Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Rybniku

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 grudnia 2023r.

Sąd Rejonowy w Rybniku Wydział IV Rodzinny i Nieletnich

w składzie następującym:

Przewodniczący: sędzia SR Jerzy Cisowski

Protokolant: Zuzanna Lipińska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 14 grudnia 2023r. w R.

sprawy z powództwa małoletniej V. P.

reprezentowanej przez matkę A. P.

przeciwko Z. P.

o podwyższenie alimentów

1)  zasądza od pozwanego Z. P. podwyższone alimenty na rzecz jego córki V. P.
w kwocie po 430 zł (czterysta trzydzieści złotych) miesięcznie za okres od 1 stycznia 2021 roku do 30 listopada 2023 roku i po 670 zł (sześćset siedemdziesiąt złotych) miesięcznie za okres od 1 grudnia 2023 roku płatne z góry do 15-tego dnia każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami w przypadku uchybienia terminowej płatności do rąk A. P. – zamiast dotychczasowych alimentów po 50 euro miesięcznie zasądzonych wyrokiem Sądu Rejonowego w Komarno – Słowacja – z 28 maja 2015 roku w sprawie 12P/86/2015/21;

2)  nadaje wyrokowi w punkcie 1 rygor natychmiastowej wykonalności;

3)  zwalnia Z. P. kosztów sądowych na rzecz Skarbu Państwa.

Sygn. akt IV RC 27/20

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 14 grudnia 2023 roku

Małoletnia powódka V. P. działająca przez matkę A. P. wniosła o podwyższenie obowiązku alimentacyjnego ustalonego na rzecz małoletniej mocą wyroku Sądu Rejonowego Komarno z dnia 28 maja 2015 roku w sprawie o sygn. 12P/86/2015-21 z kwoty 50 EURO miesięcznie do kwoty po 1200 zł miesięcznie. Jednocześnie domagała się zasądzenia od pozwanego na rzecz powódki kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

W uzasadnieniu pozwu podano, że małoletnia V. P. jest córką pozwanego Z. P. i A. P.. Od czasu wydania orzeczenia zasądzającego alimenty na rzecz małoletniej powódki nastąpiła zmiana stosunków uzasadniająca podwyższenie świadczenia alimentacyjnego na jej rzecz a koszty jej utrzymania znacznie wzrosły. Całkowity koszt utrzymania małoletniej jej matka szacuje na kwotę 2300 zł miesięcznie. Matka małoletniej jest zatrudniona w firmie (...) Sp. z o.o. z siedzibą w K. z wynagrodzeniem ok. 1800 zł miesięcznie, obecnie przebywa na urlopie macierzyńskim. Pozwany oprócz zasądzonych alimentów w kwocie 50 EURO w żaden sposób nie przyczynia się do zaspokojenia bieżących potrzeb córki. Pozwany pracuje na terenie Słowacji jako kierowca uzyskując dochód w wysokości ok. 1500 EURO miesięcznie (k. 3-5).

W odpowiedzi na pozew datowanej na 28 lipca 2021 roku pozwany oświadczył, że nie popiera wniosku o podwyższenie alimentów, jak również nie zgadza się z wnioskiem o zasądzenie od niego na rzecz małoletniej powódki kosztów zastępstwa procesowego.

Uzasadniając swoje stanowisko wskazał, że jest zatrudniony w spółce (...) na terenie Republiki Słowackiej od roku 2007 jako kierowca autobusu. Dochód miesięczny pozwanego od listopada 2019 roku do czerwca 2020 roku wynosił 932,70 EURO. Dochód jest pomniejszony o obowiązkowe ubezpieczenie w wysokości 5,25 EURO. Pozwany nie posiada żadnego wartościowego majątku. Od 2018 roku pozwany pozostaje w związku małżeńskim z M. P.-Z.. Żona pozwanego ma dwójkę małoletnich dzieci. Zamieszkują wspólnie w domu stanowiącym własność rodziców żony pozwanego. Żona pozwanego jest bezrobotna, zarejestrowana w urzędzie pracy, pobiera świadczenie dla bezrobotnych w wysokości ok. 350-360 EURO miesięcznie. Oprócz tego żona pozwanego otrzymuje świadczenie rodzicielskie w wysokości 51,22 EURO. W ocenie pozwanego koszty utrzymania małoletniej wskazane przez matkę są wygórowane, natomiast w zakresie wydatków na dentystę i ortodontę, oraz leczenia u innych lekarzy specjalistów nie znajdują potwierdzenia w rzeczywistości. Nadto matka swoich twierdzeń nie poparła żadnymi dokumentami. Tymczasem pozwany ponosi dodatkowe koszty związane z kontaktami z córką, która wraz z matką bez zgody pozwanego przeprowadziła się do Polski. Pozwany zawsze terminowo i prawidłowo reguluje zasądzone alimenty, nadto dokonuje zakupów m.in. odzieży, obuwia, przyborów szkolnych, zabawek wg potrzeb małoletniej. Przekazywał również na jej rzecz prezenty, jak i pieniądze. Pozwany zaprzeczył, by nie przyczyniał się do żywienia małoletniej (k. 105-109).

