Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Rybniku

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 7 sierpnia 2023r.

Sąd Rejonowy w Rybniku Wydział IV Rodzinny i Nieletnich

w składzie następującym:

Przewodniczący: sędzia Grażyna Grzybczyk

Protokolant: Natalia Cyburt

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 7 sierpnia 2023r. w R.

sprawy z powództwa J. S. działającej przez matkę M. W.

przeciwko Ł. S.

o podwyższenie alimentów

1)  podwyższa alimenty od pozwanego Ł. S. na rzecz małoletniej powódki J. S. z kwoty po 900 złotych miesięcznie do kwoty po 1600 złotych miesięcznie, płatne do rąk matki małoletniej powódki M. W. do dnia 15-tego każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami w razie opóźnienia w terminie płatności którejkolwiek z rat począwszy od dnia 1 maja 2023r. a to w miejsce alimentów zasądzonych wyrokiem Sądu Rejonowego w Rybniku z dnia 17 marca 2017r. w sprawie IV RC 683/16;

2)  w pozostałym zakresie powództwo oddala;

3)  odstępuje od obciążania stron wszelkimi kosztami postępowania za postępowanie przed Sądem I instancji;

4)  nadaje wyrokowi w punkcie 1 rygor natychmiastowej wykonalności.

Sygn. akt IV RC 197/23

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 7 sierpnia 2023 roku

Małoletnia J. S. działająca przez matkę M. W. domagała się podwyższenia alimentów od pozwanego Ł. S. ustalonych na mocy wyroku Sądu Rejonowego w Rybniku z dnia 17 marca 2017 roku w sprawie II RC 683/16, z kwoty po 900 zł miesięcznie do kwoty po 1670 zł miesięcznie oraz nadpłaty 2100 zł za pobierany przez pozwanego a nie przekazywany powódce dodatek edukacyjny z zakładu pracy na rzecz uczącego się dziecka, z ustawowymi odsetkami, a także zasądzenia od pozwanego Ł. S. na rzecz małoletniej powódki kosztów postępowania sądowego.

W uzasadnieniu żądania podano, że dotychczasowa wysokość alimentów na rzecz małoletniej pozostaje bez zmian od 2011 roku. Tymczasem małoletnia kończy 13 lat, ma wiele nowych potrzeb, znacznie też wzrosły koszty jej utrzymania. Obecnie ustalone alimenty są zbyt niskie, by zaspokoić wszystkie potrzeby dziecka. Średni koszt utrzymania małoletniej wynosi 3178 złotych. Wskazano także, że pozwany od grudnia 2019 roku nie odwiedza swojej córki ani nie ma z nią żadnego kontaktu, w żadnym stopniu nie uczestniczy w procesie wychowania małoletniej. Nie przekazuje córce żadnych prezentów. Matka małoletniej co prawda jest zatrudniona, jednak koszty utrzymania małoletniej przekraczają jej obecny budżet. Matka małoletniej powódki oprócz utrzymania swojego i małoletniej ponosi połowę kosztów utrzymania domu, którego jest współwłaścicielką. (k. 3-6).

Pozwany w odpowiedzi na pozew uznał powództwo do kwoty po 1200 złotych miesięcznie, w pozostałym zakresie żądał jego oddalenia.

W uzasadnieniu kwestionował żądanie pozwu w zakresie wydatków na żywność, ubrania, utrzymanie zwierząt, leczenie małoletniej oraz internet. Pozwany wskazał, że sam opłaca telefon i Internet z którego korzysta małoletnia. Wyraził również gotowość do zabierania małoletniej na wyjazdy wakacyjne, by odciążyć w tym zakresie matkę. Pozwany wskazał, że w pozwie zaakcentowano fakt, iż nie utrzymuje kontaktów z małoletnią, jednak okoliczności tego stanu rzeczy podane przez matkę małoletniej nie do końca polegają na prawdzie. (k. 39-40).

Na rozprawie strona powodowa podtrzymała swoje dotychczasowe stanowisko w sprawie, pozwany uznał powództwo do kwoty 1200 zł oraz żądał oddalenia powództwa w zakresie dodatku szkolnego. ( k. 78)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Małoletnia powódka J. S. urodzona (...) w K. pochodzi nieformalnego związku (...).

