Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Rybniku

Formularz UK 1

Sygnatura akt

III K 743/21

Jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku dotyczy tylko niektórych czynów lub niektórych oskarżonych, sąd może ograniczyć uzasadnienie do części wyroku objętych wnioskiem. Jeżeli wyrok został wydany w trybie art. 343, art. 343a lub art. 387 k.p.k. albo jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku obejmuje jedynie rozstrzygnięcie o karze i o innych konsekwencjach prawnych czynu, sąd może ograniczyć uzasadnienie do informacji zawartych w częściach 3–8 formularza.

1. USTALENIE FAKTÓW

1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

1.

A. K.

W dniu 15 grudnia 2020r. w D. zagroził D. K. podpaleniem domu, a groźba ta wzbudziła w zagrożonym uzasadniona obawę, że zostanie spełniona.

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za udowodnione

Dowód

Numer karty

1. D. K. pozostaje od około 25 lat w stałym konflikcie sąsiedzkim z oskarżonym, ich posesje graniczą ze sobą, rozdziela je ogrodzenie z siatki, obsadzone tujami. Konflikt ma wiele podłoży, od zarzutów co do samowoli budowlanej przy wznoszeniu budynków przez D. K., poprzez wylewanie przez oskarżonego nieczystości z szamba na posesję i zanieczyszczanie w ten sposób studni z wodą pitną pokrzywdzonego. Stroną wyraźnie dominującą i silniejszą psychicznie w tym sporze jest oskarżony, który zasadniczo szydził i kpił z pokrzywdzonego, wielokrotnie kierował wobec niego wulgarne i obraźliwe słowa jak na k. 2, które miały go poniżyć i zdyskredytować. Pokrzywdzony starał się unikać konfrontacji słownych z oskarżonym, był wycofany. W wyniku kontroli (...) oskarżony zainstalował przydomową oczyszczalnię ścieków. Od tego czasu jego naganne zachowanie wobec pokrzywdzonego nasiliło się. Oskarżony rzucał kamieniami w kierunku pokrzywdzonego, obrzucił też ziemią jego samochód. W dniu 15 grudnia 2020r. pokrzywdzony wraz z synem G. K. wykonywali na swojej posesji prace przy oborniku. Oskarżony chodził wówczas po swojej posesji przy ogrodzeniu. W pewnym momencie posługując się gwarą śląską, skierował do pokrzywdzonego słowa: „ty kapusiu jo cię wypola”. Ton jego wypowiedzi, treść wypowiedzianych słów, wcześniejsze agresywne zachowanie oskarżonego sprawiły, że pokrzywdzony przestraszył się sąsiada, a wypowiedziana groźba podpalenia domu wzbudziła w nim uzasadnioną obawę, że zostanie spełniona.

Po wypowiedzeniu tych słów oskarżony poszedł do domu, a pokrzywdzony pozostał na podwórzu zupełnie roztrzęsiony, nie potrafił poradzić sobie z emocjami. Po około 5-10 minutach oskarżony wyszedł ponownie na zewnątrz posesji, wówczas rozżalony pokrzywdzony chciał się dowiedzieć dlaczego jako najbliższy sąsiad wypowiedział wobec niego groźbę takiej treści i jak mógł w taki sposób postąpić. Oskarżony temu całkowicie zaprzeczył.

W dniu 16 grudnia 2020r. pokrzywdzony złożył zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa na jego szkodę. Z uwagi na silne zdenerwowanie i wzburzenie nie był w stanie jechać na policję w dniu 15 grudnia 2020r.

W dniu 17 grudnia 2020r. doszło do wymiany zdań pomiędzy stronami na temat zdarzenia z dnia 15 grudnia 2020r. Pokrzywdzony nie wiedział, że oskarżony nagrywa rozmowę, ten zaś w związku z tym faktem był wyjątkowo spokojny, nie unosił się, nie używał wulgaryzmów, w ewidentnie protekcjonalny sposób zwracał się do D. K.. Słysząc taki ton wypowiedzi oskarżonego pokrzywdzony stracił nad sobą panowanie, używając wulgarnych słów wykrzyczał oskarżonemu pretensje i żale, które od lat w nim zalegały.

częściowe wyjaśnienia oskarżonego

zeznania świadka D. K.

zeznania świadka G. K.

częściowe zeznania świadka J. K.

zawiadomienie Powiatowego Inspektoratu Budowlanego dla Miasta R.

protokół kontroli z dnia 20.10.21 r.