W piśmie procesowym z dnia 22 października 2021 roku strona powodowa podniosła, że obecnie małoletnia ma 12 lat, jej potrzeby edukacyjne, socjalne i zdrowotne wzrosły. Kwota 50 EURO w żaden sposób nie jest adekwatna do wydatków, jakie matka małoletniej powódki ponosi, aby zapewnić dziecku środki do zaspokojenia potrzeb zarówno fizycznych jak i duchowych. Ujawniono u małoletniej wadę wzroku, małoletnia nosi okulary korekcyjne, których koszt wyniósł 700 złotych, małoletnia uczęszcza regularnie do dentysty, koszt wizyty wynosi 150-170 zł, nadto małoletnia pozostaje pod stałą opieką psychologa. Małoletnia rozpoczęła naukę w szkole podstawowej, w związku z czym wzrosły wydatki tytułem szkolnych wycieczek, książek oraz podręczników. Matka małoletniej ponosi także koszty dodatkowych zajęć. Matka małoletniej opłaca również mieszkanie, w którym zamieszkuje z małoletnią, co stanowi kwotę 1850 zł miesięcznie. (k. 157-160)

Na rozprawie 7 września 2022 roku matka małoletniej powódki domagała się chociaż częściowego zasądzenia alimentów od dnia założenia sprawy. (k. 289v)

W piśmie procesowym z dnia 19 października 2022 roku pozwany wskazał, że niektóre wydatki wyliczone przez matkę małoletniej powódki są wygórowane, a nadto nie zostały przez matkę małoletniej w żaden sposób udokumentowane. Pozwany zakwestionował wydatki związane z wizytami małoletniej u psychologa, obiadami szkolnymi, wydatkami na meble dla małoletniej, kosztami telefonu i Internetu, rozrywkami. (k. 315-320)

Na rozprawie w dniu 14 grudnia 2023 roku matka małoletniej powódki wyraziła wolę zawarcia porozumienia. Pozwany oświadczył, iż jest otwarty na propozycję, jednocześnie wskazał, że kwota 150 EURO jest dla niego do przyjęcia, aczkolwiek nie wyraził zgody, by alimenty w takiej wysokości były płatne począwszy od 2019 roku ( k. 375v).

Matka małoletniej powódki na rozprawie dokonała zmiany żądania z kwoty 1200 złotych na kwotę 670 złotych miesięcznie i ok. 440 zł od 1 stycznia 2021 roku.

Sąd ustalił.

Małoletnia powódka V. P. pochodzi z małżeństwa Z. P. oraz A. P.. Rodzice małoletniej rozwiedli się. Pozwany jest S., matka małoletniej powódki jest narodowości węgierskiej.

Dotychczasowy obowiązek alimentacyjny pozwanego został ustalony na mocy wyroku Sądu Rejonowego w Komarno w Republice Słowackiej z 28 maja 2015 roku w sprawie o sygn. 12P/86/2015-21 na kwotę 50 EURO miesięcznie.

W dacie ustalenia dotychczasowych alimentów małoletnia powódka miała 6 lat. Małoletnia wraz z rodzicami zamieszkiwała na terenie Słowacji. Małoletnia od 5 roku nosiła okulary.

Pozwany poza małoletnią nie posiadał innych dzieci. Od kwietnia 2007 roku był zatrudniony jako kierowca w firmie (...) na terenie Słowacji.

Matka małoletniej powódki w latach 2017-2019 roku była zatrudniona w firmie (...) jako spedytor i handlowiec. Otrzymywała wynagrodzenie w wysokości 1500-2000 złotych miesięcznie.

