09 zasądzono od pozwanego alimenty na rzecz małoletnich powodów: M. w kwocie po 350 zł miesięcznie, M. w kwocie po 350 zł miesięcznie oraz M. w kwocie po 300 zł miesięcznie.

W dacie ustalenia ostatnich alimentów M. miał 5,5 roku, M. 2,5 roku, a M. rok i dwa miesiące. M. chorował na astmę i był diagnozowany w kierunku ustalenia stopnia niepełnosprawności. Matka powodów była na urlopie wychowawczym. Koszt wyżywienia powodów wynosił 600 zł miesięcznie, zakupu środków czystości i lekarstw ok. 200 zł miesięcznie. Matka powodów nie ponosiła wówczas innych wydatków związanych z utrzymaniem dzieci. Pozwany zarabiał 1800 zł miesięcznie i regulował w całości koszty związane z utrzymaniem wspólnego mieszkania stron.

Kiedy rodzice powodów pozostawali w dobrych relacjach, pozwany przekazywał na rzecz powodów wyższe kwoty alimentów aniżeli ustalone na mocy powyższego orzeczenia sądu, zwłaszcza gdy od 2012 roku podjął stałą pracę w Niemczech. Rodzice powodów pozostawali w dobrych relacjach do marca 2021 roku. W maju 2022 roku pozwany ostatni raz przekazał matce powodów w kwotę 220 euro. Od momentu zainicjowania sprawy o podwyższenie alimentów, pozwany zaczął, zdaniem matki powodów, dokonywać nieracjonalnych wydatków na rzecz dzieci, głównie córki, którą faworyzował.

(dowód: akta IV RC 571/09 k. 27, 26, 15-17 18-23, 24, odpisy aktów urodzenia powodów k. 6-8, zeznania matki powodów k. 146v-147v)

Powód M. J. (3) obecnie ukończył 18 lat. Jest ogólnie zdrowy i nie choruje przewlekle. Kontynuuje edukację w III klasie Technikum Górniczego w R.. Mieszka z matką i młodszym rodzeństwem w wynajmowanym mieszkaniu. Powód osiąga słabe wyniki w nauce, otrzymał warunek z matematyki. Był również zagrożony oceną niedostateczną z fizyki oraz przedmiotów zawodowych, które zdołał poprawić. Opuścił łącznie 142 godziny lekcyjne w związku z zakażaniem (...)19 i odbywaniem obowiązkowej kwarantanny. Miesięczne koszty utrzymania powoda przedstawiają się następująco: wyżywienie ok. 750 zł, środki czystości 120 zł, ubrania i obuwie ok. 220 zł, fryzjer 70 zł, wyjazdy wakacyjne, wycieczki szkolne 2000 zł rocznie/166 zł miesięcznie, leczenie stomatologiczne 250 zł rocznie/ 21 zł miesięcznie, podręczniki, pomoce naukowe 150 zł, udział powoda w kosztach mieszkaniowych ok. 500 zł, Cyfra plus 90 zł, N. 55 zł, Disney 30 zł, aplikacja empik do słuchania książek 29 zł, S. 20 zł, splata rat za zakup laptopa 125 zł, tj. łącznie 2346 zł.

Małoletni powód ma obecnie 15 lat. Uczęszcza do II klasy Liceum Ogólnokształcącego. U powoda zdiagnozowano problemy laryngologiczne oraz zalecono dalszą diagnostykę. Ponadto powód był kilkakrotnie diagnozowany w poradni psychologiczno- pedagogicznej z powodu problemów z koncentracją. Psycholog zasugerował, aby powód kontynuował dalszą edukację w szkole zawodowej i zrezygnował z procesu rekrutacji do liceum ogólnokształcącego. Miesięczne koszty utrzymania małoletniego powoda przedstawiają się następująco: wyżywienie ok. 750 zł, środki czystości 90 zł, ubrania i obuwie ok. 220 zł, fryzjer 140 zł, wyjazdy wakacyjne, wycieczki szkolne 2000 zł rocznie/166 zł miesięcznie, leczenie stomatologiczne 250 zł rocznie/ 21 zł miesięcznie, podręczniki, pomoce naukowe 150 zł, udział powoda w kosztach mieszkaniowych ok. 500 zł, Cyfra plus 90 zł, N. 55 zł, Disney 30 zł, aplikacja empik do słuchania książek 29 zł, tj. łącznie 2241 zł.

