Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Rybniku

Formularz UK 1

Sygnatura akt

III W 1022/21

Jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku dotyczy tylko niektórych czynów lub niektórych oskarżonych, sąd może ograniczyć uzasadnienie do części wyroku objętych wnioskiem. Jeżeli wyrok został wydany w trybie art. 343, art. 343a lub art. 387 k.p.k. albo jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku obejmuje jedynie rozstrzygnięcie o karze i o innych konsekwencjach prawnych czynu, sąd może ograniczyć uzasadnienie do informacji zawartych w częściach 3–8 formularza.

Ustalenie faktów

Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

T. B.

Zajmując się sprawami gospodarczymi, w szczególności finansowymi J. B. – podatnika podatku od towarów i usług, w okresie od 27 listopada 2017r. do 25 stycznia 2021r. w R. uporczywie nie wpłacał w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstał obowiązek podatkowy, na rachunek Urzędu Skarbowego w R., podatku od towarów i usług wynikającego z deklaracji VAT-7 za kolejne miesiące od października 2017r. do marca 2020 r. oraz od maja 2020 r. do grudnia 2020 r. w łącznej wysokości 295.812 złotych, czym naruszył przepis art. 103 ust 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jednolity: Dz. U. z 2017 r. poz. 1221 z późn. zm., Dz. U. z 2018 r. poz. 2174 z późn. zm. oraz Dz. U. z 2020 r. poz. 106 z późn. zm.)

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za udowodnione

Dowód

Numer karty

1. J. B. prowadził działalność wspomagającą prowadzenie działalności gospodarczej pod nazwą J. B., której przedmiot stanowił transport międzynarodowy oraz karty płatnicze. J. B. był podatnikiem podatku od towarów i usług. Osobą zajmującą się sprawami gospodarczymi w szczególności finansowymi firmy (...) był oskarżony – jego syn. Do jego obowiązków należało m.in. wystawianie faktur VAT, kontaktowanie się z biurem rachunkowym, dostarczaniem do biura rachunkowego dokumentacji księgowej niezbędnej do dokonywania rozliczeń podatkowy. Był osobą odpowiedzialną za dokonywanie wpłat podatku VAT w ustalonych terminach płatności.

częściowo wyjaśniania oskarżonego

częściowo zeznania świadka J. B.

karta odpowiedzi na pytanie o zobowiązanym z podsystemu (...)

192-193, 373v-374

179-180, 374v-375

4-18

2. Oskarżony w okresie od 27 listopada 2017 r. do 25 stycznia 2021 r. w R. uporczywie nie wpłacał w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstał obowiązek podatkowy, na rachunek Urzędu Skarbowego w R., podatku od towarów i usług wynikającego z deklaracji VAT-7 za kolejne miesiące od października 2017 r. do marca 2020 r. oraz od maja 2020 r. do grudnia 2020 r. w łącznej wysokości 295.812 złotych

zawiadomienie o ujawnieniu czynu zabronionego

lista zaległości podatkowych VAT wraz z odsetkami obliczonymi na dzień 18.07.2019r.

wydruk karty kontowej VAT za 2017 rok

wydruk karty kontowej VAT za 2018 rok

wydruk karty kontowej VAT za 2019 rok

stan zaległości wraz z odsetkami obliczonymi na dzień 19.02.2021r.

lista zaległości podatkowych VAT wraz z odsetkami obliczonymi na dzień 24.03.2021r.

wydruk deklaracji VAT-7 za 10/2017r.-3/2020r., 5-12/2020r.

zestawienie danych z deklaracji VAT-7 za okres 1.10.2017r.-31.12.2020r.

wydruk operacji księgowych za okres 10/2017r.-12/2020r.

1-2, 43-44

3

19-34

35-41

42

44

45

46-83

84-86

87-166

3. J. B. złożył wniosek o rozłożenie zaległości podatkowej podatnika na równe raty ustalając wysokość jednej raty na kwotę 5 000 złotych oraz o umorzenie w całości lub w części odsetek od zaległości podatkowej. Decyzją z 2 marca 2021 roku Naczelnik Urzędu Skarbowego w R. odmówił rozłożenia na raty zapłaty zaległości podatkowej z tytułu podatku od towarów i usług za okresy: od sierpnia 2018r. do grudnia 2018r., styczeń 2019r., luty 2019r., od kwietnia 2019r. do marca 2020r., maja 2020r. oraz umorzenia odsetek za zwłokę od tych zaległości z uwagi na brak przesłanki ważnego interesu publicznego.

wniosek podatnika o rozłożenia na raty zaległości podatkowej i umorzenie odsetek z 24.04.2020r.

decyzja Naczelnika Urzędu Skarbowego w R. z dnia 2.03.2020r.

