Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Rybniku

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 października 2022r.

Sąd Rejonowy w Rybniku Wydział IV Rodzinny i Nieletnich

w składzie następującym:

Przewodniczący: sędzia SR Katarzyna Rybczyńska

Protokolant: Dorota Krupińska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 27 października 2022r. w R.

sprawy z powództwa małoletniego J. K. reprezentowanego przez matkę M. A.

przeciwko K. K.

o podwyższenie alimentów

zasądza od pozwanego K. K. na rzecz małoletniego powoda J. K. alimenty w kwocie po 1 500 zł (jeden tysiąc pięćset złotych) miesięcznie, płatne z góry począwszy od 19 kwietnia 2022 roku, do dnia 20-tego każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami w razie opóźnienia w terminie płatności którejkolwiek z rat, do rąk matki małoletniego powoda M. A., a to w miejsce alimentów ustalonych na rzecz małoletniego powoda mocą ugody zawartej przed Sądem Rejonowym w Rybniku 17 sierpnia 2018 roku, w sprawie o sygnaturze akt IV RC 247/18;

nakazuje pobrać od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa (Sąd Rejonowy w Rybniku) kwotę 325 zł (trzysta dwadzieścia pięć złotych) tytułem części opłaty od uiszczenia której małoletni powód był zwolniony z mocy prawa;

zasądza od pozwanego na rzecz powoda 1170 zł (jeden tysiąc sto siedemdziesiąt złotych) tytułem zwrotu części kosztów zastępstwa procesowego;

odstępuje od obciążania powoda kosztami procesu;

wyrokowi w punkcie 1 nadaje rygor natychmiastowej wykonalności.

sygn. akt IV RC 203/22

UZASADNIENIE

Małoletni powód J. K. działający przez matkę domagał się podwyższenia alimentów od pozwanego ustalonych mocą ugody zawartej przed Sądem Rejonowym w Rybniku 17 sierpnia 2018 roku w sprawie sygn. akt IV RC 247/18 z kwoty po 850 zł miesięcznie do kwoty po 1500 zł miesięcznie począwszy od dnia wniesienia pozwu.

W uzasadnieniu wskazano, że dotychczasowy obowiązek alimentacyjny został uregulowany na mocy ugody zawartej przed Sądem Rejonowym w Rybniku na kwotę po 850 zł miesięcznie. Pozwany przekazuje na utrzymanie małoletniego miesięcznie kwotę 950 zł. Małoletni ma obecnie 11 lat. Od urodzenia ma stwierdzone dziecięce porażenie mózgowe. Od czasu ustalenia dotychczasowe obowiązku alimentacyjnego pozwanego znacznie wzrosły koszty utrzymania i rehabilitacji małoletniego. Matka małoletniego zakupiła dla syna dodatkowy sprzęt rehabilitacyjny – wózek specjalistyczny za kwotę 8200 zł. Wzrost kosztów utrzymania małoletniego związany jest również z rozpoczęciem nauki w specjalistycznej szkole życia. Obecnie usprawiedliwione potrzeby małoletniego stanowią wydatek rzędu 2800 zł miesięcznie.

Matka małoletniego nie pracuje, podjęcie zatrudnienia uniemożliwia jej konieczność sprawowania bezpośredniej opieki nad niepełnosprawnym synem. Pobiera na syna zasiłek pielęgnacyjny i rodzinny. Na swoje utrzymanie otrzymuje zasiłek opiekuńczo – wychowawczy w wysokości 2200 zł. Całość uzyskiwanego dochodu przeznaczana jest na utrzymanie małoletniego, zaś matka powoda pozostaje na utrzymaniu swojego partnera.

Pozwany nie utrzymuje kontaktu z małoletnim, ostatni raz widział małoletniego gdy ten miał 7 miesięcy. Poza przekazywaną kwotą alimentów nie przekazuje żadnych dodatkowych środków na utrzymanie syna, nie kupuje mu prezentów. (k. 3-6)

W odpowiedzi na pozew pozwany wniósł o oddalenie powództwa ponad kwotę 1000 zł.

Uzasadniając swoje stanowisko wskazał, że ma pełną świadomość niepełnosprawności syna stąd dobrowolnie i regularnie przekazywał dotychczas wyższą kwotę na jego utrzymanie niż ta wynikająca z zawartej ugody. Podniósł, że okoliczności na które powołuje się strona powodowa istniały w dacie zawarcia ugody i zostały uwzględnione w pełnej rozciągłości jako podstawa faktyczna ustalenia wysokości alimentów. Nadto wskazane w pozwie zwiększone potrzeby małoletniego mają charakter przyszły, potencjalny. Matka małoletniego w sposób sztuczny generuje zawyżone koszty utrzymania syna. Zakwestionował twierdzenia strony powodowej dotyczące niemożności podjęcia pracy przez matkę małoletniego oraz braku kontaktu pozwanego z synem. Brak kontaktu spowodowany jest utrudnieniami ze strony matki małoletniego. (k. 40-40v.)