Rodzice małoletniej rozstali się w maju 2010 roku. Ojcostwo Ł. S. zostało ustalone wyrokiem Sądu Rejonowego w Rybniku IV RC 747/10 z dnia 1 grudnia 2010 roku.

Po raz pierwszy alimenty na małoletnią powódkę zostały ustalone wyrokiem Sądu Rejonowego w Rybniku z dnia 22 czerwca 2011 roku, sygn. IV RC 1264/10 w wysokości 660 zł począwszy od 1 lipca 2011 roku. W tym samym wyroku zasądzono od pozwanego na rzecz małoletniej powódki deputat węglowy w wysokości 2 ton węgla rocznie. Małoletnia powódka miała wówczas rok. Matka małoletniej powódki podjęła zatrudnienie. Otrzymywała 1000 zł netto. Jej praca zarobkowa była możliwa dzięki pomocy babki macierzystej. Pozwany był zatrudniony na kopalni, otrzymywał wynagrodzenie w wysokości ok. 4000 zł miesięcznie. Rodzice małoletniej zamieszkiwali wraz ze swoimi rodzicami.

Alimenty w wysokości 900 złotych zostały ustalone wyrokiem Sądu Rejonowego w Rybniku z dnia 17 marca 2017 roku sygn. IV RC 683/16. W czasie orzekania o alimentach małoletnia powódka miała 6 lat. Uczęszczała do przedszkola. Matka małoletniej powódki miała wówczas 31 lat, była zatrudniona jako fizjoterapeutka w przychodni i otrzymywała wynagrodzenie w wysokości 1900-2000 zł netto. Nie posiadała innych źródeł dochodu. Zamieszkiwała wraz z małoletnią powódką, swoimi rodzicami i babcią w trzypiętrowym domu wielorodzinnym ogrzewanym węglem.

Pozwany miał wówczas 34 lata, był zatrudniony w KWK (...) jako górnik. Otrzymywał wynagrodzenie w wysokości ok. 8000 zł brutto. Mieszkał z rodzicami w domu jednorodzinnym, który stanowił jego wyłączną własność. Ponosił wszystkie opłaty związane z nieruchomością. Miał ustalone kontakty z małoletnią. Pozwany partycypował w kosztach odzieży dla małoletniej. Przekazywał również małoletniej, zgodnie z orzeczeniem sądu, część deputatu węglowego, który był wypłacany górnikom do stycznia 2016 roku.

( dowód : akta sprawy IV RC 747/10, akta sprawy IV RC 683/16, zwłaszcza protokoły k. 79v-80, k. 85-86 wyrok wraz z uzasadnieniem k. 88, złożone do akt zaświadczenia o stanie zdrowia wraz z rachunkami z apteki, wykaz zarobków k. 87 i następne, wykaz zarobków pozwanego k. 84, rachunki za zakup leków k. 7 i następne, kopie zeznań podatkowych; akta sprawy IV RC 1264/10)

Małoletnia powódka J. S. ma obecnie 13 lat. Ukończyła VI klasę szkoły podstawowej. Miesięczne koszty utrzymania małoletniej kształtują się następująco:

- wyżywienie 800 zł;

- środki czystości 150 zł;

- odzież i obuwie 300 zł;

- wydatki szkolne 220 zł

- zajęcia dodatkowe z języka angielskiego 240 -300 zł;

- szkoła pływania i basen 200-250 zł

- fryzjer 25 zł;

- ubezpieczenie 80 zł na rok

Łącznie: 2000-2200 zł

Małoletnia mieszka wraz z matką i dziadkami macierzystymi w domu jednorodzinnym. Małoletnia jest jedynym dzieckiem M. W..

Koszty mieszkaniowe strony powodowej stanowią:

- butla gazowa 15 zł

- ogrzewanie ok. 150 zł

- prąd 8 zł;

- woda 25 zł;

- wywóz odpadów komunalnych 25,60 zł (128 zł miesięcznie)

- wywóz nieczystości 12,50 zł;

- Internet + telefon 60 zł

- podatek za dom 60 zł (300 zł na rok)

Łącznie: 345 zł

Małoletnia jest ogólnie zdrowa, jednak w ostatnim czasie małoletnia często chorowała. Nosi okulary. Jednorazowo na okulary małoletniej jej matka wydała 1050 zł. Wizyta u okulisty to koszt 250 zł. Konieczna będzie wymiana szkieł do okularów, których koszt to 450 zł. Inne koszty utrzymania małoletniej to: dentysta – 250 zł na rok, ortodonta 200 zł na rok. Małoletnia opiekuje się świnką morską. Matka małoletniej przeznaczyła na wypoczynek małoletniej w zimie 3000 zł, oraz na wycieczkę szkoły językowej do Anglii 3000 zł.

