Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Rybniku

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 17 lipca 2023 roku

Sąd Rejonowy w Rybniku Wydział IV Rodzinny i Nieletnich w składzie następującym:

Przewodniczący: sędzia SR Marek Jonderko

Protokolant: Sandra Wieczorek

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 10 lipca 2023 roku w R.

sprawy z powództwa T. R. ( R. )

przeciwko małoletniemu K. R. ( R. ) reprezentowanemu przez matkę A. K. ( K. , poprzednio: R. )

o obniżenie alimentów

oraz

sprawy z powództwa T. R. ( R. )

przeciwko DamianowiKosińskiemu ( K. , poprzednio: R. )

o obniżenie alimentów

oraz

sprawy z powództwa wzajemnego małoletniego K. R. (R.) reprezentowanego przez matkę A. K. (K. , poprzednio: R.)

przeciwko T. R. (R.)

o podwyższenie alimentów

oraz

sprawy z powództwa wzajemnego D. K. (K. , poprzednio: R.)

przeciwko T. R. (R.)

o podwyższenie alimentów

1)  oddala w całości powództwo T. R. (R.) przeciwko małoletniemu K. R. (R.) o obniżenie alimentów;

2)  oddala w całości powództwo T. R. (R.) przeciwko D. K. (K.) o obniżenie alimentów;

3)  zasądza od pozwanego wzajemnego T. R. (R.) na rzecz małoletniego powoda wzajemnego K. R. (R.) alimenty w kwocie po 900 zł (dziewięćset złotych) miesięcznie, płatne z góry do rąk matki małoletniego powoda A. K. (K.) do dnia 10-tego każdego miesiąca, z ustawowymi odsetkami w razie opóźnienia
w terminie płatności którejkolwiek z rat począwszy od dnia 4 listopada 2022 roku, a to w miejsce alimentów zasądzonych na rzecz K. R. (R.) w punkcie 3 wyroku Sądu Okręgowego w Gliwicach Ośrodek (...) w R. z dnia 11 kwietnia 2016 roku
w sprawie o sygn. akt II RC 599/15 w kwocie po 650 zł;

4)  zasądza od pozwanego wzajemnego T. R. (R.) na rzecz powoda wzajemnego D. K. (K.) alimenty w kwocie po 1000 zł (jeden tysiąc złotych) miesięcznie, płatne z góry do rąk powoda D. K. (K.) do dnia 10-tego każdego miesiąca, z ustawowymi odsetkami w razie opóźnienia w terminie płatności którejkolwiek z rat począwszy od dnia 30 listopada 2022 roku, a to w miejsce alimentów zasądzonych na rzecz D. K. (K.) w punkcie 3 wyroku Sądu Okręgowego
w G. Ośrodek (...) w R. z dnia 11 kwietnia 2016 roku w sprawie o sygn. akt II RC 599/15 w kwocie po 700 zł;

5)  zasądza od powoda - pozwanego wzajemnego T. R. (R.) na rzecz małoletniego pozwanego - powoda wzajemnego K. R. (R.) kwotę 1800 zł (jeden tysiąc osiemset złotych) wraz z odsetkami w wysokości odsetek ustawowych
za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego, za czas od dnia uprawomocnienia
się orzeczenia do dnia zapłaty, tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

6)  zasądza od powoda - pozwanego wzajemnego T. R. (R.) na rzecz pozwanego - powoda wzajemnego D. K. (K.) kwotę 1800 zł (jeden tysiąc osiemset złotych) wraz z odsetkami w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie
w spełnieniu świadczenia pieniężnego, za czas od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty, tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego;

7)  nakazuje pobrać od pozwanego wzajemnego T. R. (R.) na rzecz Skarbu Państwa (Sąd Rejonowy w Rybniku) kwotę 400 zł (czterysta złotych) z tytułu opłat sądowych od powództw wzajemnych, od których powodowie wzajemni K. R.
i D. K. byli ustawowo zwolnieni;

8)  nadaje wyrokowi w punkcie 3 i 4 rygor natychmiastowej wykonalności.

Sygn. akt IV RC 514/22

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 17 lipca 2023 roku

Powód T. R., zastępowany przez profesjonalnego pełnomocnika, pozwem wniesionym w dniu 5 października 2022 roku, domagał się obniżenia alimentów zasądzonych na rzecz pozwanego D. R. wyrokiem Sądu Okręgowego w Gliwicach Ośrodek (...)
w R. z dnia 11 kwietnia 2016 roku w sprawie o sygn. II RC 599/15 z kwoty po 700 zł do kwoty
po 400 zł miesięcznie.

W uzasadnieniu powód argumentował, że jego sytuacja materialna i życiowa uległa zmianie, ponieważ doznał wypadku przy pracy w kopalni wskutek czego doznał uszczerbku na zdrowiu
w postaci uszkodzenia uzębienia i podjął leczenie stomatologiczne. Ponadto, z uwagi na ciężkie warunki pracy ma stwierdzone problemy zwyrodnieniowe kręgosłupa. W związku z powyższym,
w chwili obecnej powód uzyskuje świadczenie rehabilitacyjne w wysokości 75% jego podstawy wynagrodzenia (ok. 5300 zł netto miesięcznie). Wydatki związane z leczeniem i rehabilitacją znacznie zwiększają jego wydatki i koszty związane z utrzymaniem się. Powód wskazał, że nie jest już w stanie płacić alimentów na rzecz pozwanego w dotychczas zasądzonej wysokości i z tych też przyczyn domaga się obniżenia świadczenia. Wskazano również, że pozwany jest osobą pełnoletnią, uczęszczającą do technikum informatycznego, co umożliwia mu podjęcie starań o pozyskanie środków finansowych we własnym zakresie (pozew k. 3-5).