upomnienie Kierownika Urzędu Rejonowego w R. z dn. 25.05.1998r. .

pismo Urzędu Rejonowego w R. z dn. 27.07.1998 r.

dokumentacja zdjęciowa

protokół rozprawy z dnia 21.10.2021r. z odtworzenia płyty CD z k. 74 oraz z k. 82

k. 24, k. 67v

k. 2,k. 27, k. 67-69

k. 14-15, k. 69-70

k. 92-93

k. 54-55

k. 56

k. 57

k. 58

k. 75-78, k. 83-88

k. 92-93

2.U pokrzywdzonego i jego żony M. K. rozpoznano zaburzenia nerwicowo-depresyjne, stosowana jest farmakoterapia. G. K. korzystał z konsultacji psychologicznych w związku ze wzmożonym odczuwanym stresem związanym z trudnościami sąsiedzkimi.

zaświadczenia

k. 89-91

3.Oskarżony nie był dotychczas karany.

karta karna

k. 28

1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

------------

------------

---------------------------

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za nieudowodnione

Dowód

Numer karty

2. OCENA DOWODÓW

2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.

częściowo wyjaśnienia oskarżonego A. K.

Za wiarygodne sąd uznał tylko ten fragment wyjaśnień, w których oskarżony potwierdza istnienie wieloletniego konfliktu sąsiedzkiego, a także w części, w której opisywał sytuacje związane z „samowolą budowlaną” pokrzywdzonego, w tym informowanie o tym fakcie odpowiednich instytucji. Ta cześć wyjaśnień zasługuje na wiarę, jako okoliczności przyznane i zarazem zgodne z materiałem dowodowym zgromadzonym w sprawie.

1

zeznania świadka D. K.

Sąd ocenił je jako wiarygodne i szczere. Pokrzywdzony obiektywnie nakreślił wieloletni konflikt sąsiedzki z oskarżonym. Zaznaczył, że dobrze słyszał i zrozumiał groźbę oskarżonego pomimo swoich problemów ze słuchem. Wypowiedziana groźba z kolei wzbudziła w nim przerażenie i strach oraz obawę spełnienia, mając na uwadze nieobliczalne zachowanie sąsiada. Wskazywał, że przywykł do obelg, wyzwisk, obraźliwych zwrotów ze strony oskarżonego. Jego zdaniem sąsiad czuje się zupełnie bezkarnie, a groźba dotycząca podpalenia domu była w jego odczuciu inna od poprzednich zachowań oskarżonego. Przyznał też, że po raz pierwszy od 20 lat stracił panowanie nad sobą i wykrzyczał oskarżonemu wszystkie swoje pretensje i żale używając wulgaryzmów, sprowokowany jego zachowaniem. Podkreślił, że zachowanie oskarżonego stanowi dla jego rodziny dyskomfort psychiczny, muszą zażywać leki na uspokojenie, G. K. korzystał z pomocy psychologicznej.

Zeznania pokrzywdzonego znajdują potwierdzenie w zeznaniach bezpośredniego świadka tj. G. K. oraz w przedłożonych do akt zaświadczeniach.

1.

częściowo zeznania J. K.

Sąd dał wiarę zeznaniom świadka w części, w której potwierdziła, istnienie konfliktu sąsiedzkiego, co znajduje potwierdzenie w pozostałym materiale dowodowym zgromadzonym w sprawie.

1.

zeznania świadka G. K.

Sąd ocenił jego zeznania, jako szczere i wyważone. Świadek potwierdził istniejący konflikt sąsiedzki oraz fakt kierowania gróźb karalnych przez oskarżonego wobec jego ojca D., czego był bezpośrednim świadkiem wykonując tym czasie prace w kurniku. Zaznaczył również, że rano przed tym zdarzeniem kiedy wyjeżdżał z psem do weterynarza oskarżony podniósł z ziemi kamień i rzucił nim w jego kierunku Świadek w swoich zeznaniach wskazywał też na silne zdenerwowanie ojca po skierowaniu wobec niego groźby podpalenia domu. Wskazywał, że pokrzywdzony był rozpalony, „cały chodził”.

1

zawiadomienie Powiatowego Inspektoratu Budowlanego dla Miasta R.

protokół kontroli z dnia 20.10.21 r.

upomnienie Kierownika Urzędu Rejonowego w R. z dn. 25.05.1998 r.

pismo Urzędu Rejonowego w R. z dn. 27.07.1998 r.

Dokumentacja sporządzona przez uprawnione podmioty w zakresie uprawnień, prawem przewidzianym, które nie były kwestionowane w toku procesu. Brak podstaw do kwestionowania.