Małoletnia powódka ma obecnie 14 lat. Zamieszkuje wraz z matką, przybranymi siostrami oraz konkubentem matki w wynajmowanym mieszkaniu. Jest uczennicą VIII klasy Szkoły Podstawowej nr (...) w R.. Małoletnia zasadniczo otrzymuje podręczniki ze szkoły. Matce małoletniej przysługuje świadczenie Dobry Start w wysokości 300 zł, jednak kwota ta nie wystarcza na wyprawkę szkolną, na którą matka małoletniej przeznacza dodatkowo ok. 500 zł. Na wydatki szkolne składają się również koszty wycieczek, zajęć sportowych, kasa rodziców, koszty obiadów – 300 złotych na pół roku. Koszt wyżywienia małoletniej wynosi ok. 450 zł miesięcznie. Odzież dla małoletniej to wydatek około 200 - 250 zł miesięcznie, środki czystości i kosmetyki ok. 100 zł miesięcznie. Małoletnia jest co do zasady zdrowa. Korzysta z prywatnych wizyt u stomatologa. Koszt jednej wizyty stanowi kwotę ok. 150 zł. W/w korzysta z prywatnych wizyt u psychologa, koszt jednej wizyty to 100 do 200 złotych. Matka małoletniej wydatkuje na suplementy diety i witaminy dla małoletniej 120 złotych w okresie zimowym. Małoletnia spędza połowę czasu wolnego od zajęć szkolnych z pozwanym, który w tym czasie ją utrzymuje. Pozwany kupił małoletniej rower, który znajduje się w miejscu zamieszkania ojca, gdzie może z niego korzystać. Nadto otrzymała od pozwanego tablet z okazji świąt. Małoletnia ma wiele zainteresowań, chciałaby uczęszczać na zajęcia dodatkowe, tj. na kółko malarskie, na tańce, na jazdę konną, których koszt wynosi ok. 150 zł. Koszt wydatków mieszkaniowych przypadających na małoletnią stanowi kwota 562 zł.

Matka małoletniej powódki ma obecnie 39 lat. Z zawodu jest inżynierem ochrony środowiska. Aktualnie nie pracuje, po urodzeniu najmłodszej córki pozostawała na urlopie macierzyńskim, otrzymywała w związku z tym przez rok świadczenie. Obecnie nie uzyskuje żadnych dochodów. Oprócz małoletniej powódki wychowuje dwie córki w wieku 4 lat i 1 roku. Matka małoletniej powódki pozostaje w związku nieformalnym z ojcem młodszych córek. (...) matki łoży na dzieci, jest zatrudniony jako kierowca zawodowy w firmie (...). Osiąga wynagrodzenie w wysokości ok. 6700- 7000 zł miesięcznie. Matka małoletniej pobiera świadczenie 500+ na dzieci. Wydatki mieszkaniowe jakie matka małoletniej ponosi wraz z pozostałymi dziećmi i partnerem to ok. 2100 zł tytułem czynszu i odstępnego, opłaty za prąd 250 zł co miesiąc, gaz około 100 zł co miesiąc, woda 80 zł co miesiąc, TV i Internet 100 zł miesięcznie.

Pozwany obecnie ma 43 lata. W lipcu 2018 roku zawarł ponownie związek małżeński. Zamieszkuje wraz z żoną i dwójką jej dzieci w wieku 14 i 16 lat na terenie Słowacji, w domu stanowiącym własność rodziców żony pozwanego. Pozwany jest właścicielem samochodu z roku 2006 oraz drugiego w leasingu o wartości ok. 16 500 EURO. Miesięczny koszt utrzymania domu wynosi ok. 233 EURO. Obecna żona pozwanego nie pracuje. Poprzednio, do sierpnia 2021 roku, przysługiwał jej zasiłek dla bezrobotnych w wysokości 364 EURO. Obecnie ma prawo do zasiłku rodzinnego w kwocie 51 EURO miesięcznie. Jest matką dwójki dzieci, na które otrzymuje alimenty w kwocie 150 EURO. Pozwany nadal zatrudniony jest w firmie (...) jako kierowca autobusu, otrzymuje wynagrodzenie w wysokości średnio 930 EURO miesięcznie wraz z dietą w wysokości średnio 90 EURO. Pozwany nie posiada zadłużeń. Pozwany regularnie od października 2022 roku przesyła matce powódki po 100 EURO miesięcznie. Wykazuje zainteresowanie sprawami córki.