Małoletnia powódka ma obecnie 14 lat. Jest ogólnie zdrowym dzieckiem. Kontynuuje edukację w VIII klasie szkoły podstawowej. Od października 2022 roku powódka rozpoczęła dodatkowe lekcje w szkole języka angielskiego. Miesięczne koszty utrzymania małoletniej powódki przedstawiają się następująco: wyżywienie ok. 750 zł, środki czystości 100 zł, ubrania i obuwie ok. 220 zł, fryzjer 60 zł, wyjazdy wakacyjne, wycieczki szkolne 2000 zł rocznie/166 zł miesięcznie, leczenie stomatologiczne 250 zł rocznie/ 21 zł miesięcznie, podręczniki, pomoce naukowe 150 zł, korepetycje z matematyki 200 zł, udział powódki w kosztach mieszkaniowych ok. 500 zł, Cyfra plus 90 zł, N. 55 zł, Disney 30 zł, S. 20 zł, aplikacja empik do słuchania książek 29 zł, korepetycje z języka angielskiego 211 zł, tj. łącznie 2599 zł.

Matka powodów ma 48 lat. Jest zatrudniona na podstawie umowy o pracę na stanowisku agenta ubezpieczeniowego i otrzymuje wynagrodzenie w kwocie ok. 3.500 zł netto średnio miesięcznie, w co wliczona jest premia kwartalna. Poza wynagrodzeniem za pracę, nie osiąga innych dochodów. Nie posiada również oszczędności ani majątku. Mieszka z powodami w wynajmowanym mieszkaniu. Na rzecz M. i M. pobiera niemiecki zasiłek rodzinny (...) w wysokości 219 euro miesięcznie. Odkąd M. ukończył 18 lat, jego matka nie otrzymuje już na jego rzecz świadczenia wychowawczego „500 plus” ani niemieckiego świadczenia (...). Otrzymała z niemieckiego urzędu informację, że może ubiegać się o przedłużenie dla powoda wypłaty świadczenia (...) jako osoby, która kontynuuje edukację. Następnie złożono do niemieckiego urzędu stosowny wniosek o przedłużenie wypłaty świadczenia (...). Poza powodami, ma dorosłą córkę J. z poprzedniego związku, która studiuje i mieszka w K., w mieszkaniu oddziedziczonym po dziadkach. W czerwcu i lipcu 2022 roku pozwany nie przekazał żadnych alimentów, a większość wydatków deklarowanych przez pozwanego, zdaniem matki, była nieadekwatna do potrzeb dzieci.

( dowód: zeznania matki powodów k. 146v- 147v, 228v-229, aneks k. 9, potwierdzenia przelewów bankowych k. 10 , 12-17, faktura k. 11, zeznanie PIT-37 k. 124- 127, karta rozliczenia k. 128)

Pozwany ma 47 lat. Jest zatrudniony na stanowisku elektromontera automatyki przemysłowej w niemieckiej firmie (...) H. K.. Osiąga wynagrodzenie w wysokości od 1900 euro do 2100 euro miesięcznie wraz z godzinami nadliczbowymi, co stanowi jego jedyne źródło dochodów. Pozwany nie ponosi kosztów utrzymania ani zakwaterowania w Niemczech. Nie ma majątku ani oszczędności. Nie rozlicza się w polskim urzędzie skarbowym. Pozwany posiada zadłużenie w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych, które opiewa na kwotę rzędu 105 000 zł. Zadłużenie pozwanego jest egzekwowane przez niemiecki urząd celny. Pracodawca niemiecki odmówił zajęcia wynagrodzenia za pracę pozwanego z uwagi na zbyt niskie wynagrodzenie. Pozwany spłaca zadłużenie w miesięcznych ratach w wysokości po 500 zł. Spłaca również szkodę z tytułu umowy użyczenia samochodu brata w wysokości 4500 zł. Pozwany przeznacza na utrzymanie dzieci około 3000 - 3.500 zł miesięcznie, wliczając alimenty po 1.000 zł miesięcznie na troje powodów. Wszystkie dzieci traktuje jednakowo i bardzo chętnie realizuje kontakty z powodami. Pokrył koszty kursu prawa jazdy dla M. oraz partycypował w kosztach wycieczki szkolnej M.. Pozwany zamierza również opłacić korepetycje z języka angielskiego dla M. w kwocie 211 zł miesięcznie. Kupił córce I.’a i komputer. Kupił też córce dwie pary okularów, w tym jedne do komputera, łącznie za ponad 2000 zł. Doładowuje również powodom tzw. e-karty. Od czasu zainicjowania niniejszego postępowania, pozwany kupuje powodom produkty spożywcze, lekarstwa oraz przybory do szkoły. Kupił również dzieciom konsolę do gier X., słuchawki za kwotę 200 zł, kurtki oraz bluzy, ostatnio przeznaczył na to 300 zł. Pozwany przyjeżdża do Polski co dwa tygodnie i zwykle zostaje w kraju na cały weekend. Ostatnio zabrał powodów na wspólny weekend do U.. Wyjechał również z powodami na wakacje do Chorwacji, gdzie spędził z dziećmi cztery dni, koszt wyjazdu wyniósł 900 euro. Pozwany opłaca abonament telefoniczny M. w kwocie 80 zł miesięcznie oraz przekazuje na jego rzecz kieszonkowe w kwocie 72 zł. Powód aktualnie otrzymuje zasiłek (...) na swoje konto.

