I C 1789/21 - zarządzenie, wyrok, uzasadnienie Sąd Rejonowy w Rybniku z 2023-06-28
Sygn. akt: I C 1789/21 upr
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 28 czerwca 2023 r.
Sąd Rejonowy w Rybniku I Wydział Cywilny w składzie:
Przewodniczący: Asesor sądowy Maciej Grochowicz
Protokolant: Protokolant sądowy Barbara Szewczyk
po rozpoznaniu w dniu 14 czerwca 2023 r. w Rybniku
na rozprawie
sprawy z powództwa M. J. (J.)
przeciwko pozwanemu (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W.
o zapłatę
zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 42,05 zł (czterdzieści dwa złote 05/100) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 8 stycznia 2017 r. do dnia zapłaty;
oddala powództwo w pozostałej części;
zasądza od powoda na rzecz pozwanego kwotę 898,66 zł (osiemset dziewięćdziesiąt osiem złotych 66/100) tytułem zwrotu kosztów procesu – wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia prawomocności wyroku do dnia zapłaty;
nakazuje wypłacić ze Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Rybniku na rzecz powoda kwotę 154,32 zł (sto pięćdziesiąt cztery złote 32/100) tytułem zwrotu niewykorzystanej części zaliczki uiszczonej na poczet kosztów opinii biegłego sądowego.
Asesor sądowy:
Sygn. akt I C 1789/21 upr
UZASADNIENIE
Pozwem z dnia 3 listopada 2021 r. powód M. J. domagał się zasądzenia od pozwanego (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. kwoty 1.764,05 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 8 stycznia 2016 r. do dnia zapłaty i kosztami procesu. W uzasadnieniu podał, że jest nabywcą wierzytelności przysługującej poszkodowanemu w zdarzeniu drogowym przeciwko ubezpieczycielowi OC sprawcy szkody. Dochodzona kwota stanowi nieuregulowaną część odszkodowania z tytułu poniesionych przez poszkodowanego kosztów najmu pojazdu zastępczego (pozew k. 4-7).
W piśmie procesowym z dnia 27 grudnia 2021 r. powód sprecyzował, że dochodzi dalszej części roszczenia ponad kwotę zasądzoną prawomocnie wyrokiem Sądu Rejonowego w Rybniku z dnia 29 stycznia 2021 r. (sygn. akt (...)), który to wyrok zapadł w sprawie, w której powód dochodził jedynie części przysługującego mu roszczenia (k. 34).
W odpowiedzi na pozew pozwany wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów procesu. Motywując swoje stanowisko wskazał, że kwestia należnego powodowi odszkodowania tytułem poniesionych przez poszkodowanego kosztów najmu pojazdu zastępczego była przedmiotem rozpoznania w postępowaniu zakończonym prawomocnym wyrokiem Sądu Rejonowego w Rybniku z dnia 29 stycznia 2021 r. (sygn. akt (...)) (odpowiedź na pozew k. 62).
Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
W wyniku zdarzenia drogowego z dnia 21 listopada 2016 r., którego sprawcą była osoba, którą łączyła z pozwanym (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. (zwanym w dalszej części uzasadnienia spółką (...)) umowa obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych, uszkodzeniu uległ samochód marki T. (...) stanowiący własność K. K. (okoliczności bezsporne).
Powyższa szkoda została zgłoszona w dniu 22 listopada 2016 r. spółce (...), która rozpoczęła postępowanie likwidacyjne (dowód: okoliczności bezsporne).
W dniu 23 listopada 2016 r. dokonano oględzin uszkodzonego samochodu, zaś w dniu 24 listopada 2016 r. spółka (...) przekazała poszkodowanemu decyzję o rozliczeniu szkody jako częściowej wraz z kalkulacją kosztów naprawy. W dniu 1 grudnia 2016 r. spółka (...) wypłaciła poszkodowanemu kwotę odszkodowania tytułem zwrotu kosztów naprawy pojazdu. W dniu 2 grudnia 2016 r. poszkodowany sprzedaż uszkodzony samochód T. (...) (dowód: harmonogram likwidacji szkody k. 37, pismo z dnia 24.11.2016 r. k. 37v, kosztorys k. 38-40).