Ponadto w tej samej dacie, tj. 5 października 2022 roku pozwany wniósł do tut. Sądu odrębny pozew w którym domagał się obniżenia alimentów zasądzonych na rzecz pozwanego K. R. wyrokiem Sądu Okręgowego w Gliwicach Ośrodek (...) w R. z dnia
11 kwietnia 2016 roku w sprawie o sygn. II RC 599/15 z kwoty po 650 zł do kwoty po 400 zł miesięcznie. Uzasadnienie powództwa w zakresie sytuacji powoda było tożsame jak w sprawie przeciwko pozwanemu D. R.. Postanowieniem tut. Sądu z dnia 12 października 2022 roku, sygn. akt IV RC 515/22, połączono tę sprawę do wspólnego rozpoznania ze sprawą
pod sygnaturą akt IV RC 514/22 (akta IV RC 515/22 - w tym pozew k. 3-5, postanowienie k. 98).

Postanowieniem tut. Sądu z dnia 12 października 2022 roku sprawę skierowano
do mediacji. Pismem z dnia 25 listopada 2022 roku pełnomocnik pozwanych (powodów wzajemnych) wskazał, iż nie wyrażają oni zgody na mediację (postanowienie k. 98, wniosek pełnomocnika pozwanych k. 224, sprawozdanie z działań mediatora k. 271).

Pozwany (powód wzajemny) K. R. działający przez matkę A. K., reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika, w odpowiedzi na pozew wraz z pozwem wzajemnym, wniósł o oddalenie powództwa o obniżenie alimentów w całości, a jednocześnie
w pozwie wzajemnym domagał się podwyższenia alimentów zasądzonych wyrokiem Sądu Okręgowego w Gliwicach Ośrodek (...) w R. z dnia 11 kwietnia 2016 roku z kwoty
po 650 zł miesięcznie do kwoty po 900 zł miesięcznie, płatnych do rąk matki małoletniego,
do 10-tego dnia każdego miesiąca z góry, z ustawowymi odsetkami w razie opóźnienia w płatności którejkolwiek z należności.

Uzasadniając swoje stanowisko pozwany (powód wzajemny) K. R. wskazywał,
że od daty ustalenia ostatnich alimentów koszty utrzymania małoletniego znacznie wzrosły. Obecnie miesięczne koszty utrzymania małoletniego z uwzględnieniem opłat mieszkaniowych wynoszą ponad 1500 zł miesięcznie. Wskazano, że matka małoletniego realizuje swój obowiązek alimentacyjny wobec syna nie tylko finansowo, ale i poprzez osobiste starania o jego utrzymanie i wychowanie.
Jest zatrudniona na pół etatu w firmie w C. i z tego tytułu otrzymuje wynagrodzenie w wysokości 1182 zł netto miesięcznie. Ponadto poszukuje pracy na cały etat. Wedle pozwanego, powód (pozwany wzajemny) T. R. prowadzi życie na wysokim poziomie, wyjeżdża na wakacje zagraniczne Dotychczas obowiązujące świadczenie alimentacyjne nie pozwalają natomiast na zaspokojenie wszelkich niezbędnych potrzeb życiowych uprawnionego małoletniego (odpowiedź na pozew wraz z powództwem wzajemnym K. R. k. 110-112).

Pozwany (powód wzajemny) D. K. (poprzednio R.), reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika, w odpowiedzi na pozew wraz z pozwem wzajemnym, wniósł
o oddalenie powództwa o obniżenie alimentów w całości, a jednocześnie w pozwie wzajemnym domagał się podwyższenia alimentów zasądzonych wyrokiem Sądu Okręgowego w Gliwicach Ośrodek (...) w R. z dnia 11 kwietnia 2016 roku z kwoty po 700 zł miesięcznie do kwoty po 1000 zł miesięcznie, do 10-tego dnia każdego miesiąca z góry, z ustawowymi odsetkami w razie opóźnienia w płatności którejkolwiek z należności.

Uzasadniając swoje stanowisko pozwany (powód wzajemny) D. K. argumentował, że od daty ustalenia ostatnich alimentów jego sytuacja od ostatniego orzeczenia o alimentach uległa zmianie i koszty jego utrzymania znacznie wzrosły. Podał, że jest uczniem czwartej klasy technikum
o profilu informatycznym. Po ukończeniu szkoły zamierza kontynuować swoją edukacje na studiach. W pozostałym zakresie stanowisko D. K. było tożsame ze stanowiskiem K. R. (odpowiedź na pozew wraz z powództwem wzajemnym k. 226-230).

W odpowiedzi na pozew wzajemny powód (pozwany wzajemny) T. R. podtrzymał swoje stanowisko w sprawie, a nadto wniósł o oddalenie żądania pozwanych (powodów wzajemnych) (odpowiedź T. R. na powództwo wzajemne k. 221-222v, k. 268-269v).