203-204

205-212v

4. W dniu 22.03.2021r. J. B. złożył odwołanie od decyzji Naczelnika Urzędu Skarbowego z dnia 2.03.2021r.

Dyrektor Izby Skarbowej w K. decyzją z dnia 06.09.2021r. utrzymał w mocy rozstrzygnięcie organu I instancji. Odnośnie tej decyzji złożono skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w G.. Do dnia 10.02.2022r. nie wyznaczono terminu rozprawy w sprawie I SA/Gl (...).

odwołanie z 22.03.2021r. od Decyzji Naczelnika Urzędu Skarbowego w R. z dnia 2.03.2020r.

stanowisko Naczelnika Urzędu Skarbowego w R. z dnia 02.04.2021r.

skarga na decyzję

dokumenty przedłożone przez obrońcę

informacja WSA w. G.

214-227, 286-290

228-231

282-284

291-370

377

5. Na dzień 16 lipca 2021 roku należności publicznoprawne uległy zmniejszeniu do kwoty 74 215,82 złotych. Na dzień 11 marca 2022r. należności publicznoprawne uległy zmniejszeniu do kwoty 7.850,67 zł,

listy zaległości podatkowych VAT wraz z odsetkami

232, 378

6. Oskarżony nie był dotychczas karany.

karta karna

280

Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

------

-------------

---------------------------

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za nieudowodnione

Dowód

Numer karty

-------------------

--------

-------

Ocena dowodów

Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1

karta odpowiedzi na pytanie o zobowiązanym

Dokument urzędowy, brak podstaw do kwestionowania

2, 3, 4, 5

zawiadomienie o ujawnieniu czynu zabronionego

lista zaległości podatkowych VAT wraz z odsetkami obliczonymi na dzień 18.07.2019r.

wydruk karty kontowej VAT za 2017 rok

wydruk karty kontowej VAT za 2018 rok

wydruk karty kontowej VAT za 2019 rok

stan zaległości wraz z odsetkami obliczonymi na dzień 19.02.2021r.

lista zaległości podatkowych VAT wraz z odsetkami obliczonymi na dzień 24.03.2021r.

wydruk deklaracji VAT-7 za 10/2017r.-3/2020r.,

5-12/2020r.

zestawienie danych z deklaracji VAT-7 za okres 1.10.2017r.-31.12.2020r.

wydruk operacji księgowych za okres 10/2017r.-12/2020r.

decyzja Naczelnika Urzędu Skarbowego w R. z dnia 2.03.2020r.

stanowisko Naczelnika Urzędu Skarbowego w R. z dnia 02.04.2021r.

informacja WSA

listy zaległości podatkowych VAT wraz z odsetkami

Dokumenty urzędowe, sporządzone w zakresie kompetencji osób uprawnionych do ich wystawienia, brak podstaw do ich kwestionowania.

3, 4

wniosek podatnika o rozłożenia na raty zaległości podatkowej i umorzenie odsetek z 24.04.2020r.

odwołanie z 22.03.2021r. od Decyzji Naczelnika Urzędu Skarbowego w R. z dnia 2.03.2020r.

skarga na decyzję

Dokumenty prywatne, ich prawdziwość nie była przez żadną ze stron kwestionowana

6

karta karna

Dokument urzędowy, potwierdzający dotychczasową niekaralność oskarżonego.

1

częściowo wyjaśnienia oskarżonego

Sąd dał wiarę oskarżonemu w zakresie jego twierdzeń odnośnie kwestii zajmowania się sprawami gospodarczymi, w tym finansowymi J. B., co znajduje potwierdzenie w pozostałym materiale dowodowym.

1

częściowo zeznania J. B.

Sąd dał wiarę zeznaniom świadka w zakresie jego twierdzeń odnośnie kwestii zajmowania się sprawami gospodarczymi, w tym finansowymi przez oskarżonego.

Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 1.1 albo 1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

2

częściowo wyjaśnienia oskarżonego

Sąd nie dał wiary oskarżonemu który twierdził, że z uwagi na nieterminowe płatności zobowiązań przez kontrahentów nie mógł na bieżąco regulować zobowiązań z tytułu podatku VAT. Z zebranego materiału dowodowego wynika bowiem, że zaległości nie powstały na skutek zaistnienia szczególnych okoliczności, a są skutkiem określonych działań oskarżonego, który jak sam przyznał, podjął decyzję o przeznaczeniu środków uzyskanych z prowadzonej działalności gospodarczej na wybrane przez siebie cele, a to w jego gestii leżała kolejność płacenia zobowiązań.

2

częściowo zeznania świadka J. B.

Z powodów i w zakresie jak wyżej sąd nie podzielił zeznań świadka, który również upatrywał powodu nieterminowego regulowania podatku VAT w problemach z kontrahentami.

Podstawa prawna wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Oskarżony

☐

X. Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania zgodna z zarzutem

1

T. B.

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

Oskarżony swoim zachowaniem wyczerpał ustawowe znamiona wykroczenia skarbowego określonego w art. 57 § 1 k.k.s. Stosownie do art. 103 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług podatnicy oraz podmioty wymienione w art. 108 są obowiązani, bez wezwania naczelnika urzędu skarbowego, do obliczania i wpłacania podatku za okresy miesięczne w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstał obowiązek podatkowy, na rachunek urzędu skarbowego, z zastrzeżeniem ust. 1a-4 oraz art. 33 i art. 33b. Wykroczenie skarbowe opisane w art. 57 § 1 k.k.s. popełnia ten podatnik, który uporczywie nie wpłaca w terminie podatku. Uporczywość ma miejsce wówczas, gdy podatnik, ma obiektywną możliwość wykonania obowiązku, nie wykonuje powinności, a jego zachowanie ma charakter długotrwały. Zdaniem sądu, w niniejszej sprawie zachodzą przesłanki do przypisania zachowaniu oskarżonego znamienia uporczywości. Nieuiszczenie podatku od towarów i usług nie miało charakteru jednorazowego, lecz obejmowało okres wielu miesięcy przez kilka lat, przy czym miesiące te kolejno następowały po sobie. Zgodnie z ugruntowanym stanowiskiem Sądu Najwyższego podatnik, który prowadzi działalność gospodarczą na własny rachunek oraz na własne ryzyko i nie może przerzucać na Skarb Państwa i pozostałych, regulujących terminowo podatki podatników, swoich niepowodzeń gospodarczych i nie płacić w terminie swych zobowiązań podatkowych, tłumacząc się brakiem środków finansowych na wymagane podatki. Specyfika podatku od towarów i usług polega na tym, że ciężar tego podatku ponoszą nie podmioty, na które zostały nałożone obowiązki podatkowe, ale finalni konsumenci, którzy muszą nabyć dane dobro. W związku z tym podatek VAT jako składnik ceny brutto pobierany przez sprzedawcę bądź usługodawcę powinien być bezwzględnie odprowadzany do budżetu państwa, gdyż podmioty te jedynie pośredniczą w jego przekazaniu, po uprzednim odliczeniu kwot podatku naliczonego i nie może być źródłem finansowania kosztów działalności przedsiębiorstwa.

Zgodnie z art. 9 § 3 kks za przestępstwa skarbowe lub wykroczenia skarbowe odpowiada, jak sprawca, także ten, kto na podstawie przepisu prawa, decyzji właściwego organu, umowy lub faktycznego wykonywania zajmuje się sprawami gospodarczymi, w szczególności finansowymi, osoby fizycznej, osoby prawnej albo jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej. Zajmowanie się sprawami gospodarczymi, w tym w szczególności finansowymi – o których mowa w art. 9 § 3 k.k.s. – oznacza podejmowanie wszelkiego rodzaju czynności o charakterze faktycznym i prawnym, związanych z wymianą dóbr i usług oraz obrotem środkami finansowymi, w tym również prowadzenie ksiąg rachunkowych, doradztwo podatkowe czy rozliczanie się ze zobowiązań podatkowych wobec Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego lub Unii Europejskiej (Zgoliński Igor (red.), Kodeks karny skarbowy. Komentarz, wyd. II).Mając to na uwadze, należy uznać, że oskarżony zajmował się sprawami gospodarczymi, w tym w szczególności finansowymi firmy (...).