2

zaświadczenia

Dokumentacja odzwierciedla stan zdrowia m.in. pokrzywdzonego. Wydana przez właściwe podmioty, w przewidzianej dlań formie. Brak podstaw do kwestionowania ich autentyczności.

1

protokół rozprawy z dnia 21.10.2021r. z odtworzenia płyty CD z k. 74 oraz z k. 82

Dokument urzędowy, potwierdzający fakt odtworzenia nagrań złożonych do akt przez strony, obrazujący przebieg rozmów pomiędzy oskarżonym i pokrzywdzonym, ich wzajemne relacje, a także manipulacyjny i protekcjonalny sposób prowadzenia rozmowy przez oskarżonego w dniu 17.12.2020r.

1

dokumentacja zdjęciowa

Brak podstaw do kwestionowania.

3

karta karna

Dokument urzędowy

2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów

(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia

dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt

1.1 albo 1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

1

częściowo wyjaśnienia oskarżonego

Sąd nie dał wiary oskarżonemu, co do twierdzeń jakoby nie groził pokrzywdzonemu podpaleniem domu. W tym zakresie wyjaśnienia uznano jako element przyjętej linii obrony zmierzającej do uniknięcia odpowiedzialności karnej. Pozostają one w całkowitej sprzeczności z zeznaniami pokrzywdzonego D. K. i naocznego świadka G. K..

2

częściowo zeznania świadka

J. K.

Sąd częściowo odmówił wiary świadkowi, która zaprzeczyła, aby oskarżony miał dopuścić się czynu z art. 190 § 1 k.k. na szkodę sąsiada. Sąd zważył, że będąc osobą najbliższą dla oskarżonego - żoną, miała interes w zeznawaniu na jego korzyść, gdyż w ten sposób chciała go uchronić przed odpowiedzialnością karną. Wskazać należy, że nie była bezpośrednim świadkiem zdarzenia objętego zarzutem, sprawę znała z relacji męża, zapoznała się również z treścią protokołu rozprawy głównej z dnia 12.10.2021r., udostępnionego jej przez obrońcę, miała zatem wiedzę o tym co zeznał pokrzywdzony. Zaznaczyła, że jej mąż nie powiedział do pokrzywdzonego, że go wypali, bo znają się 30 lat i mąż wie co może powiedzieć a czego nie. Jej zdaniem pokrzywdzony jest bardziej emocjonalny od jej męża, zawsze „ryczy”, a mąż raczej spokojnie wyzywa. Jej zdaniem prowokacja ze strony pokrzywdzonego polega na tym, że podchodzi do wspólnego płotu, stoi, nic nie mówi i tylko patrzy.

3. PODSTAWA PRAWNA WYROKU

Punkt rozstrzygnięcia

z wyroku

Oskarżony

X

3.1. Podstawa prawna

skazania albo warunkowego

umorzenia postępowania

zgodna z zarzutem

1

A. K.

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

W świetle zgromadzonego materiału dowodowego sąd uznał, że oskarżony dopuścił się popełnienia czynu z art. 190 § 1 k.k. albowiem w dniu 15 grudnia 2020r. w D. zagroził D. K. podpaleniem domu, a groźba ta wzbudziła w zagrożonym uzasadnioną obawę, że będzie spełniona.

Dobrem chronionym przepisem art. 190 § 1 k.k. jest wolność w sensie subiektywnym, czyli poczucie wolności, wolność od obawy, strachu. Jest to przestępstwo materialne - skutkiem jest uzasadniona obawa adresata groźby, że będzie ona spełniona, zatem wystarczy, że pokrzywdzony uważa, iż niebezpieczeństwo spełnienia groźby jest realne i ma on podstawy do takiego poglądu. Niebezpieczeństwo realizacji groźby nie musi obiektywnie istnieć. Obiektywna musi być tylko groźba. Kryterium, że subiektywne odczucie obawy przez zagrożonego jest uzasadnione, należy ujmować obiektywnie, lecz z uwzględnieniem osobowości zagrożonego (tak Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 09.12.2002r. w sprawie o sygnaturze IV KKN 508/99). Należy wyraźnie wskazać, że groźba karalna (z art. 190 k.k.) zdecydowanie różni się od groźby bezprawnej, o której mówi art. 115 § 12 k.k. Istotą groźby karalnej jest to, że jej treścią jest wyłącznie popełnienie przestępstwa na szkodę pokrzywdzonego albo osoby mu najbliższej. Forma groźby nie ma znaczenia. Groźba może być wyraźna lub dorozumiana. Grozić można słowem, gestem lub innym zachowaniem się, które w zamiarze grożącego ma być zrozumiane, jako groźba popełnienia przestępstwa i w rzeczywistości może być tak zrozumiana. Innymi słowy, obawa zagrożonego, że groźba do niego skierowana będzie spełniona, jest wtedy uzasadniona, jeżeli każdy człowiek o podobnej do zagrożonego osobowości i w podobnej sytuacji również odczuwałby obawę przed taką groźbą.