W ostatnim czasie u pozwanego zdiagnozowano zespół cieśni nadgarstka oraz przepuklinę. Pozwany oczekuje na dwie operacje. Następnie przez okres 6 – 8 tygodni będzie przebywać na zwolnieniu lekarskim i wówczas jego wynagrodzenie ulegnie zmniejszeniu i wyniesie 1400 euro miesięcznie. Koszty przyjazdów pozwanego do Polski wynoszą ok. 250 – 300 euro. Pozwany opłaca lokal mieszkalny w Polsce. Wysokość czynszu wynosi 1300 zł, koszt energii elektrycznej - 130 zł. Na wyżywienie wydaje 500 euro miesięcznie. Podczas pobytu w Polsce przeznacza na wyżywienie swoje i dzieci łącznie 150 zł dziennie. Pozwany korzysta z samochodu użyczonego przez brata. Na paliwo przeznacza 200 – 300 zł miesięcznie, roczny koszt utrzymania samochodu wynosi ok. 2000 zł. Pozwany pozostaje w stałym kontakcie z nauczycielami powodów. Z M. był u laryngologa, lekarz stwierdził zmiany w migdałkach.

(dowód: zeznania pozwanego k. 147v – 148, 228- 228v, informacja o wynagrodzeniu k. 61- 64, umowa użyczenia pojazdu k. 65, umowa najmu lokalu okazjonalnego k. 66- 68v, informacja Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w K. k. 70- 73v, faktury i rachunki k. 77- 118, 130, informacja Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. k. 134, potwierdzenia przelewów bankowych k. 137 – 145, recepta na okulary k. 129,rachunki i potwierdzenia przelewów bankowych k. 210-211, 213-221, skierowanie na badanie k. 212, zmiana nakazu zajęcia i konfiskaty z tłumaczeniem k. 222-223)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o zeznania stron oraz dokumenty załączone do sprawy wyżej opisane, których prawdziwości strony nie kwestionowały. Strony szczegółowo przedstawiły własne koszty utrzymania i możliwości zarobkowe, co znalazło odzwierciedlenie w zebranych dokumentach. Dowody zgromadzone w toku postępowania Sąd uznał za spójne, logiczne i wzajemnie się uzupełniające, a przeprowadzone postępowanie za wystarczające do merytorycznego rozstrzygnięcia sprawy.

Sąd zważył co następuje.

Zgodnie z treścią art. 133 § 1 kro, każdy z rodziców obowiązany jest do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania.

Zakres świadczeń alimentacyjnych ustawodawca określił w art. 135 § 1 kro, uzależniając go od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego. Przez usprawiedliwione potrzeby należy rozumieć potrzeby, których zaspokojenie zapewni podmiotowi uprawnionemu do alimentów odpowiedni rozwój fizyczny i duchowy. Pojęcia usprawiedliwionych potrzeb nie można przy tym - co wskazano w orzecznictwie Sądu Najwyższego - odrywać od pojęcia zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. Pojęcia te (usprawiedliwione potrzeby uprawnionego i możliwości majątkowe oraz zarobkowe zobowiązanego) w praktyce pozostają bowiem we wzajemnej zależności i obie te przesłanki wzajemnie na siebie rzutują, zwłaszcza przy ustaleniu przez sąd wysokości alimentów (wyrok Sądu Najwyższego z 10 października 1969 r., III CRN 350/69, OSNPG 1970/2/15). Przy ocenie zakresu obowiązku alimentacyjnego należy brać pod uwagę także usprawiedliwione potrzeby własne zobowiązanego (wyrok Sądu Najwyższego z 28 listopada 1975 r., III CRN 330/75, LEX nr 7777).