Matka małoletniej M. W. ma obecnie 37 lat, nadal pracuje jako fizjoterapeuta. Średni miesięczny dochód matki małoletniej obecnie wynosi ok. 4442,32 zł netto. Matka małoletniej pobiera świadczenie 500+ na rzecz córkę oraz świadczenia dobry start w wysokości 300 zł. Małoletnia powódka jest jej jedynym dzieckiem. Nie pozostaje w związku. W wychowaniu małoletniej pomagają matce dziadkowie macierzyści. W/w jest zdrowa. Matka małoletniej powódki nadal zamieszkuje wraz z powódką oraz rodzicami w domu jednorodzinnym. Dom stanowi ich współwłasność. Nieruchomość wyposażono w fotowoltaikę. Jest on ogrzewany gazem i komikiem.

Obecnie koszty mieszkaniowe strony powodowej kształtują się następująco:

- gaz (w tym ogrzewanie) ok. 7000 zł na rok (583 zł miesięcznie);

- prąd ok. 300-500 zł miesiące;

- woda 200 zł;

- wywóz ścieków 160 zł;

- podatek 350 zł na rok;

Łącznie: 1593 zł

Dodatkowo matka małoletniej powódki ponosi miesięczne koszty paliwa w wysokości 730 zł, oraz koszty utrzymania samochodu T. (...) tj. 160 zł.

Pozwany ma obecnie 40 lat. Z zawodu jest górnikiem. Nadal jest zatrudniony w (...) S.A.. Z tego tytułu otrzymuje średnie miesięczne wynagrodzenie w kwocie ok. 9500 zł netto. Jest to jego jedyne źródło dochodu. Nie posiada innych dzieci na utrzymaniu. Nie pozostaje w związku.

Pozwany jest właścicielem nowo wybudowanego domu, w którym zamierza zamieszkać jeszcze w tym roku. Dom ten ogrzewany jest gazem. Jest również właścicielem domu, w którym zamieszkuje jego matka. Ponosi część opłat w związku z utrzymaniem tej nieruchomości. Pozwany zaciągnął kredyt na wykończenie nowego domu oraz zakup sprzętu ogrodniczego.

Koszty mieszkaniowe strony pozwanej w ujęciu średniomiesięcznym stanowią:

- gaz (w tym ogrzewanie) ok. 400 zł;

- butla z gazem 66 zł

- prąd ok. 400 zł za 2 miesiące;

- woda 175 zł;

- wywóz ścieków 160 zł;

- podatek 135 zł;

Łącznie: 1136 zł

Pozostałe miesięczne koszty utrzymania w rodzinie pozwanego stanowią:

- wyżywienie 1000 zł;

- odzież i obuwie 200 zł;

- kosmetyki 100 zł;

- fryzjer 50 zł

- kredyt 690 zł;

- Internet, tv, telefon ok. 330 zł;

- utrzymanie samochodu i paliwo V. (...) ok. 1000 zł;

- opłata za parking pod zakładem pracy 130 zł

- ubezpieczenie samochodu 656 zł na rok (54 zł na miesiąc)

- naprawa bieżąca i utrzymanie dwóch domów 400 zł

- rata kredytu w (...) 2068,75 zł

- rata kredytu A. 373 zł

- rata kredytu (...) Agricole 284,90 zł

- rata w kasie zapomogowo-pożyczkowej w 2023 roku 1000 zł

Łącznie: 7676 zł

Ponadto pozwany jest leczony z powodu zespołu bólowego odcinka lędźwiowo-krzyżowego kręgosłupa spowodowanego dyskopatią. Pozwany uczęszcza na rehabilitację w ramach NFZ. Rozpoznano u niego astmę oskrzelową w głównej mierze z przyczyn alergicznych.