Sąd ustalił.

J. K. pochodzi z nieformalnego związku (...) z pozwanym K. K.. Małoletni z uwagi na niedotlenienie okołoporodowe doznał porażenia czterokończynowego. Stwierdzono u niego dziecięce porażenie mózgowe.

Dotychczasowy obowiązek alimentacyjny pozwanego został ustalony na mocy ugody zawartej przed Sądem Rejonowym w Rybniku 17 sierpnia 2018 roku sygn. akt IV RC 247/18 na kwotę
po 850 zł miesięcznie począwszy od 15 września 2018 roku.

W dacie ustalenia dotychczasowego obowiązku alimentacyjnego powód miał 7 lat. Posiadał orzeczenie o niepełnosprawności datowane od urodzenia. Małoletni wymagał stałej i długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji. Był pacjentem prywatnego gabinetu Fizjoterapia dr A. M. w R.. Uczęszczał regularnie na zajęcia terapeutyczne od 2012 roku, dwa razy w tygodniu. Koszt jednorazowej wizyty wynosił 60 zł.

Dowód: akta IV RC 247/18 w szczególności ugoda k. 41, orzeczenie o niepełnosprawności k. 12, zaświadczenie k. 13

Uprawniony ma obecnie 11 lat, nie potrafi mówić, porusza się na wózku. Uczęszcza do szkoły życia. Niezmiennie posiada orzeczenie o niepełnosprawności.

Małoletni nadal jest pacjentem (...) Centrum Fizjoterapii dr A. M. w R.. Na zajęcia uczęszcza dwa razy w tygodniu. Koszt jednorazowej wizyty to 90 zł.

Matka małoletniego w lutym 2020 roku zakupiła nowy wózek inwalidzki za kwotę 8200 zł. Uzyskała refundację z Narodowego Funduszu Zdrowia w kwocie 3000 zł.

Małoletni w okresie od 18 sierpnia 2022 roku do 21 sierpnia 2022 roku przebywał w (...) Szpitalu (...) w Z., gdzie przeszedł operację deformacji stopy lewej. Matka małoletniego była z synem w trakcie pobytu w szpitalu, a koszt jej pobytu wynosił 35 zł za dobę.

Małoletni mieszka wraz z matką, jej partnerem oraz siostrą. Koszty mieszkaniowe przedstawiają się następująco: woda i ścieki 300 zł miesięcznie (150 zł na osobę co drugi miesiąc), prąd 480 zł (120 zł miesięcznie na osobę), telefon i internet 150 zł miesięcznie, podatek od nieruchomości 63 zł miesięcznie ( 189 zł na kwartał), opał 1666 zł ( 8 ton – 2500 zł za tonę). Łącznie 2659 zł, w przeliczeniu na osobę 664,75 zł.

Miesięczne koszty utrzymania małoletniego przedstawiają się następująco:

- wyżywienie 500 zł;

- odzież i obuwie 150-200 zł;

- pieluchomajtki 220 zł,

- rehabilitacja ok. 720 zł ,

- składka na materiały szkolne 25 zł (300 zł rocznie),

- składka rodzicielska 8,33 zł (100 zł rocznie),

- obiady szkolne 100 zł,

- paliwo 400-450 zł

Łącznie: ok. 2148,33 zł

Małoletni nie przyjmuje żadnych leków na stałe. W bieżącym roku dwukrotnie chorował na zapalenie górnych dróg oddechowych. Jednorazowy koszt leków wynosił 100 zł.

Matka małoletniego ma obecnie 42 lata, z zawodu jest krawcową. Poza małoletnim ma jeszcze dwie córki. Nie pracuje z uwagi na konieczność sprawowania bezpośredniej opieki nad synem. Pobiera świadczenie opiekuńcze w kwocie 2200 zł. Nadto pobiera również świadczenie 500 plus na dwoje dzieci i świadczenie rodzinne oraz zasiłek pielęgnacyjny w łączne kwocie ok. 400 zł.

Matka małoletniego pozostaje w nieformalnym związku, z którego posiada 7 letnią córkę. (...) matki pracuje, osiągając wynagrodzenie w kwocie ok. 4000 zł.

Matka małoletniego posiada samochód osobowy marki B. (...) rocznik 2007. Samochód został zakupiony 7 lat temu. Jest przystosowany do przewożenia małoletniego oraz wózka inwalidzkiego.