Sąd ustalił:

Powód (pozwany wzajemny) T. R. i A. K. (poprzednio R.) w dniu 10 sierpnia 2002 roku zawarli związek małżeński, który wyrokiem Sądu Okręgowego
w G. Ośrodek (...) w R. z dnia 11 kwietnia 2016 roku w sprawie o sygn. akt
II RC 599/15 został rozwiązany z winy T. R.. Z małżeństwa tego pochodzą pozwani (powodowie wzajemni) D. R., urodzony (...) oraz K. R. urodzony (...).

Alimenty na rzecz uprawnionych zostały ustalone w punkcie 3 wyroku rozwodowego w kwocie
po 700 zł miesięcznie na rzecz małoletniego D. R. i po 650 zł miesięcznie na rzecz małoletniego K. R., tj. łącznie po 1350 zł miesięcznie, płatnych do rąk matki małoletnich z góry do dnia 15-go każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w razie uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat poczynając od prawomocności wyroku, co nastąpiło w dniu
16 maja 2017 roku.

Powód T. R. był już wówczas zatrudniony na kopalni KWK (...) i z tego tytułu otrzymywał wynagrodzenie w kwocie około 5000-6000 zł netto miesięcznie. Ponadto spłacał ratę kredytu hipotecznego w kwocie 800 zł miesięcznie. W marcu 2016 roku uległ wypadkowi w pracy
i przebywał na zwolnieniu lekarskim. Z kolei matka małoletnich w tym czasie utraciła uprawnienia
do wykonywania zawodu analityka medycznego z uwagi na przerwę w pracy. nie pracowała zarobkowo. Podstawowe koszty utrzymania małoletniego D., który w tym czasie miał 11 lat ustalono na poziomie 750 zł, a małoletniego K., który w tym czasie miał 6 lat na poziomie 650 zł. pozwanej ustalono na poziomie średnio 1.930 zł miesięcznie. Wobec ustalonych w toku postępowania rozwodowego faktów, Sąd I instancji doszedł do przekonania, że roszczenie w przedmiocie świadczenia alimentacyjnego na rzecz małoletnich dzieci w wysokości w sumie 1350 zł miesięcznie na ich rzecz było zasadne i mieściło się w granicach możliwości majątkowych i zarobkowych ojca małoletnich. Takie rozstrzygnięcie zostało następnie podtrzymane przez Sąd II instancji, który oddalił apelację T. R. w zakresie alimentów na rzecz małoletnich synów.

Dowód : dokumenty z akt sprawy o sygn. II RC 599/15, w tym zwłaszcza odpis zupełny aktu małżeństwa k. 6, odpisy zupełne aktów urodzenia k. 7-8, wyrok k. 162, uzasadnienie wyroku k. 170-175 oraz wyrok sądu apelacyjnego k. 271.

Według stanu na dzień orzekania w niniejszej sprawie, powód (pozwany wzajemny) T. R. ma 42 lata. Z zawodu jest elektromonterem górnikiem pod ziemią, aktualnie pracuje
na kopalni KWK (...). Do października 2022 roku przebywał na świadczeniu rehabilitacyjnym
w związku z wypadkiem w pracy. W chwili obecnej pracuje na innym stanowisku, nieco lżejszym, jednakże wciąż związanym ze zjazdami w dół na kopalni. Średnie miesięczne wynagrodzenie pozwanego z ostatnich 12 miesięcy wyniosło kwotę ok. 7600 zł netto. Ponadto powód otrzymuje w ciągu roku dodatki takie jak deputat węglowy - 6000 zł (za 6 ton węgla), Barbórka przy czym ostatnia wyniosła kwotę 1400 zł, czternasta pensja 1300 zł, a także bony żywnościowe na kartę przedpłatową w kwocie 50 zł za jeden przepracowany dzień. Z zeznania podatkowego PIT-37 za rok 2022 wynika, że średni miesięczny dochód T. R. wynosił 13500 zł (roczny dochód: 162.003,57 zł).

Powód (pozwany wzajemny) nie zawarł nowego związku małżeńskiego. Obecnie jest w związku partnerskim z A. C., z którą jest zaręczony. Wspólnie organizują wyjazdy oraz wyjścia, w tym również wczasy zagraniczne. Narzeczona powoda (pozwanego wzajemnego) prowadzi własną działalność gospodarczą w postaci butiku z odzieżą. T. R. czasami reklamuje działalność narzeczonej w mediach społecznościowych. Sam nigdy nie prowadził działalności gospodarczej. Powód (pozwany wzajemny) nie mieszka jednak na co dzień razem z narzeczoną. Mieszka sam i prowadzi jednoosobowe gospodarstwo domowe.