( dowód : rachunki oraz potwierdzenia płatności strony powodowej (k. 7-24), kopie zeznania podatkowego pozwanego k. 43, rachunki utrzymania pozwanego k. 44-64, informacja z (...) k. 84-85, zaświadczenie o zarobkach M. W. k. 87-89, zaświadczenia o stanie zdrowia pozwanego k. 91-101, zaświadczenie o zarobkach k. 107, zeznania M. W. k. 78v-79, zeznania Ł. S. k.108-109 ).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie zeznań stron oraz w oparciu o zebrane
w sprawie dokumenty, szczegółowo powyżej opisane. Sąd ocenił materiał dowodowy jako spójny, logiczny i wzajemnie się uzupełniający. Strony nie składały dalszych wniosków dowodowych, a Sąd uznał przeprowadzone postępowanie dowodowe za wystarczające do merytorycznego rozstrzygnięcia.

Sąd zważył co następuje:

Zgodnie z treścią art. 133 § 1 kro, każdy z rodziców obowiązany jest do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. Zakres świadczeń alimentacyjnych ustawodawca określił w art. 135 § 1 kro, uzależniając go od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego.

Przez usprawiedliwione potrzeby należy rozumieć potrzeby, których zaspokojenie zapewni podmiotowi uprawnionemu do alimentów odpowiedni rozwój fizyczny i duchowy. Pojęcia usprawiedliwionych potrzeb nie można przy tym - co wskazano w orzecznictwie Sądu Najwyższego - odrywać od pojęcia zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. Pojęcia te (usprawiedliwione potrzeby uprawnionego i możliwości majątkowe oraz zarobkowe zobowiązanego) w praktyce pozostają bowiem we wzajemnej zależności i obie te przesłanki wzajemnie na siebie rzutują, zwłaszcza przy ustaleniu przez sąd wysokości alimentów (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 października 1969 r., III CRN 350/69, OSNPG 1970/2/15).

Zgodnie z treścią art. 138 kro w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego. Przy czym chodzi tu o zmianę istotną bądź to
w obszarze usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego bądź też możliwości majątkowych
i zarobkowych zobowiązanego, czy też na obu tych płaszczyznach. (uchwała Sądu Najwyższego z 16 grudnia 1987 roku III CZP 91/86).

Wysokość dotychczasowego świadczenia alimentacyjnego została ustalona 6 lat temu. Wówczas małoletnia powódka była sześciolatką i chodziła do przedszkola. Obecnie małoletnia ma 13 lat, wchodzi w okres dojrzewania. Małoletnia znajduje się w okresie szybkiego wzrostu oraz rozwoju, co sprawia, iż dotychczasowe potrzeby w zakresie np. wyżywienia, ubrania, kosmetyków etc. rosną, jak również pojawiają się nowe potrzeby, wcześniej nieistniejące, a które wymagają zaspokojenia. Potrzeby te związane są głównie z edukacją i rozwojem zainteresowań małoletniej. Potrzeby małoletniej powódki zwiększyły się znacznie. Z drugiej jednak strony należy wyraźnie podkreślić, iż potrzeby małoletniej nie odbiegają od typowych potrzeb jej rówieśników.

Przeprowadzone postępowanie wykazało przy tym istotną zmianę stosunków pomiędzy stronami, odnotowaną w płaszczyźnie uzasadnionych kosztów utrzymania uprawnionej, jak i możliwości majątkowych pozwanego oraz matki małoletniej powódki.

Wpływ na zmianę kosztów utrzymania stron ma także aktualny, powszechnie wiadomy fakt w postaci inflacji i wzrostu cen towarów oraz usług, który stanowi okoliczność od stron niezależną. W rozpatrywanym okresie wyraźnie wzrosły ceny zwłaszcza żywności i odzieży.

Istotną niezmienną jest to, że małoletnia powódka, uczęszczająca obecnie do szkoły podstawowej, nie posiada własnych możliwości zarobkowych, aby utrzymać się samodzielnie. Nie dysponuje także majątkiem, który mógłby stanowić jej źródło utrzymania. Łączna kwota usprawiedliwionych potrzeb uprawnionej sięgająca ok. 3200 zł nie stanowi przejawu jej zbytku. Jednostkowe kwoty odpowiadają jak już wskazano wydatkom małoletnich w wieku powódki. Nie bez znaczenia dla rozstrzygnięcia był również fakt, że dotychczasowe alimenty w aktualnym stanie faktycznym nie pozwalają na zaspokojenie podstawowych potrzeb małoletniej powódki.