Matka małoletniego ok. 5 lat temu kupiła dom z ogrodem. Wcześniej rodzina zamieszkiwała w mieszkaniu. Decyzja o zakupie domu spowodowana była chorobą małoletniego oraz brakiem windy zatrzymującej się na każdym piętrze w bloku. Małoletni w domu jest niezależny, może się po nim sam poruszać na wózku.

Pozwany nie stawił się na rozprawie. Z informacji przekazanych przez matkę pozwanego Komornikowi Sądowemu przy Sądzie Rejonowym w Rybniku A. C. wynika, że przebywa on na terenie Holandii, gdzie pracuje.

Dowód: orzeczenie o niepełnosprawności k. 9, dokumentacja medyczna k. 10-11,53-53v., zaświadczenie k. 12, rachunki k. 12v.,54, potwierdzenie płatności k. 13-19, notatka komornika k. 55, zeznania matki powoda k. 56-57.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o wymienione wyżej dowody przeprowadzone w niniejszej sprawie. Sąd w pełni oparł się na dokumentach zgromadzonych w aktach sprawy, których wiarygodności nie podważano. Zeznania stron powodowej w szerokim zakresie korespondowały z pozostałymi dowodami przeprowadzonymi w niniejszej sprawie. Strony nie składały dalszych wniosków dowodowych, a przeprowadzone postępowanie Sąd uznał za wystarczające do merytorycznego rozstrzygnięcia sprawy.

Sąd zważył.

Zgodnie z regulacją art. 133 § 1 k.r.o. każdy z rodziców obowiązany jest do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. Należy w tym miejscu zauważyć, że zgodnie z treścią art. 133 § 3 k.r.o., rodzice mogą uchylić się od świadczeń alimentacyjnych względem dziecka pełnoletniego, jeżeli są one połączone z nadmiernym dla nich uszczerbkiem lub jeżeli dziecko nie dokłada starań w celu uzyskania możności samodzielnego utrzymania się. Z przytoczonego przepisu wynika zatem, że nie tyle wiek dziecka przesądza o istnieniu bądź nieistnieniu obowiązku alimentacyjnego, lecz możliwości dziecka do samodzielnego utrzymania się, dochody z jego majątku, a także niedostatek.

Zakres świadczeń alimentacyjnych ustawodawca określił w art. 135 § 1 k.r.o., uzależniając go z jednej strony od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego, z drugiej zaś od możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego. Przez usprawiedliwione potrzeby należy rozumieć te, których zaspokojenie zapewni podmiotowi uprawnionemu do alimentów odpowiedni rozwój fizyczny i duchowy. Będą to zatem nie tylko elementarne potrzeby polegające na zapewnieniu minimum egzystencji lecz również te, których celem jest stworzenie warunków bytowania stosownie do wieku uprawnionego, stanu jego zdrowia i innych okoliczności, których uprawniony nie jest w stanie własnymi siłami sobie zapewnić.

Należy przy tym podkreślić, że opisane, usprawiedliwione potrzeby w przypadku dziecka uprawnionego do alimentów powinny być przy tym oceniane całościowo, a zatem nie tylko na podstawie wieku, lecz również miejsca pobytu dziecka, jego środowiska, możliwości zarobkowych podmiotów zobowiązanych do jego utrzymania i całego szeregu okoliczności każdego konkretnego wypadku. Pojęcia usprawiedliwionych potrzeb nie można przy tym - co jednoznacznie wskazano w orzecznictwie Sądu Najwyższego - odrywać od pojęcia zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. Pojęcia te (usprawiedliwione potrzeby uprawnionego i możliwości majątkowe oraz zarobkowe zobowiązanego) w praktyce pozostają bowiem we wzajemnej zależności i obie te przesłanki wzajemnie na siebie rzutują, zwłaszcza przy ustaleniu przez sąd wysokości alimentów (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 października 1969 roku, III CRN 350/69, OSNPG 1970/2/15). Konkludując powyższe, przy ocenie zakresu obowiązku alimentacyjnego należy brać pod uwagę zatem również usprawiedliwione potrzeby własne zobowiązanego (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 28 listopada 1975 roku, III CRN 330/75, LEX nr 7777). Do możliwości zarobkowania poza podstawowym wynagrodzeniem wlicza się ponadto wszelkiego rodzaju premie, nagrody, świadczenia z funduszu socjalnego, dodatki itp. Sąd określając status zarobkowy zobowiązanego nie opiera się wyłącznie na kwotach aktualnie osiąganych dochodów, lecz przede wszystkim sprawdza jego możliwości zarobkowe oraz to czy zostały one w pełni wykorzystane. (orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 9 stycznia 1959 roku, III CR 212/58)

Zgodnie z art. 138 k.r.o. w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego. Ustalenie czy nastąpiła przedmiotowa zmiana stosunków następuje przez porównanie stosunków obecnych z warunkami i okolicznościami istniejącymi podczas ustalania wysokości poprzednich alimentów. Poprzez zmianę stosunków należy przede wszystkim rozumieć zarówno zmiany w statusie ekonomicznym powódki wynikające z jej usprawiedliwionych potrzeb, jak i zmianę zakresu możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego.