Koszty miesięcznego utrzymania powoda (pozwanego wzajemnego) przedstawiają
się następująco:

a)  60 zł - gaz;

b)  26,60 zł - prąd (80 zł za kwartał);

c)  58 zł - woda (116 zł za 2 miesiące);

d)  83,30 zł - wywóz szamba (250 zł za 3 miesiące);

e)  90 zł - telefon;

f)  62 zł - Internet:

g)  1600 zł - wyżywienie;

h)  200 zł - środki czystości;

i)  200 zł - odzież i obuwie;

j)  300 zł - leki przeciwbólowe;

k)  300 zł wizyty u neurochirurga (średnio raz w miesiącu)

Łącznie: 2979,90 zł miesięcznie

T. R. prowadzi życie na wysokim poziomie.

Jest właścicielem trzech nieruchomości tj. dwóch mieszkań w L., które zakupił
w 2022 roku za gotówkę (za 150.000 zł i 160.000 zł) i aktualnie wynajmuje za kwoty odstępnego odpowiednio po 1000 i 1300 zł miesięcznie oraz domu w którym sam zamieszkuje, obciążonego kredytem hipotecznym, który spłaca w ratach po 875 zł miesięcznie (pozostało 10 lat do zakończenia spłaty). Poza tym kredytem spłaca raty za kosiarkę po 375 zł miesięcznie (pozostało do spłaty 10 rat).

Powód (pozwany wzajemny) jest właścicielem przyczepy towarowej z 87 roku, której roczne ubezpieczenie wynosi 52 zł.

W ostatnich 12 miesiącach powód posiadał również samochód osobowy maki V. (...), który sprzedał za kwotę 60000 zł. Pieniądze ze sprzedaży samochodu przeznaczył na ocieplenie swojego domu oraz założenie fotowoltaiki. Aktualnie, na co dzień powód korzysta z samochodu osobowego szwagra. Koszt paliwa to ok. 400-500 zł miesięcznie.

Powód posiada 60 akcji (...) S.A. o wartości 40 zł każda. Innych papierów wartościowych, w tym obligacji nie posiada. Nie posiada oszczędności.

Powód (pozwany wzajemny) ma stwierdzone schorzenie kręgosłupa, które rozwijało się przez lata. W 2016 roku i w 2020 roku uległ wypadkowi w pracy. W skutek pierwszego wypadku pozwany miał skręcony kark, wstrząs mózgu i poharatany kręgosłup. Natomiast w skutek drugiego wypadku stracił dwa zęby i z tego tytułu otrzymał odszkodowanie w kwocie ok. 6400 zł. Powód obecnie uczęszcza na rehabilitację prywatnie, jeden zabieg to koszt 80 zł, złożył wniosek o refundacje 10 zabiegów, które ma otrzymać z NFZ w 2025 roku.

W 2015 roku powód (pozwany wzajemny) rozpoczął terapię i leczenie odwykowe z uwagi
na nadużywanie alkoholu. Ukończył pełny cykl terapii i od 8 lat nie pije alkoholu.

Powód aktualnie posiada zdolność do pracy i nie posiada orzeczenia o niepełnosprawności.

Pozwani (powodowie wzajemni) są jedynymi dziećmi powoda.

Powód (pozwany wzajemny) nie utrzymuje kontaktu z synami, jak również nie spotyka się z nimi. (...) również nie chcą utrzymywać kontaktu z ojcem z uwagi na sytuacje i zachowanie ojca, które miały miejsce w przeszłości (powód został prawomocnie skazany za znęcanie się nad starszym synem D. K. i matką małoletnich). Małoletni otrzymują od powoda (pozwanego wzajemnego) prezenty w związku z wydarzeniami okolicznościowymi tj. święta, czy urodziny.

Dowody : akta IV RC 515/22, protokół ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy k. 9-12, zaświadczenia lekarskie k. 13-14, faktury i rachunki k. 15, k. 18-23, k. 35-95, harmonogram spłaty kredytu hipotecznego k. 16-17v, decyzja w sprawie zobowiązania pieniężnego k. 24, orzeczenie lekarza orzecznika ZUS k. 25-26v, k. 33-34, decyzja ZUS w sprawie świadczenia rehabilitacyjnego k. 27-32v, zdjęcia wiadomości prywatnych oraz z portalu F. k. 188-206, informacja (...) dot. A. C. k. 207-207v, zaświadczenie o pracy wraz załącznikiem (...) SA KWK (...) k. 289-290, zeznanie o wysokości osiągniętego dochodu za rok 2021 i 2022 (PIT-37) k. 291-298v, zeznanie
o wysokości uzyskanego przychodu za 2022 rok (PIT-28) k. 299-304, pisma w sprawie szkody k. 305-307, pismo (...) k. 308, zeznania T. R. k. 321v-322v., zeznania D. K. k. 330v, zeznania A. K. k. 331-331v.

Matka pozwanych (powodów wzajemnych) A. K. (poprzednio R.)
ma obecnie 44 lata. Z zawodu jest technikiem analityki medycznej. Aktualnie pracuje w sklepie,
w firmie (...) w C., na podstawie umowy o pracę na 1/2 etatu czas nieokreślony. Średnie miesięczne wynagrodzenie matki pozwanych (powodów wzajemnych) wynosi 1181,78 zł netto. Dodatkowo w bieżącym okresie wakacyjnym podjęła pracę na umowę zlecenie, w miesiącu czerwcu przepracowała 85 godzin. Z tego tytułu otrzymuje dodatkowe wynagrodzenie, które wynosi 17 zł netto za godzinę. Po rozwodzie z powodem, nie zawarła nowego związku małżeńskiego. Mieszka z synami K. R. i D. K., w swoim mieszkaniu własnościowym i wspólnie prowadzi z synami 3-osobowe gospodarstwo domowe. Zajmuje się wszystkimi sprawami szkolnymi i zdrowotnymi synów, w czym powód jej nie pomaga.
Na średniomiesięczne koszty utrzymania gospodarstwa domowego składa się:

a)  czynsz (w tym opłata za śmieci, zimną wodę, utrzymanie części wspólnej) - 417 zł,

b)  fundusz remontowy - 70 zł,

c)  opał 400 zł - (średnio 3 tony węgla, jedna tona kosztuje ok. 1500 zł oraz 300 zł za drewno),

d)  prąd - 400 zł.,

e)  Internet - 55 zł,

f)  telefon 90 zł (30 zł na osobę).