Jeżeli chodzi o rodziców małoletniej to stwierdzić należy, iż w ocenie Sądu, w okresie od ostatniej sprawy o alimenty sytuacja materialna oraz możliwości zarobkowe zarówno matki małoletniej jak i pozwanego uległy zmianie. M. W. w 2017 roku pracowała, koszty utrzymania mieszkania (w domu swoich rodziców) ponosiła wspólnie z nimi. Miała tylko jedno dziecko. Obecnie nadal pracuje, jej zarobki uległy podwyższeniu. Ponadto jak sama przyznała podczas przesłuchania, by zapewnić sobie i małoletniej odpowiedni dochód, podejmowała dodatkowe zlecenia. Koszty utrzymania domu, w którym nadal zamieszkuje ponosi wspólnie z rodzicami. Matka powódki spełnia swój obowiązek alimentacyjny względem córki zarówno poprzez osobistą opiekę, jak również ponosząc koszty jej utrzymania z własnych dochodów.

Od 2017 r. zmianie uległa również sytuacja materialna ojca małoletniej. Pozwany nadal pracuje, jako górnik, zaś jego stały dochód jest obecnie wyższy niż wcześniej i wynosi ok. 9500 złotych netto. Małoletnia powódka jest jego jedynym dzieckiem. Ponosi nadal koszty związane z nakładami na dom, którego jest właścicielem, a który zajmuje wraz z matką, dodatkowo ponosi koszty związane z budową nowego domu, do którego zamierza się wprowadzić jeszcze w tym roku. Okoliczności te wskazują na to, że uznać w/w można za człowieka zamożnego.

Pozwany nie realizuje kontaktów z córką, nie przekazuje jej prezentów, nie spędza z nią wspólnego czasu. Odnosząc się natomiast do sytuacji zarobkowej i majątkowej pozwanego to w chwili obecnej jego sytuacja materialna jest lepsza. Posiada on stałe źródło dochodów w postaci wynagrodzenia za pracę, z którego utrzymuje jedynie siebie.

Wobec powyższego kwota raty alimentacyjnej w wysokości 1600 zł w obecnych warunkach ekonomicznych pozwanego nie jest kwotą wygórowaną. Dziecko ma bowiem prawo do równiej stopy życiowej z rodzicem, a rodzic jest zobowiązany dzielić się z dzieckiem nawet najskromniejszym dochodem. Na marginesie wskazać należy, że zobowiązania finansowe rodzica w postaci pożyczek i kredytów nie wyprzedzają zobowiązań alimentacyjnych.

Reasumując zatem wszystkie ustalenia faktyczne i rozważania prawne Sąd doszedł do przekonania, że zgłoszone przed Sądem przez stronę powodową żądanie zwiększenia alimentów na rzecz małoletniej powódki zasługiwało na częściowe uwzględnienie w odniesieniu do kwoty 1600 zł miesięcznie. W ocenie Sądu zasądzona kwota jest adekwatna do możliwości majątkowych i zarobkowych pozwanego oraz usprawiedliwionych potrzeb małoletniej powódki. Natomiast w pozostałym zakresie tj. nadpłaty dodatku edukacyjnego z zakładu pracy pozwanego w łącznej kwocie 2100 zł powództwo podlegało oddaleniu. Wskazać należy, że w roku 2020 pozwany nie pobierał tego dodatku. W ocenie Sądu przedmiotowy dodatek w poprzednich latach stanowił składnik wynagrodzenia pozwanego, w oparciu o wysokość którego ustalano wysokość alimentów na małoletnią powódkę. Tym samym orzekając o poprzednich alimentach sąd brał ów dodatek pod rozwagę.

O odsetkach na wypadek opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat alimentacyjnych orzeczono w myśl przepisu art. 481 § 1 i 2 k.c., natomiast o natychmiastowej wykonalności punktu 1 wyroku Sąd orzekł na mocy art. 333 § 1 pkt 1 k.p.c.

W punkcie 3 Sąd odstąpił od obciążania stron wszelkimi kosztami postępowania za postępowanie przed sądem I instancji.

R., 23 sierpnia 2023 roku sędzia Grażyna Grzybczyk