Należy nadto pamiętać, że górny pułap świadczeń alimentacyjnych będą wyznaczały każdorazowo możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego i to nawet w sytuacji, gdyby nie zaspokajały one w pełni usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego (poruszone w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 20 sierpnia 1972 roku, III CRN 470/71, Gazeta (...) 1972, nr 9).

Na płaszczyźnie usprawiedliwionych potrzeb małoletniego powoda nastąpiła istotna zmiana. Dotychczasowe alimenty zostały ustalone ponad 4 lata temu. Po pierwsze należy wskazać, opierając się na zasadach doświadczenia życiowego, że wraz z naturalnym rozwojem dziecka zwiększają się także jego potrzeby. Wpływ na zmianę kosztów utrzymania stron ma także wzrost cen towarów i usług
i jest to okoliczność od nich niezależna.

Niewątpliwie usprawiedliwione potrzeby powoda znacznie wzrosły od czasu zasądzenia ostatnich alimentów, co zostało przez stronę należycie wykazane w postępowaniu dowodowym. Powód obecnie znajduje się w fazie intensywnego wzrostu i rozwoju co stwarza potrzebę częstszej wymiany odzieży i obuwia. Powód ma obecnie 11 lat, a koszty jego utrzymania ustalono na poziomie ok. 2800 zł. Koszty te nie należą do przeciętnych kosztów utrzymania dziecka w wieku powoda. Niemniej jednak sytuacja małoletniego zasadniczo odbiega od sytuacji przeciętnego dziecka w jego wieku. Małoletni jest osobą niepełnosprawną, posiada stwierdzone dziecięce porażenie mózgowe, porusza się na wózku inwalidzkim. Wysokość kosztów jego utrzymania determinuje przede wszystkim konieczność stałej rehabilitacji.

Matka małoletniego sprawuje bezpośrednią opiekę nad synem. Z uwagi na jego niepełnosprawność i konieczność stałej opieki nie ma możliwości podjęcia pracy zarobkowej. Otrzymywane zasiłki wraz z dotychczas ustalonymi alimentami nie pozwalają na zabezpieczenie wszystkich potrzeb małoletniego.

Pozwany w toku postępowania nie przedstawił żadnych dokumentów obrazujących jego sytuację materialno – bytową. Nie pojawił się na rozprawie, co uniemożliwiło przeprowadzenie postępowania dowodowego na okoliczność jego statusu materialnego. Z informacji przekazanych przez matkę pozwanego komornikowi wynika, że przebywa on obecnie na terenie Holandii, gdzie pracuje.

Mając na uwadze powyższe Sąd na mocy art. 133, 135 i 138 k.r.o. orzekł jak w punkcie 1 wyroku, uwzględniając w całości żądanie powoda tj. do kwoty po 1500 zł miesięcznie, począwszy od 19 kwietnia 2022 roku, tj. od dnia wniesienia pozwu, zgodnie z żądaniem pozwu.

O odsetkach na wypadek opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat alimentacyjnych orzeczono w myśl przepisu art. 481 § 1 i 2 k.c., natomiast o natychmiastowej wykonalności punktu 1 wyroku orzeczono na mocy art. 333 § 1 pkt 1 k.p.c. Ponadto, zgodnie z art. 1082 k.p.c. nadano z urzędu klauzulę wykonalności odnośnie punktu 1 uzasadnianego wyroku.

Mając zaś na względzie wynik postępowania w niniejszej sprawie oraz fakt, że pozwany uznał żądanie do kwoty po 1000 zł miesięcznie, a także treść art. 98 k.p.c. w zw. z art. 100 k.p.c., , zasądzono od pozwanego na rzecz powoda kwotę 1170 zł tytułem zwrotu części kosztów postępowania (koszty zastępstwa procesowego, których wysokość ustalono uwzględniając stawki opłat za czynności adwokackie przewidziane w Rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości z dn. 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności adwokackie Dz.U. z 2015 r. poz. 1800 ze zm. Tj. § 2 pkt 4), a ponadto z mocy art. 113 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych nakazał pobrać od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 325 zł tytułem części opłaty, od uiszczenia której strona powodowa była zwolniona z mocy prawa, odstępując od obciążania strony powodowej kosztami procesu.