Uwzględnić też należy, że prawo podatkowe przewiduje, na wniosek zainteresowanego złożony w odpowiednim czasie (zanim upłynęły kolejne terminy płatności podatku) odraczanie płatności i rozkładanie na raty należności podatkowych, w tym i zaległości podatkowych, gdy ważny interes podatnika za tym przemawia (art. 48 ustawy - Ordynacja podatkowa). Tym samym podatnik nie mogąc uregulować w terminie podatku, ma prawne instrumenty dla zmiany terminu jego płatności. W niniejszej sprawie został złożony w dniu 2 marca 2020r. wniosek podatnika o rozłożenia na raty zaległości podatkowych oraz o umorzenie w całości lub w części odsetek od zaległości podatkowych. ej. Naczelnik Urzędu Skarbowego w R. wydał w tym zakresie decyzję odmowną w dniu 2 marca 2021 roku. Z kolei sprawa po wniesieniu skargi do WSA w Gliwicach na decyzję Dyrektora I. Administracji Skarbowej w K. w przedmiocie utrzymania w mocy decyzji Naczelnika Urzędu Skarbowego w R. nie jest jeszcze zakończona.

Podkreślić należy, że trudna sytuacja finansowa oskarżonego nie pozbawia jego zachowań, polegających na niewpłacaniu w terminie podatku VAT cech uporczywości (art. 57 § 1 k.k.s.). Sąd zwrócił uwagę, że zachowania oskarżonego miały charakter powtarzalny, oskarżony nie uiszczał bowiem podatku przez okres kilku lat w następujących po siebie miesiącach. Powoływanie się przez podatnika na brak wystarczających środków pieniężnych – wynikający z zalegania przez kontrahentów z płatnościami za wykonywane na ich rzecz usługi nie może prowadzić do automatycznego uwolnienia go od odpowiedzialności karnej skarbowej. W piśmiennictwie podkreśla się, że problemy ze ściągalnością wierzytelności przysługujących podatnikowi wobec kontrahentów nie usuwają karalności wykroczenia skarbowego z art. 57 § 1 k.k.s., jeśli podatnikowi takiemu można postawić zarzut czy to niesumienności w doborze kontrahenta handlowego, czy braku przezorności, czy wreszcie zarzut opierający się na wskazaniu innych źródeł pozyskania środków pieniężnych na zapłatę podatku, choćby z kredytu lub pożyczki (G. Łabuda, T. Razowski, Glosa do postanowienia SN z 27.03.2003r., Prok. i Pr. 2003/11/124-136).

Oskarżony będąc osobą dorosłą, składając deklaracje VAT-7 zdawał sobie sprawę z ciążących na nim obowiązków podatkowych, jak również rozumiał istotę podatku od towarów i usług, pobieranego na każdym kolejnym etapie obrotu towarami lub usługami, z którymi musiał się spotkać każdy przedsiębiorca działający na terenie kraju. Oskarżony nie był całkowicie pozbawiony środków finansowych, a te którymi faktycznie dysponował w okresie, w którym nie był realizowany obowiązek podatkowy objęty zarzutem przeznaczane były na pokrycie innych wydatków związanych z bieżącą działalnością, przez co nie było już z czego z Urzędem Skarbowym w R. dokonać terminowych rozliczeń w zakresie podatku od towarów i usług oraz pobranych zaliczek na podatek dochodowy. Oskarżony w pełni zaś zdawał sobie z tego sprawę, a więc był świadom swych zaniechań jako konsekwencji dokonanych przez siebie wyborów biznesowych. Można bowiem postawić wniosek, że uważał inne zobowiązania za istotniejsze do uregulowania w danym momencie. Takie ustalenia wystarczały z kolei do stwierdzenia, że oskarżony zrealizował tak przedmiotowe, jak i podmiotowe znamiona zarzucanego mu wykroczenia skarbowego.