Łącznie: 1432 zł, przypadająca na jedną osobę część (1/3) kosztów mieszkaniowych i opłat
w ujęciu średniomiesięcznym to 477,33 zł.

Pozwany (powód wzajemny) D. K. (poprzednio R.) jest jednym z dwóch synów pochodzących ze związku powoda (pozwanego wzajemnego) i A. K..
Jest ogólnie zdrowy, jednakże z uwagi na ujawnione alergie leczy się doraźnie od maja do końca sierpnia, zażywając wówczas leki przeciwalergiczne. W roku szkolnym 2022/2023 uczęszczał
do czwartej klasy Technikum przy Zespole Szkół w C. o profilu technik-informatyk. Osiąga bardzo dobre wyniki w nauce z przedmiotów zawodowych, jak również bierze udział w kursach, gdzie zdobywa dodatkowe certyfikaty. Po ukończeniu technikum zamierza kontynuować naukę na studiach. Interesuje się informatyką, do nauki potrzebuje komputera, obecnie korzysta z komputera zakupionego 4-5 lat temu i według potrzeb wymienia w nim podzespoły
oraz części takie jak mysz, dysk, monitor. Aktualnie z powodu braku środków finansowych
nie wyjeżdża na zorganizowany wypoczynek w ferie lub wakacje letnie. Nie posiada żadnego majątku.

Koszty zaspokojenia usprawiedliwionych potrzeb pozwanego (powoda wzajemnego) D. K. - oprócz powyżej rozliczonych kosztów mieszkaniowych - w ujęciu średniomiesięcznym przedstawiają się następująco:

a)  800 zł - wyżywienie;

b)  100 zł - odzież i obuwie;

c)  100 zł - środki czystości, kosmetyki;

d)  40 zł - kieszonkowe;

e)  100 zł - leki i wizyty lekarskie (w tym stomatolog);

f)  30 zł - koszty szkolne;

g)  30 zł - koszty wymiany podzespołów do komputera;

h)  300 zł - potrzeby związane z wypoczynkiem (w tym ferie, wakacje letnie)

Łącznie: 1500 zł miesięcznie.

Całość kosztów zaspokojenia uzasadnionych potrzeb D. K. wynosi obecnie nie mniej niż 1977 zł miesięcznie.

Pozwany (powód wzajemny) K. R. w roku szkolnym 2022/2023 ukończył naukę
w szkole podstawowej. Obecnie bierze udział w rekrutacji do szkoły średniej. Planuje rozpocząć
od września naukę w technikum na kierunku technik spawalnictwa lub logistyk. Małoletni
ma dysleksję rozwojową. Interesuje się sportem rowerowym, jednak z braku środków finansowych
nie stać go na zakup potrzebnego do uprawniania tego sportu roweru i odkłada każdą drobna kwotę (np. z kieszonkowego) na ten cel. Dotychczas zakupił ramę do roweru za 1200 zł na którą w ten sposób oszczędził. Lubi spotykać się z kolegami. Nie posiada żadnego majątku.

Koszty zaspokojenia pozostałych, usprawiedliwionych potrzeb pozwanego (powoda wzajemnego) K. R. - oprócz powyżej rozliczonych kosztów mieszkaniowych - w ujęciu średniomiesięcznym przedstawiają się następująco:

a)  800 zł - wyżywienie;

b)  100 zł - odzież i obuwie;

c)  100 zł - środki czystości, kosmetyki;

d)  40 zł - kieszonkowe;

e)  70 zł - leki i wizyty lekarskie;

f)  40 zł - koszty szkolne;

g)  300 zł - potrzeby związane z wypoczynkiem (w tym ferie, wakacje letnie)

Łącznie: 1450 zł miesięcznie.

Całość kosztów zaspokojenia uzasadnionych potrzeb K. R. wynosi obecnie nie mniej niż 1927 zł miesięcznie.

Matka pozwanych (powodów wzajemnych) A. K. regularnie otrzymuje od byłego męża tj. powoda T. R. alimenty na rzecz synów w dotychczas zasądzonych kwotach. Ponadto otrzymuje świadczenie 500+ na rzecz małoletniego K. R., a ponadto na rzecz obu synów świadczenie 300+, ponieważ nadal się uczą.

Dowody : zaświadczenie o zarobkach k. 114, karta wynagrodzeń pracownika k. 115—116, informacja o przychodach i dochodach za rok 2021 (PIT-11) k. 117-117v, faktury i rachunki k. 118-129, k. 131-187, k. 232-260, k. 263-266, decyzja w sprawie wymiaru podatku od nieruchomości za rok 2022 k. 130, wydatki i opłaty w gospodarstwie domowym k. 208, k. 261, decyzja Kierownika USC w C. dot. zmiany nazwiska k. 209, k. 262, zeznania D. K. k. 330v, zeznania A. K. k. 331-331v.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dowodów, szczegółowo powyżej opisanych. Zebrany w sprawie materiał dowodowy był spójny, logiczny i wzajemnie się uzupełniający.

