Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Rybniku

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 11 lipca 2023 roku

Sąd Rejonowy w Rybniku Wydział IV Rodzinny i Nieletnich

w składzie następującym:

Przewodniczący: sędzia Grażyna Kursa

Protokolant: Hanna Beer

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 11 lipca 2023 roku w R.

sprawy z powództwa małoletniej D. G. działającej przez matkę B. H.

przeciwko W. K.

o podwyższenie alimentów

1)  zasądza od pozwanego W. K. na rzecz małoletniej powódki D. G. alimenty w kwocie po 900 zł (dziewięćset złotych) miesięcznie, płatne do rąk matki małoletniej powódki B. H. do dnia 10-tego każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami w razie opóźnienia w terminie płatności którejkolwiek z rat począwszy od dnia uprawomocnienia się niniejszego wyroku, a to w miejsce alimentów zasądzonych wyrokiem Sądu Rejonowego w Rybniku z dnia 16 września 2013 roku w sprawie IV RC 521/13
po 650 zł;

2)  oddala powództwo w pozostałej części;

3)  wzajemnie znosi koszty zastępstwa procesowego pomiędzy stronami;

4)  odstępuje od obciążania pozwanego kosztami postępowania.

Sygn. akt IV RC 339/22

UZASADNIENIE

Małoletnia powódka D. G. działająca przez matkę B. H. domagała się podwyższenia alimentów zasądzonych od pozwanego W. K. na mocy wyroku Sądu Rejonowego w Rybniku z 16 września 2013 roku w sprawie o sygn. akt IV RC 521/13 z kwoty po 650 zł miesięcznie do kwoty po 1700 zł miesięcznie.

W uzasadnieniu żądania matka małoletniej powódki podała, że obecnie miesięczne koszty utrzymania powódki kształtują się na poziomie ok. 2700 zł. Powódka korzystała z pomocy poradni gastroenterologicznej, kardiologicznej i endokrynologicznej w związku z zaburzeniami rytmu serca. Leczy się stomatologicznie. W związku z nauczaniem zdalnym konieczne stało się zakupienie nowego laptopa do nauki, kalkulatora naukowego , drukarki i tuszy do drukarki, łącznie w kwocie ok. 3000 zł. Nadto w 2019 roku przeprowadzono remont pokoju małoletniej, którego koszt wyniósł ok. 5800 zł. Matka małoletniej wskazał, że pozwany nigdy nie przekazał na rzecz powódki jakichkolwiek prezentów lub świadczeń ponad kwoty alimentów. Pozwany nie utrzymuje z córką żadnego kontaktu i nie interesuje się nią. Matka małoletniej do 31 maja 2022 roku odbywała staż w Państwowym Szpitalu dla Nerwowo i Psychicznie (...) w R. w dziale żywienia jako pomoc kuchenna, a od 1 czerwca 2022 roku pracuje tam na podstawie umowy o pracę uzyskując wynagrodzenie w wysokości 3050 zł brutto. Matka małoletniej pozostaje we wspólnym gospodarstwie domowym z ojczymem powódki, który utrzymuje się ze świadczenia emerytalnego. Matka małoletniej nie jest w stanie samodzielnie zaspokoić wszystkich usprawiedliwionych potrzeb córki. Powódka wskazała, że nie jest jej znana sytuacja finansowa pozwanego, wysokość jego dochodów. Prawdopodobnie pozwany nabył uprawnienia emerytalne. Matka powódki mieszka z mężem, który utrzymuje się z emerytury. ( k. 3-8)

Pozwany w odpowiedzi na pozew uznał żądanie do kwoty po 750 zł miesięcznie i wniósł o oddalenie powództwa w pozostałej części, zarzucając, że powódka nie wykazała aby koszty jej utrzymania wzrosły do kwoty 2700 zł, zakwestionował koszty wyjazdów małoletniej , koszty leczenia i koszty obuwia i odzieży, korepetycji, opłat mieszkaniowych, opłat szkolnych, udział w kosztach utrzymania pojazdu. Pozwany wskazał, że jest schorowany, ma 74 lata, żyje skromnie, nie ma samochodu, uprawia rośliny, nie wyjeżdża na wczasy, nie jest w stanie łożyć alimentów w kwocie, jakiej domaga się powódka. Otrzymuje emeryturę w wysokości 2982,80 zł netto miesięcznie. W 2018 przeszedł zawał mięśnia sercowego, a w 2019 roku operację woreczka żółciowego, choruje na nadciśnienie i cukrzycę. Korzysta z pomocy finansowej córki O. B.. (k. 166 -177).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny.