W realiach niniejszej sprawy ustalone wzajemne relacje między oskarżonym a pokrzywdzonym przemawiają za poważnym potraktowaniem groźby. W kontekście konfrontacyjnego, niekontrolowanego zachowania oskarżonego, widocznej eskalacji konfliktu sąsiedzkiego, pokrzywdzony realnie mógł obawiać się realizacji groźby podpalenia domu. Jak stwierdził Sąd Apelacyjny w Katowicach w wyroku z dnia 20 sierpnia 2009r. w sprawie II AKa 123/09, zachowanie realizujące znamiona przestępstwa z art. 190 § 1 k.k. polega na grożeniu innej osobie popełnieniem przestępstwa na jej szkodę lub szkodę osoby najbliższej i możliwą jest groźba, której celem jest tylko wywołanie stanu obawy przed jej spełnieniem. Dla bytu tego przestępstwa nie jest wymagane, aby sprawca miał rzeczywiście zamiar wykonać groźbę, ani też aby istniały obiektywne okoliczności jej realizacji, a wystarczy, aby z punktu widzenia pokrzywdzonego, w subiektywnym jego odczuciu, groźba ta wywoływała przekonanie, że jest poważna oraz, że może zostać spełniona.

3.2. Podstawa prawna

skazania albo warunkowego

umorzenia postępowania

niezgodna z zarzutem

------------

--------------------

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

---------------------

X

3.3. Warunkowe umorzenie
postępowania

1

A. K.

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach warunkowego umorzenia postępowania

Oceniając stopień winy oraz społecznej szkodliwości przypisanego oskarżonemu czynu przyjął sąd, że nie jest on znaczny.

Określenie „nie jest znaczny” nie ma tego samego znaczenia, co termin „nieznaczny”, obejmując swoim zakresem i wypadki o „średnim” stopniu społecznej szkodliwości. W szczególności stopień ten musi być wyższy od „znikomego” skutkującego, zgodnie z art. 1 § 2 k.k., brakiem przestępności czynu i koniecznością bezwarunkowego umorzenia postępowania (art. 17 § 1 pkt 3 k.p.k.). Takie oznaczenie w art. 66 § 1 k.k. stopnia społecznej szkodliwości czynu, jako przesłanki warunkowego umorzenia postępowania, pełni funkcję wyznaczającą granicę możliwej tolerancji dla sprawcy z punktu widzenia racjonalizacji sprawiedliwościowej i potrzeb w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa.

Przy ocenie stopnia społecznej szkodliwości zarzucanego oskarżonemu czynu Sąd kierował się okolicznościami wskazanymi przez ustawodawcę w treści art. 115 § 2 k.k. zgodnie, z którymi Sąd bierze pod uwagę rodzaj i charakter naruszonego dobra, rozmiary wyrządzonej lub grożącej szkody, sposób i okoliczności popełnienia czynu, wagę naruszonych przez sprawcę obowiązków, jak również postać zamiaru, motywację sprawcy, rodzaj naruszonych reguł ostrożności i stopień ich naruszenia.

Oskarżony naruszył swoim zachowaniem dobra prawne takie jak jest wolność w sensie subiektywnym, czyli poczucie wolności, wolność od obawy, strachu. Nie można tracić z pola widzenia, że oskarżony jest niewątpliwie głęboko skonfliktowany z pokrzywdzonym. Bezsprzecznie, zachowanie oskarżonego należy ocenić, jako naganne, jednakże całokształt okoliczności nakazuje uznać, że społeczna szkodliwość popełnionego czynu nie jest znaczna. Pomiędzy stronami istnieje wiele nieporozumień, a nierozwiązane konflikty pogłębiają spór, który trwa od około 25 lat. Zdaniem sądu obie strony nie wiedzą już, co leży u jego podstaw. Mimo, że są osobami dorosłymi, o dostatecznym doświadczeniu życiowym, zachowują się wyjątkowo niedojrzale, nie chcą i nie potrafią w inny sposób funkcjonować. Nie wykazują woli ani rozsądku aby w poprawny sposób ułożyć swoje relacje sąsiedzkie pomimo tego, że muszą na co dzień egzystować w bliskiej odległości, są niejako „skazani” na siebie. Oskarżony jest negatywnie nastawiony do pokrzywdzonego, ma świadomość swej przewagi psychicznej i emocjonalnej nad nim, swoim zachowaniem dokucza mu, prowokując do konfrontacji, wykazując też brak szacunku do dobrych zwyczajów sąsiedzkich.