Zeznania stron w szerokim zakresie znajdowały swoje odzwierciedlenie w dokumentach przedłożonych do akt sprawy, których autentyczności nie kwestionowano.

Sąd pominął dowód z deklaracji PIT partnerki powoda A. C. za rok 2021 jako nieistotny dla rozstrzygnięcia sprawy i zmierzający jedynie do przedłużenia postępowania ponieważ powód (czego strona pozwana nie zakwestionowała) nie prowadzi z ww. osobą wspólnej działalności gospodarczej, a ponadto na co dzień powód nie mieszka z partnerką i prowadzi jednoosobowe gospodarstwo domowe.

Strony nie składały dalszych wniosków dowodowych, a Sąd uznał sprawę za merytorycznie wyjaśnioną.

Sąd zważył:

M.-prawną podstawę rozpoznania żądania pozwu i pozwu wzajemnego stanowią przepisy art. 133 k.r.o., art. 135 § 1 k.r.o. oraz art.138 k.r.o.

W świetle powołanych przepisów zakres świadczeń alimentacyjnych został określony przez ustawodawcę w art. 135 § 1 k.r.o., uzależniając go z jednej strony od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego, z drugiej zaś od możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego. Przez usprawiedliwione potrzeby należy rozumieć te, których zaspokojenie zapewni podmiotowi uprawnionemu do alimentów odpowiedni rozwój fizyczny i duchowy. Będą to zatem nie tylko elementarne potrzeby polegające na zapewnieniu minimum egzystencji lecz również te, których celem jest stworzenie warunków bytowania stosownie do wieku uprawnionego, stanu jego zdrowia i innych okoliczności, których uprawniony nie jest w stanie własnymi siłami sobie zapewnić.

Zgodnie z art. 138 k.r.o. w razie zmiany stosunków, każda ze stron może żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego.

Ustalenie czy nastąpiła zmiana stosunków następuje przez porównanie stosunków obecnych
z warunkami i okolicznościami istniejącymi podczas ustalania wysokości poprzednich alimentów. Poprzez zmianę stosunków należy przede wszystkim rozumieć zarówno zmiany w statusie ekonomicznym strony powodowej, wynikające z usprawiedliwionych potrzeb, jak i zmianę zakresu możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego. Należy jednak pamiętać, że górny pułap świadczeń alimentacyjnych będą wyznaczały każdorazowo możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego i to nawet w sytuacji, gdyby nie zaspokajały one w pełni usprawiedliwionych potrzeb uprawnionych (poruszone w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 20 sierpnia 1972 roku, III CRN 470/71, Gazeta (...) 1972, nr 9).

T. R. wnosił o obniżenie alimentów z kwot po 700 zł na rzecz syna D. K. i z kwot po 650 zł na rzecz syna K. R. - do kwot po 400 zł na rzecz każdego z synów. Uzasadniał swoje powództwo tym, że jego sytuacja materialna i życiowa od ostatniego ustalenia w przedmiocie alimentów uległa zmianie, ponieważ doznał wypadku przy pracy w kopalni
w skutek czego musiał podjąć kosztowne leczenie, jak również zmienił stanowisko pracy i aktualnie otrzymuje dużo niższe wynagrodzenie. Nadto wskazywał na spłatę rat kredytu hipotecznego oraz inne kosztowne inwestycje takie jak ocieplenie domu i założenie fotowoltaiki.

W powództwie wzajemnym D. K. i K. R. wnosili o podwyższenie alimentów odpowiednio z kwoty po 700 zł miesięcznie do kwoty po 1000 zł miesięcznie na rzecz D. K. oraz z kwot po 650 zł miesięcznie do kwot po 900 zł miesięcznie na rzecz małoletniego K. R., motywując to zwiększeniem się uzasadnionych potrzeb własnych, jak również bardzo dobrą sytuacją finansową ich ojca T. R..

Przechodząc do oceny roszczeń stron Sąd uznał, że żadne roszczenie T. R.
o obniżenie alimentów nie zasługuje nawet na częściowe uwzględnienie, natomiast roszczenia D. K. i małoletniego K. R. zasługują w całości na uwzględnienie.

Dotychczasowe alimenty na D. K. (poprzednio R.) i małoletniego K. R. zostały ustalone ponad 7 lat temu, wyrokiem Sądu Okręgowego w Gliwicach Ośrodek (...) w R. z dnia 11 kwietnia 2016 roku w sprawie o sygn. II RC 599/15.

Przeprowadzone postępowanie wykazało i potwierdziło istotną zmianę stosunków pomiędzy stronami, odnotowaną zarówno w zakresie wzrostu uzasadnionych potrzeb i kosztów utrzymania każdego z pozwanych (powodów wzajemnych), jak również sytuacji zarobkowej i majątkowej powoda (pozwanego wzajemnego), która na przestrzeni ostatnich 7 lat także uległa znaczącej poprawie.

Zgodnie z treścią art. 232 k.p.c. strony są obowiązane wykazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne.