Zgodnie, z kolei, z treścią art. 138 kro w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego. Przy czym chodzi tu o zmianę istotną bądź to w obszarze usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego bądź też możliwości majątkowych i zarobkowych zobowiązanego, czy też na obu tych płaszczyznach. ( uchwała Sądu Najwyższego z 16 grudnia 1987r. III CZP 91/86).

Ustalenie czy nastąpiła zmiana stosunków następuje poprzez porównanie stosunków obecnych z warunkami i okolicznościami istniejącymi podczas ustalania wysokości poprzednich alimentów.

W niniejszej sprawie alimenty na rzecz uprawnionych ostatni raz zostały ustalone w 2009 roku w kwotach po 350 zł na rzecz powodów i 300 zł na rzecz powódki. Matka powodów nie występowała później o podwyższenie alimentów, ponieważ pozwany łożył dobrowolnie na utrzymanie dzieci większe kwoty niż zasądzone. W marcu 2021 roku pomiędzy rodzicami powodów popsuły się relacje i pozwany przestał łożyć na utrzymanie dzieci w takim stopniu, jak wtedy, gdy łączyły ich dobre relacje. Pozwany kupuje dzieciom odzież, sprzęt elektroniczny, partycypuje w kosztach leczenia i kosztach szkolnych ( wycieczki, korepetycje), kiedy jest w Polsce kupuje im żywność. Przydatność i celowość niektórych zakupów kwestionuje matka powodów, na przykład, jej zdaniem, niepotrzebny był zakup nowego komputera dla córki i dwóch par okularów. Matce powodów nie podoba się także rodzaj żywności kupowanej dzieciom, ponieważ pozwany kupuje im zwykle jedzenie w McDonalds`.

Zarówno małoletni powodowie, jak i ich pełnoletni brat nie są w stanie utrzymać się samodzielnie.

Matka powodów obowiązek alimentacyjny wobec małoletnich realizuje poprzez osobiste starania o dzieci, zapewniając im bezpośrednią opiekę, pielęgnację i wychowanie. Dochody matki powodów nie pozwalają na zaspokojenie wszystkich usprawiedliwionych potrzeb dzieci od strony finansowej, przy uwzględnieniu także jej potrzeb własnych. Koszty utrzymania powodów wskazane przez ich matkę nie są wygórowane. Biorąc pod uwagę jednak wysokość zarobków pozwanego, jego sytuację majątkową, zobowiązania oraz koszty jego utrzymania , Sąd uznał, że żądane kwoty alimentów przekraczają jego możliwości zarobkowe i majątkowe. Pokreślić należy, że pozwany, poza alimentami, uczestniczy w kosztach leczenia dzieci, w ich wydatkach szkolnych, kupuje im odzież i sprzęt elektroniczny, opłaca abonament telefoniczny, utrzymuje z nimi regularny kontakt, organizuje wypoczynek w okresie wakacji, przekazuje kieszonkowe. Ponieważ matka powodów sprawuje bezpośrednią pieczę wobec dzieci, wie jakie są ich aktualne potrzeby, stara się także, aby odżywiały się zdrowo, zasadnym jest, aby sama mogła dysponować większymi kwotami w celu zaspokojenia ich potrzeb. Ważne jest także, aby pełnoletni syn pozwanego otrzymywał stałą, regularną kwotę, aby mógł zaplanować swoje konieczne wydatki. W razie doraźnych nieprzewidzianych wydatków powodowie bowiem mogą liczyć na pomoc finansową ze strony ojca.

W tej sytuacji, w ocenie Sądu, zasądzone kwoty alimentów są adekwatne do aktualnych potrzeb powodów oraz możliwości zarobkowych i majątkowych pozwanego.

Wobec powyższego orzeczono jak w sentencji na podstawie art. 133 § 1 kro w zw. z art. 135 § 1 kro oraz art. 138 kro. Rygor natychmiastowej wykonalności nadano na mocy art. 333 § 1 pkt 1 kpc. O kosztach postepowania orzeczono na mocy art. 98 kpc. Sąd wobec częściowego uwzględnienia żądania strony powodowej stosownie do treści art. 100 kpc, wzajemnie zniósł koszty zastępstwa procesowego pomiędzy stronami.