Na mocy wyroku Sądu Rejonowego w Rybniku z 16 września 2013 roku w sprawie o sygn. akt IV RC 521/13 zasądzono od pozwanego na rzecz małoletniej powódki alimenty w kwocie po 650 zł miesięcznie.

W tym czasie małoletnia miała 8 lat, chodziła do II klasy szkoły podstawowej i na liczne zajęcia dodatkowe. Koszt jej utrzymania jej matka oceniała wówczas na 1200 zł miesięcznie. Małoletnia mieszkała z matką, ojczymem i dwojgiem rodzeństwa. Matka powódki miała 34 lata, nie pracowała , zajmowała się wychowaniem dzieci. Ojczym powódki pracował i zarabiał 2200 zł miesięcznie. Małoletnia chodziła do ortodonty.

Pozwany miał wówczas 64 lata, mieszkał sam, od dwóch lat przebywał na emeryturze, która wynosiła 2140 zł miesięcznie. Płacił alimenty na rzecz byłej żony w kwocie 300 zł.

( dowód akta tut. Sądu IV RC 521/13 w szczególności k. 127, 97v-98v )

Małoletnia powódka urodziła się (...) w R., uczy się w liceum ogólnokształcącym. Uczęszcza na zajęcia sportowe, na sekcję pływacką Koszty miesięcznego utrzymania małoletniej kształtują się następująco: wyżywienie – 600 zł, odzież i obuwie – 300 zł, kosmetyki i środki higieniczne – ok. 80 zł, koszty leczenia stomatologicznego oraz okresowo kardiologicznego, endokrynologicznego, gastroenterologicznego - ok. 300 zł, podręczniki i przybory szkolne- 80 zł, korepetycje – 80 zł, udział w opłatach mieszkaniowych ( czynsz, energia elektryczna, gaz, abonament TV i Internet, telefon) – ok. 350 zł, udział w kosztach utrzymania pojazdu – ok. 150 zł, opłaty szkolne ( rada rodziców, składki szkolne, bilet miesięczny) – ok. 130 zł, wycieczki i wyjazdy wakacyjne – ok. 350 zł, przynależność do klubu sportowego – ok. 150 zł, kieszonkowe – 150 zł, fryzjer – 10 zł. Po za tymi kosztami to są jeszcze wyjścia na urodziny ok 50 - 80 zł.

Matka małoletniej ma 44 lata, pracuje jako pomoc kuchenna. Mieszka z mężem, powódką synem w wieku 9 lat i córką w wieku 14 lat. Czynsz wynosi 1200 zł, opłata za gaz - 140-150 zł miesięcznie, za prąd - 150 zł co miesiąc, za telewizję kablową - 64,90 zł, za telefon - ok. 200 zł miesięcznie. Ojczym powódki jest na emeryturze, świadczenie otrzymuje w wysokości ok. 4800 zł miesięcznie. Matka małoletniej w kwietniu 2022 roku zaczęła staż w Państwowym Szpitalu dla Nerwowo i Psychicznie (...) w R. w dziale żywienia jako pomoc kuchenna, otrzymywała 1500 zł przez 2 miesiące, od 1 czerwca otrzymała umowę o pracę na okres próbny na 3 miesiące i zarabiała 3500 brutto, aktualnie zarabia 3690 zł brutto, tj. niecałe 3000 zł netto. Od 1 września ma umowę na rok. Pracuje na pełny etat jako pomoc kuchenna, z zawodu jest krawcową. Nie pracowała w okresie od 2011 roku do kwietnia 2022 roku. Nie może pracować w swoim zawodzie, ponieważ ma astmę, w zeszłym roku przeszła ciężko covid. Rodzina mieszka w mieszkaniu własnościowym, które matka małoletniej otrzymała od swoich rodziców. Matka małoletniej ma samochód marki V. (...) z 2008 roku, poza tym nie ma innego majątku, nie ma też oszczędności. Matka małoletniej nie ma żadnych długów. Powódka jest ogólnie zdrowa, leczy się jedynie stomatologicznie, ma dysfunkcję stawu skroniowo – żuchwowego, musi mieć nakładkę - koszt wyniósł 1000 zł razem z wizytą. Każda kolejna wizyta kontrolna to 200 zł. Powódka była na wycieczce szkolnej we W. - koszt tej wycieczki wynosił 3084 zł. Koszty te poniosła matka z mężem.