Powód (pozwany wzajemny) T. R., na którym spoczywał ciężar dowodu odnośnie istnienia okoliczności uzasadniających obniżenie ciążącego na nim obowiązku alimentacyjnego,
nie udowodnił tych okoliczności, a wręcz przeciwnie - z przeprowadzonego w sprawie postępowania dowodowego jednoznacznie wynika, że potrzeby każdego z uprawnionych do alimentów wzrosły,
a powód jako zobowiązany posiada aktualnie możliwości zarobkowe i majątkowe do ich pokrywania.

Bezspornym jest w realiach sprawy fakt, iż wraz z naturalnym rozwojem każdego z uprawnionych zwiększyły się także potrzeby każdego z nich. Wpływ na zmianę kosztów utrzymania stron ma przede wszystkim upływ czasu, a także aktualny, powszechnie wiadomy fakt w postaci inflacji i wzrostu cen towarów oraz usług, który stanowi okoliczność od stron niezależną. Od ostatniego ustalenia alimentów, kiedy to pozwani (powodowie wzajemni) byli dziećmi, bowiem D. K. miał 13 lat, a K. R. miał 8 lat, ich usprawiedliwione potrzeby, a co za tym idzie koszty utrzymania, znacznie wzrosły.

Małoletni pozwany (powód wzajemny) K. R. ma ukończone 14 lat i od września bieżącego roku rozpocznie naukę w szkole średniej. Natomiast pozwany (powód wzajemny) D. K. obecnie jest osobą pełnoletnią, w sierpniu bieżącego roku ukończy 19 rok życia ale obecnie nie pracuje, ponieważ do nadal uczy się technikum i po ukończeniu tej szkoły planuje kontynuowanie edukacji na studiach. Pozwani (powodowie wzajemni) są osobami nieusamodzielnionymi
i bezmajętnymi, mieszkają z matką A. K., która w dalszym ciągu spełnia swój obowiązek alimentacyjny względem synów ponosząc podstawowe, jak również dodatkowe koszty
ich utrzymania oraz zajmując się sprawami związanymi z ich edukacją i opieką zdrowotną, w czym powód T. R., jako ojciec pozwanych, w żaden sposób jej nie wspiera.

W tym miejscu podzielić należy wyrażony w judykaturze pogląd, iż obowiązek alimentacyjny rodziców wobec dziecka nie jest ograniczony czasowo przez żaden sztywny termin, a w szczególności przez termin dojścia przez alimentowanego do pełnoletności. Nie jest także związany ze stopniem wykształcenia w tym sensie, że nie ustaje z chwilą osiągnięcia przez alimentowanego określonego stopnia podstawowego lub średniego wykształcenia. Jedyną miarodajną okolicznością, od której zależy trwanie bądź ustanie tego obowiązku, jest to, czy dziecko może utrzymać się samodzielnie.
Z tej przyczyny w odniesieniu do dzieci, które osiągnęły pełnoletność, brać należy pod uwagę
to, czy wykazują chęć dalszej nauki oraz czy osobiste zdolności i cechy charakteru pozwalają
na rzeczywiste kontynuowanie nauki. Przeciwne stanowisko prowadziłoby do zahamowywania,
a co najmniej znacznego utrudniania, dalszego rozwoju dziecka, a to przez pozbawianie go środków materialnych, niezbędnych do kontynuowania nauki po osiągnięciu pełnoletności, pozostawałoby zatem w sprzeczności ze wspomnianym wyżej podstawowym obowiązkiem rodzicielskim (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 14 listopada 1997 roku, III CKN 257/97, Legalis nr 31798).

W chwili obecnej koszty aktualnego utrzymania D. K. i K. R. ustalono na poziomie po niespełna 2000 zł miesięcznie. Podkreślić należy, że ustalone i szczegółowo powyżej opisane koszty są kosztami podstawowego, koniecznego utrzymania osób w wieku pozwanych (powodów wzajemnych), którzy nie domagają się kosztowności, markowych ubrań itp.

Nie bez znaczenia dla rozstrzygnięcia był również fakt, że dotychczasowe alimenty odpowiednio w kwocie po 650 zł i po 700 zł miesięcznie są na niskim poziomie, niepozwalającym - przy obecnym wieku każdego pozwanych (powodów wzajemnych), jak i aktualnym poziomie cen na zaspokojenie podstawowych i aktualnych na dzień orzekania potrzeb każdego z uprawnionych, w tym również potrzeb w zakresie wypoczynku i rozwoju zainteresowań.

Sąd ustalając wysokość raty alimentacyjnej wziął również pod uwagę zakres możliwości zarobkowych i majątkowych pozwanego. Przez pojęcie „możliwości zarobkowe i majątkowe”, które pojawia się na gruncie ustawy k.r.o., należy rozumieć nie tylko zarobki i dochody realnie uzyskiwane ze majątku, lecz również takie zarobki i dochody, jakie osoba zobowiązana do alimentacji może
i powinna uzyskiwać przy dołożeniu należytej staranności, a także stosownie do własnych sił umysłowych i fizycznych. Taka wykładnia znajduje swoje potwierdzenie w utrwalonej linii orzeczniczej Sądu Najwyższego, m.in. w uzasadnieniu uchwały Składu Siedmiu Sędziów Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 26 maja 1995 roku, III CZP 178/94, (publik. OSNC 1995 nr 10, poz. 136), gdzie zostało podkreślone, że „ustalenie możliwości zarobkowych (majątkowych) zobowiązanego do alimentacji ma często charakter hipotetyczny, gdyż kryterium takich możliwości nie zawsze są zarobki osiągane aktualnie przez zobowiązanego, lecz sama zdolność do uzyskania wyższego wynagrodzenia”.
Wobec powyższego możliwości zarobkowe zobowiązanego nie mogą być zawsze utożsamiane
z rzeczywiście osiąganymi zarobkami.