Czyn przypisany oskarżonemu jest zawiniony. Można mu przypisać winę w czasie jego popełnienia albowiem uzasadnionym było w konkretnej sytuacji wymagać od oskarżonej zachowania zgodnego z normą prawną, a nie zachodziły jednocześnie przyczyny, które odmowę takiego zachowania uzasadniałyby. Stopień społecznej szkodliwości czynu jest, więc równy stopniowi winy.

Oceniając postawę oskarżonego należy wskazać, że nie był dotychczas karany. Warunki osobiste oraz jego dotychczasowy sposób życia uzasadniają przypuszczenie, że będzie przestrzegał porządku prawnego, w szczególności nie popełni ponownie przestępstwa.

Przestępstwo, którego się dopuścił oskarżony, zdaniem sądu stanowi pojedynczy niechlubny incydent w jego dotychczasowym życiu. Nadto, postawa oskarżonego świadczy o tym, iż zasadne jest zastosowanie wobec niego dobrodziejstwa instytucji warunkowego umorzenia postępowania i nie ma potrzeby ze względu na cele kary, jej wymierzania.

Wskazany okres próby 2 lat spełni swe zasadnicze funkcje, posłuży oddziaływaniu wychowawczemu na sprawcę przestępstwa oraz zweryfikuje założoną przez sąd dodatnią prognozę kryminologiczną.

Mając na względzie zagrożenie ustawowe przestępstwa z art. 190 § 1 kk spełniona została przesłanka z art. 66 § 1 i 2 k.k. umożliwiająca warunkowe umorzenie postępowania.

3.4. Umorzenie postępowania

------

-----

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach umorzenia postępowania

3.5. Uniewinnienie

------

----------

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach uniewinnienia

-------------------

4. KARY, ŚRODKI KARNE, PRZEPADEK, ŚRODKI KOMPENSACYJNE
I ŚRODKI ZWIĄZANE Z PODDANIEM SPRAWCY PRÓBIE

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się
do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

A. K.

2

----

Na mocy art. 67 § 3 kk w zw. z art. 72 § 1 pkt 7a kk zobowiązano oskarżonego w okresie próby do powstrzymania się od kontaktowania się z pokrzywdzonym D. K. w jakiejkolwiek formie, wbrew jego woli.

A. K.

3

----

W celu wzmocnienia oddziaływania na oskarżonego sąd na podstawie art. 67 § 3 k.k. w zw. z art. 39 pkt 7 k.k. orzekł wobec oskarżonego świadczenie pieniężne na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej w kwocie 2.000,00 złotych.

5. INNE ROZSTRZYGNIĘCIA ZAWARTE W WYROKU

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku
odnoszący się
do przypisanego
czynu

Przytoczyć okoliczności

------------

--------

--------------

--------------------

6. INNE ZAGADNIENIA

W tym miejscu sąd może odnieść się do innych kwestii mających znaczenie dla rozstrzygnięcia, a niewyjaśnionych w innych częściach uzasadnienia, w tym do wyjaśnienia, dlaczego nie zastosował określonej instytucji prawa karnego, zwłaszcza w przypadku wnioskowania orzeczenia takiej instytucji przez stronę

------------

7. KOSZTY PROCESU

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Przytoczyć okoliczności

4.

Sąd zasądził od oskarżonego na rzecz oskarżyciela posiłkowego D. K. kwotę 1.008 złotych tytułem zwrotu wydatków związanych z ustanowieniem pełnomocnika w sprawie.

5.

Zasądzono od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe obejmujące opłatę w wysokości 80 złotych oraz wydatki w wysokości 70 złotych. Zdaniem sądu, analiza sytuacji materialnej i rodzinnej oskarżonego nie wskazuje, aby zapłata ww. kosztów sądowych stanowiła dla niego uciążliwość przekraczającą jego możliwości finansowe.

8. PODPIS

Sędzia Sądu Rejonowego Joanna Kucal