Dowód: odpowiedź na pozew wraz załącznikami w postaci aktu małżeństwa, aktów urodzenia, zaświadczenia z urzędu pracy, zaświadczenie o wysokości dochodów pozwanego, zaświadczenie o świadczeniach dla bezrobotnych i rachunków, faktur i tłumaczeniem k. 105-151, rachunki k. 161-176, wykaz kosztów utrzymania k. 181-182, 189, PIT 11a matki małoletniej powódki oraz jej partnera k.190-205, przesłuchanie pozwanego k. 375, przesłuchanie matki małoletniej pozwanej k. 298-298v, 375v,

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o dowody przeprowadzone w sprawie w postaci zeznań stron oraz zebranych dokumentów, które powyżej zostały szczegółowo opisane. Zgromadzony materiał dowodowy oceniono jako spójny, logiczny i wzajemnie się uzupełniający. Zeznania stron znalazły odzwierciedlenie w załączonych dokumentach, których prawdziwości strony nie kwestionowały.

Strony nie składały dalszych wniosków dowodowych, a w konsekwencji postępowanie dowodowe Sąd uznał za wystarczające do merytorycznego rozstrzygnięcia sprawy.

Sąd zważył:

W świetle przepisów odnoszących się do obowiązku alimentacyjnego względem dzieci należy podnieść, iż zakres świadczeń alimentacyjnych uzależniony jest przede wszystkim od usprawiedliwionych potrzeb osób uprawnionych oraz możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego. Pojęcie usprawiedliwionych potrzeb osoby uprawnionej należy rozumieć zarówno, jako potrzeby wynikające z jej rozwoju fizycznego, jak i duchowego. Obowiązek rodziców względem dzieci, zarówno w ocenie doktryny jak i w stanowisku judykatury, ma charakter obligatoryjny i bezwzględny. Przejawia się poprzez zabezpieczenie potrzeb majątkowych niezbędnych do utrzymania, jak również poprzez indywidualne starania o wychowanie i utrzymanie.

Zgodnie z dyspozycją art. 138 k.r.o. w razie zmiany stosunków, każda ze stron może żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego.

Z utrwalonego orzecznictwa wynika, że chodzi tu o zmianę istotną bądź to w obszarze usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego bądź też możliwości majątkowych i zarobkowych zobowiązanego, czy też na obu tych płaszczyznach (tak: uchwała SN z dnia 16.12.1987r. III CZP 91/86).

Ustalenie czy nastąpiła zmiana stosunków, o których mowa powyżej następuje poprzez porównanie stosunków obecnych z warunkami i okolicznościami istniejącymi poprzednio podczas ustalania wysokości poprzednich alimentów.

W realiach niniejszej sprawy od daty ustalenia obowiązku alimentacyjnego upłynęło 8 lat. W tym czasie niewątpliwie doszło do zmiany stosunków po stronie małoletniej powódki, która uzasadnia weryfikację istniejącego zobowiązania alimentacyjnego. Główną przesłanką warunkującą podwyższenie dotychczasowych alimentów jest przede wszystkim wzrost potrzeb małoletniej związany z jej naturalnym rozwojem i dalszą edukacją.

Od czasu ostatniego orzeczenia o alimentach potrzeby małoletniej powódki znacznie się zwiększyły. Wówczas powódka miała 6 lat, a obecnie ma 14 lat. Powszechnie wiadomym jest fakt, że dzieci w zakresie np. wyżywienia, ubrania, kosmetyków etc. rosną wraz z ich rozwojem i procesem dorastania, jak również pojawiają się nowe potrzeby, wcześniej nieistniejące, które także wymagają zaspokojenia. Potrzeby te związane są głównie z dalszą edukacją i rozwojem zainteresowań. W przypadku małoletniej powódki ujawnione w toku postępowania koszty podstawowego, koniecznego utrzymania odpowiadają wydatkom osób w jej wieku. Wpływ na zmianę kosztów utrzymania stron ma także aktualny, powszechnie wiadomy fakt w postaci inflacji i wzrostu cen towarów oraz usług, który stanowi okoliczność od stron niezależną. W rozpatrywanym okresie wyraźnie wzrosły ceny zwłaszcza żywności i odzieży.

Istotną niezmienną jest to, że małoletnia powódka, która się uczy nie posiada własnych możliwości zarobkowych, aby utrzymać się samodzielnie. Nie dysponuje także majątkiem, który mógłby stanowić jej źródło utrzymania. Łączna kwota usprawiedliwionych potrzeb uprawnionej, ostatecznie sprecyzowana przez matkę małoletniej powódki w trakcie rozprawy 14 grudnia 2023 roku, nie stanowi przejawu jej zbytku. Nie bez znaczenia dla rozstrzygnięcia był również fakt, że dotychczasowe alimenty w wysokości 50 EURO w aktualnym stanie faktycznym nie pozwalają na zaspokojenie chociażby podstawowych potrzeb małoletniej.