Pozwany aktualnie wykonuje pracę jako elektromonter górnik pod ziemią, osiągając z tego tytułu wynagrodzenie w średniej wysokości 7600 zł netto miesięcznie, a także otrzymuje dodatki związane z praca górnika tj. barbórka, deputat węglowy oraz wiele innych. Z zeznania podatkowego PIT-37 za rok 2022 powoda T. R. wynika, że w zeszłym roku jego średni miesięczny dochód wynosił 13500 zł. Powód żyje na wysokim poziomie, jak również posiada znaczny majątek w postaci nieruchomości oraz akcji (...) Spółki (...).

Podkreślić należy, że dziecko ma prawo żyć na równej stopie życiowej ze swoimi rodzicami
i rodzice mają obowiązek mu to zapewnić. Oznacza to, że rodzice nie mogą uchylać się od obowiązku alimentacyjnego na tej podstawie, że wykonywanie tego obowiązku stanowiłoby dla nich ciężar.
Co więcej, rodzice są obowiązani podzielić się z dzieckiem nawet najmniejszymi dochodami.

Na marginesie wskazać należy, odnosząc się do zobowiązań finansowych pozwanego, że żadne z zobowiązań finansowych (np. kredyt) nie wyprzedza w swej doniosłości obowiązku alimentacyjnego
i nie może negatywnie rzutować na zasadność zakresu zgłoszonego w sprawie powództwa wzajemnego, jak również wpływać na wysokość raty alimentacyjnej należnej uprawnionym.

Mając na względzie powyższe, Sąd orzekł jak w punktach 1 i 2 sentencji, oddalając w całości powództwa T. R. o obniżenie alimentów, a w punkcie 3 i 4 wyroku uwzględniając
w całości powództwa wzajemne D. K. i małoletniego K. R.. Podwyższenie alimentów w orzeczonej kwocie nie spowoduje w ocenie Sądu po stronie pozwanego wzajemnego nadmiernego uszczerbku w jego usprawiedliwionych dobrach i potrzebach własnych,
a ponadto uwzględnia także udział matki jako drugiego z rodziców w alimentacji na rzecz pełnoletniego, lecz nieusamodzielnionego syna D. i małoletniego syna K.. Ustalona kwota alimentów uwzględnia również zakres aktualnych możliwości zarobkowych matki pozwanych (powodów wzajemnych). Orzeczona kwota podwyżki w ocenie Sądu sprawi, że każde z rodziców będzie w zakresie swoich możliwości zarobkowych i majątkowych partycypować w aktualnych kosztach utrzymania synów, co pozwoli na pokrycie wszystkich usprawiedliwionych i aktualnych potrzeb każdego z pozwanych (powodów wzajemnych).

Datę początkową zaktualizowanego obowiązku alimentacyjnego na rzecz powoda wzajemnego D. K. ustalono na dzień 30 listopada 2022 roku, a na rzecz małoletniego powoda wzajemnego K. R. na dzień 4 listopada 2022 roku tj. zgodnie z datami złożenia pozwów wzajemnych.

O odsetkach na wypadek opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat alimentacyjnych orzeczono
w myśl przepisu art. 481 § 1 i 2 k.c.

Mając natomiast na względzie wynik procesu, Sąd stosownie do art. 98 § 1, § 1 ¹ i § 3 k.p.c.
oraz § 2 pkt. 4 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności adwokackie
z dnia z dnia 22 października 2015 roku zasądził od T. R. jako strony przegrywającej proces w całości, na rzecz każdego z pozwanych - powodów wzajemnych kwoty po 1800 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego wraz z odsetkami w wysokości odsetek ustawowych
za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego, za czas od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty (rozstrzygnięcie z punktu 5 i 6 wyroku).

Z kolei w zakresie kosztów sądowych, Sąd orzekł zgodnie z treścią art. 113 ust. 1 ustawy
z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych w zw. z art. 98 § 1 k.p.c.,
mając na uwadze, iż powództwo wzajemne zostało uwzględnione w całości, Sąd nakazał pobrać
od pozwanego wzajemnego T. R. na rzecz Skarbu Państwa kwotę 400 zł stanowiącą sumę opłat sądowych od powództw wzajemnych, od uiszczenia których powodowie wzajemni
byli ustawowo zwolnieni (rozstrzygnięcie z punktu 7 wyroku).

Wyrokowi w punkcie 3 i 4 nadano rygor natychmiastowej wykonalności na podstawie
art. 333 § 1 punkt 1 k.p.c., zgodnie z którym sąd z urzędu nada wyrokowi przy jego wydaniu rygor natychmiastowej wykonalności jeżeli zasądza alimenty (rozstrzygnięcie z punktu 8 wyroku).

R., dnia 9 sierpnia 2023 roku SSR Marek Jonderko