Z pozwanym spotkali się raz, kiedy małoletnia chodziła do VI klasy szkoły podstawowej, matka małoletniej przywiozła wtedy zdjęcia, ale pozwany nie wykazywał zainteresowania.

Małoletnia chodzi na basen, gogle kosztowały 190 zł, w okresie wakacyjnym była na festiwalu życia koszt wyniósł 440 zł. Co roku starają się wyjeżdżać na wczasy. W tym roku byli 8 dni w S. koszt noclegów wyniósł 2030 zł za 5 osób. Małoletnia była hospitalizowana, ponieważ miała kołatania serca, prawdopodobnie było to związane z tarczycą, była konsultowana w Z. u lekarza endokrynologa. Wizyty u stomatologa odbywają się co 3 miesiące.

Małoletnia ma korepetycje z fizyki, jest w klasie o profilu matematyczno-fizycznym.

( dowód: zeznania matki małoletniej k. 373-374v, odpis aktu urodzenia mał. powódki k. 12, odpis aktu małżeństwa matki mał. powódki k. 13, rachunki i faktury, zaświadczenie klubu sportowego, historia rachunku potwierdzenia przelewów k. 15-73, 75-89, 411-425, 441-443, 513- 546, decyzja Powiatowego Urzędu Pracy w R. k. 91, umowa o pracę k. 92, dokumentacja medyczna małoletniej k. 94 – 141, 407-410, zestawienie wynagrodzeń matki powódki k. 396, Pit-37, PiT/O S. H. k. 397-399, 434-439, umowa o prace k. 400, umowa o kredyt k. 401-404, zaświadczenie szkoły k. 440)

Pozwany ma 74 lata, mieszka w C.. Utrzymuje się tylko i wyłącznie z emerytury poprzednio w wysokości ok. 3000 zł, po waloryzacji 6300 zł. Nie ma żadnych oszczędności. Nie posiada żadnego majątku. Nie ma długów, poza zadłużeniem u córki, które spłaca w miarę możliwości. Mieszka sam. Opał kosztuje 450 zł miesięcznie. Koszty mieszkaniowe to ok. 1000- 1100 zł miesięcznie. Wyżywienie ok 1000 zł miesięcznie, ma specjalną dietę po usunięciu wyrostka i z powodu cukrzycy. Na środki czystości przeznacza ok. 200-250 zł miesięcznie, na fryzjera - 40 zł miesięcznie. Lekarstwa kosztują ponad 200 zł miesięcznie. Po opłaceniu wszystkich kosztów pozostaje mu 150-200 zł.

Pozwany jest po zawale i po operacji woreczka żółciowego. W styczniu 2023 był na (...)ie z powodu problemów z płucami, ma guzy w płucach. Nie można zrobić tomografii, bo nie można go obciążać kontrastem. Ma problemy z oddechem. Oczekuje na konsultację u kardiologa i pulmonologa. Choruje nadto na cukrzycę stopnia II, był podłączony pod pompę insulinową na (...)ie. Wymaga odpowiedniego żywienia, co jest kosztowne. Leczy się wyłącznie na NFZ, ponieważ nie stać go na leczenie prywatne. Pozwany stale przyjmuje lekarstwa. Koszt leków to ok. 200 zł miesięcznie. W styczniu 2023 roku potrzebne były dodatkowe leki i koszt wzrósł do 400 zł.

Pozwany mieszka na tej samej posesji z córką O. B., jej dziećmi i byłą żoną. Są 3 odrębne gospodarstwa domowe. Pozwany mieszka w osobnej części domu sam. Sam ponosi koszty utrzymania swojej części. Zdarza się, że córka pomaga ojcu finansowo, czasami go wspiera go kwotą 200-300 zł jednorazowo, pożycza mu pieniądze, pozwany stara się je oddać, obecnie mają do rozliczenia ok. 1000 zł. Pozwany płaci alimenty na rzecz byłej żony w kwocie 300 zł miesięcznie.

Nie ma możliwości, aby pozwany dodatkowo pracował ze względu na jego stan zdrowia. Pozwany wymaga pomocy ze strony córki, nie jest w stanie nic zrobić w ogrodzie. Pozwany nie wyjeżdża na wakacje czy do sanatorium, ponieważ nie ma na to środków. W ciągu 20 lat nigdzie nie wyjeżdżał.