☐

Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania niezgodna z zarzutem

------------

-----------------

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

---------------

☐

Warunkowe umorzenie postępowania

-----------

----------------------

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach warunkowego umorzenia postępowania

--------------------

☐

Umorzenie postępowania

-----------

-----------------------

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach umorzenia postępowania

-----------------------

☐

Uniewinnienie

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawej orazzwięźle o powodach uniewinnienia

Kary, środki karne, przepadek, środki kompensacyjne i środki związane z poddaniem sprawcy próbie

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się
do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

T. B.

1

1

Oceniając stopień społecznej szkodliwości czynu przypisanego oskarżonemu sąd miał na uwadze treść art. 53 § 7 k.k.s. Wziął zatem pod uwagę rodzaj i charakter zagrożonego i naruszonego mienia, wagę naruszonego obowiązku podatkowego, wysokość narażonej należności publicznoprawnej, a także sposób i okoliczności popełnienia czynów oraz postać zamiaru. Oskarżony będąc osobą dorosłą, zajmując się sprawami gospodarczymi prowadzonej przez J. B. działalności gospodarczej, składając deklaracje VAT zdawał sobie sprawę z ciążących na nim obowiązków podatkowych, jak również rozumiał istotę podatku od towarów i usług, pobieranego na każdym kolejnym etapie obrotu towarami lub usługami. Wobec tego należy przyjąć, iż oskarżony działał umyślnie z zamiarem bezpośrednim.

Oskarżonemu można przypisać winę w czasie popełnia czynu albowiem uzasadnionym było w konkretnej sytuacji wymagać od oskarżonego zachowania zgodnego z normą prawną, a nie zachodziły jednocześnie przyczyny, które odmowę takiego zachowania uzasadniałyby. Można oskarżonemu zarzucić zatem, że mając możliwość wyboru postępowania, nie dał posłuchu normie prawnej.

Sąd baczył, by orzeczona kara spełniała swe cele wychowawcze i zapobiegawcze wobec oskarżonego, uświadamiając mu naganność jego postępowania oraz wzbudzając przekonanie, że negatywne skutki popełniania wykroczeń skarbowych przekraczają płynące z tego korzyści. Wpływ na wymiar kary miały też względy prewencji ogólnej poprzez uświadomienie społeczeństwu konieczności respektowania norma prawnych oraz faktu, że brak poszanowania obowiązującego prawa, jego lekceważenie powoduje szereg niekorzystnych konsekwencji. Przy wymiarze kary sąd uwzględnił także właściwości i warunki osobiste oskarżonego. Oskarżony posiada wykształcenie wyższe. Zatrudniony jest na podstawie umowy o pracę na pełen etat na stanowisku spedytora w firmie (...) osiągającego dochód miesięczny w wysokości 2800 złotych brutto. Posiada na utrzymaniu dwie osoby.

Sąd uznał zatem, że karą adekwatną, spełniającą swoje funkcje i obejmującą jednocześnie całą karygodność działania sprawcy będzie wymierzenie mu kary grzywny w wysokości 9.000 zł.

Nie bez znaczenia w niniejszej sprawie jest okoliczność, że egzekucja grzywny w wyższej kwocie mogłaby się okazać bezskuteczna i generowałaby dodatkowe, zbędne koszty. Podkreślenia wymaga, że wymierzona kara grzywny poza tym aby była istotną dolegliwością finansową dla sprawcy, nie może prowadzić do przerzucenia jej ciężaru faktycznie na barki np. rodziny oskarżonego. Ma to być zatem kara realna, czyli dostosowana do możliwości płatniczych sprawcy wykroczenia skarbowego.

1Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

----------

--------

------

---------------------

Inne zagadnienia

W tym miejscu sąd może odnieść się do innych kwestii mających znaczenie dla rozstrzygnięcia,
a niewyjaśnionychw innych częściach uzasadnienia, w tym do wyjaśnienia, dlaczego nie zastosowałokreślonej instytucji prawa karnego, zwłaszcza w przypadku wnioskowania orzeczenia takiej instytucji przez stronę

----------------------

Koszty procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

2

Mając na uwadze sytuację osobistą, rodzinną i materialną oskarżonego jak również wysokość zobowiązań podatkowych sąd na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. w zw. z art. 113 § 1 k.k.s. zwolnił oskarżonego w całości od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych.

1Podpis

Sędzia Sądu Rejonowego Joanna Kucal