Jeżeli chodzi o rodziców małoletniej to stwierdzić należy, iż w ocenie Sądu, w okresie od ostatniej sprawy o alimenty sytuacja materialna oraz możliwości zarobkowe zarówno matki małoletniej jak i pozwanego uległy zmianie. W rozpatrywanym okresie A. P. była zatrudniona. Obecnie nie pracuje, sprawuje opiekę nad dwójką młodszych dzieci. Koszty utrzymania lokalu mieszkalnego, w którym mieszka ponosi wspólnie z konkubentem. Matka powódki spełnia swój obowiązek alimentacyjny względem córki poprzez osobistą opiekę, jak również ponosząc koszty jej utrzymania z własnych dochodów.

Od 2015 roku zmianie uległa również sytuacja materialna i rodzinna pozwanego. Pozwany nadal jest zatrudniony jako kierowca w firmie (...). Zamieszkuje na terenie Słowacji. Małoletnia powódka w dalszym ciągu jest jego jedynym dzieckiem. Pozwany regularnie uiszcza alimenty, mimo znacznej odległości realizuje kontakty z córką, przekazuje jej prezenty. Odnosząc się natomiast do sytuacji zarobkowej i majątkowej pozwanego to również jego sytuacja materialna uległa zmianie. Koszty utrzymania dzieli z żoną, która nie pracuje. Posiada on stałe źródło dochodów w postaci wynagrodzenia za pracę. Biorąc pod uwagę wiek, stan zdrowia, jak również zawód pozwanego Sąd ustalił, iż jego możliwości zarobkowe mogą być obecnie dużo wyższe niż wykazywany przez niego dochód.

Sąd zasądził od pozwanego Z. P. podwyższone alimenty na rzecz jego córki V. P. w kwocie po 430 zł miesięcznie za okres od 1 stycznia 2021 roku do 30 listopada 2023 roku i po 670 zł od 1 grudnia 2023 roku. W tych konkretnych wysokościach alimentów i we wskazanych okresach domagała się matka małoletniej powódki.

Ustalona kwota raty alimentacyjnej w obecnych warunkach ekonomicznych pozwanego nie jest kwotą wygórowaną, a rodzic jest zobowiązany dzielić się z dzieckiem nawet najskromniejszym dochodem. Sąd ustalając wysokość raty alimentacyjnej w okresie od 1 stycznia 2021 roku do 30 listopada 2023 uwzględnił fakt, że pozwany partycypował w wydatkach na rzecz małoletniej powódki takich jak odzież, tablet, kosmetyki, wyposażenie szkolne. Co istotne pozwany nie sprzeciwiał się ustaleniu raty alimentacyjnej w wysokości 150 EURO miesięcznie, co przy kursie EURO na dzień wydania wyroku stanowi równowartość 645,79 zł.

Reasumując zatem wszystkie ustalenia faktyczne i rozważania prawne Sąd doszedł do przekonania, że zgłoszone przed Sądem przez stronę powodową ostatecznie sprecyzowane żądanie zwiększenia alimentów na rzecz małoletniej powódki zasługiwało na uwzględnienie. W ocenie Sądu zasądzona kwota jest adekwatna do możliwości majątkowych i zarobkowych pozwanego oraz usprawiedliwionych potrzeb małoletniej powódki.

O odsetkach na wypadek opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat alimentacyjnych orzeczono w myśl przepisu art. 481 § 1 i 2 k.c., natomiast o natychmiastowej wykonalności punktu 1 wyroku Sąd orzekł na mocy art. 333 § 1 pkt 1 k.p.c.

W punkcie 3) Sąd na podstawie art. 102 k.p.c odstąpił od obciążania pozwanego wszelkimi kosztami postępowania za postępowanie przed sądem I instancji, w tym kosztami zastępstwa procesowego. W doktrynie i orzecznictwie jako okoliczności uzasadniające zastosowanie art. 102 k.p.c. wskazuje się te związane z samym przebiegiem postępowania, ale również dotyczące stanu majątkowego i sytuacji życiowej strony. Sąd zastosował powyższą regulację z uwagi na aktualną sytuację życiową, osobistą i majątkową pozwanego.

R., dnia 4 stycznia 2024 SSR Jerzy Cisowski