( dowód: zeznania pozwanego k. 548, zeznania świadka O. B. k. 547v -548, potwierdzenia przelewów k. 192-194, dokumentacja medyczna pozwanego k. 196-224, 446-451, 461-496, 560-562, wyrok Sądu Okręgowego w Częstochowie k. 193, faktury i rachunki, ubezpieczenie k. 225-330, 346-350, 480-504,563-572 decyzja Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w C. k. 387-392)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie zeznań stron i świadka O. B. oraz na podstawie załączonych dokumentów szczegółowo powyżej opisanych. Zgromadzony materiał dowodowy oceniono jako spójny, logiczny i wzajemnie się uzupełniający. Twierdzenia stron znajdują potwierdzenie w dokumentach przedłożonych do akt sprawy, których autentyczności strony nie kwestionowały. Strony nie zgłaszały dalszych wniosków dowodowych, a zgromadzony materiał dowodowy okazał się wystarczający do merytorycznego rozstrzygnięcia sprawy.

Sąd zważył, co następuje.

Zgodnie z treścią art. 133 § 1 kro, każdy z rodziców obowiązany jest do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania.

Zakres świadczeń alimentacyjnych ustawodawca określił w art. 135 § 1 kro, uzależniając go od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego.

Zgodnie, z kolei, z treścią art. 138 kro w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego. Przy czym chodzi tu o zmianę istotną bądź to w obszarze usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego bądź też możliwości majątkowych i zarobkowych zobowiązanego, czy też na obu tych płaszczyznach. ( uchwała Sądu Najwyższego z 16 grudnia 1987r. III CZP 91/86). Ustalenie czy nastąpiła zmiana stosunków następuje poprzez porównanie stosunków obecnych z warunkami i okolicznościami istniejącymi podczas ustalania wysokości poprzednich alimentów.

Po przeanalizowaniu sytuacji materialno - bytowej stron oraz uzasadnionych potrzeb powódki, Sąd uznał jej roszczenie za zasadne, jednakże nie w takiej wysokości, w jakiej się tego domaga.

Od czasu ustalenia ostatnich alimentów upłynął okres niespełna 10 lat, co w ocenie Sądu warunkowało zmianę stosunków w rozumieniu art. 138 kro uzasadniającą podwyższenie alimentów, albowiem koszty utrzymania powódki wzrosły w sposób istotny. Sąd nie kwestionuje kosztów utrzymania małoletniej wykazanych przez jej matkę. Bezspornym jest fakt, że małoletnia powódka jest dzieckiem niesamodzielnym, nie ma możliwości samodzielnego utrzymywania się. Nie dysponuje również jakimkolwiek majątkiem, który mógłby stanowić jej źródło utrzymania. Dlatego też całość kosztów utrzymania małoletniej obciąża jej rodziców. Matka małoletniej swój obowiązek alimentacyjny wypełnia poprzez osobiste starania, bieżącą pieczę, wychowanie.

Jakkolwiek Sąd nie kwestionuje kosztów utrzymania powódki, to ustalając wysokość alimentów musi barć pod uwagę możliwości zarobkowe i majątkowe pozwanego, a te w znacznym stopniu są ograniczone. Pozwany ma 74 lata, jest osobą schorowaną, jego jedynym źródłem utrzymania jest emerytura, ze względu bowiem na stan zdrowia nie jest w stanie świadczyć prac dodatkowych. Pozwany nie dysponuje majątkiem, ani oszczędnościami. W zasadzie całość emerytury przeznacza na pokrycie swoich usprawiedliwionych potrzeb ( leczenia, wyżywienie, koszty mieszkaniowe).

W tej sytuacji Sąd uznał, że alimenty podwyższone o kwotę 250 zł miesięcznie mieszczą się w granicach możliwości zarobkowych i majątkowych pozwanego, a jednocześnie pozwolą w większym stopniu przyczynić się do zaspokojenie potrzeb powódki.

Wobec powyższego orzeczono jak w sentencji na podstawie art. 138 kro w zw. z art. 133 § 1 kro i art. 135 § 1 kro. O kosztach zastępstwa procesowego orzeczono na podstawie art. 100 kpc, w oparciu o przepis art. 102 kpc odstąpiono od obciążania pozwanego kosztami postępowania, mając na względzie jego sytuację ekonomiczną oraz doniosłość obowiązku alimentacyjnego. Rygor natychmiastowej wykonalności nadano na mocy art. 333 § 1 pkt 1 kpc