Dnia 22 listopada 2016 r. powód M. J., prowadzący działalność gospodarczą pod firmą (...).pl (...)”, zawarł z K. K. umowę najmu pojazdu zastępczego – samochodu marki V. (...). Stawkę dobową za najem określono na kwotę 200 zł netto (dowód: umowa najmu z dnia 22.11.2016 r. k. 12, 35).
Na podstawie umowy cesji z dnia 22 listopada 2016 r. K. K. zbył na rzecz M. J. wierzytelność w postaci prawa do odszkodowania z tytułu ubezpieczenia OC w związku z ww. kolizją drogową, obejmującego zwrot kosztów najmu pojazdu zastępczego (umowa cesji z dnia 22.11.2016 r. k. 42v).
W dniu 8 grudnia 2016 r. K. K. dokonał zwrotu samochodu zastępczego. Na podstawie umowy z dnia 22 listopada 2016 r. powód wystawił fakturę opiewającą na kwotę 4.182 zł brutto za 17 dni najmu przy stawce 200 zł netto (246 zł brutto) i przesłał ją spółce (...) mejlem w dniu 8 grudnia 2016 r. (dowód: protokół zdawczo-odbiorczy k. 36v, faktura k. 41, mejl z dnia 8.12.2016 r. k. 42).
W toku postępowania likwidacyjnego spółka (...) wypłaciła M. J. łącznie kwotę 817,95 zł tytułem zwrotu kosztów najmu pojazdu zastępczego, uznając za uzasadniony okres trwania najmu pojazdu zastępczego w wymiarze 7 dni. Dokonując rozliczenia szkody spółka (...) zweryfikowała koszty najmu pojazdu zastępczego, przyjmując stawkę dobową za najem pojazdu w kwocie 95 zł netto (okoliczności bezsporne).
Uzasadniony w realiach niniejszej sprawy okres najmu pojazdu zastępczego wynosił 10 dni. Zakres uszkodzeń należącego do poszkodowanego pojazdu T. (...), biorąc pod uwagę jego wartość rynkową w stanie sprzed szkody oraz wysokość kosztów naprawy uwzględniających realia rynkowe, powodował że szkoda powinna zostać rozliczona jako całkowita.
Ustalona w umowie najmu z dnia 22 listopada 2016 r. stawka dobowa najmu w kwocie 200 zł netto (246 zł brutto) nie przekraczała zakresu stawek za tego rodzaju usługi występujących na rynku lokalnym (dowód: opinia biegłego sądowego z zakresu techniki motoryzacyjnej k. 96-127).
Pozwem z dnia 27 czerwca 2019 r. M. J. wystąpił przeciwko spółce (...) o zasądzenie kwoty 1.600 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 8 stycznia 2016 r. do dnia zapłaty. W uzasadnieniu powołał się na umowę najmu pojazdu zastępczego z dnia 22 listopada 2016 r., zawartą z K. K. i podał, że dochodzone roszczenie stanowi odszkodowanie z tytułu poniesionych kosztów najmu pojazdu zastępczego. Zaznaczył, że dochodzona pozwem kwota stanowi część przysługującego mu roszczenia i nie zrzeka się pozostałej jego części. Okoliczności faktyczne przedstawione w uzasadnieniu ww. pozwu były tożsame z tymi, które M. J. przedstawił w niniejszej sprawie (dowód: pozew k. 3-8 – akta SR w Rybniku pod sygn. (...) .
Wyrokiem z dnia 29 stycznia 2021 r., sygn. akt(...) Sąd Rejonowy w Rybniku zasądził od spółki (...) na rzecz M. J. kwotę 1.600 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 8 stycznia 2017 r. do dnia zapłaty i oddalił powództwo w pozostałym zakresie.
W uzasadnieniu wyroku Sąd Rejonowy w Rybniku wskazał, że uzasadniony czas wynajmu pojazdu zastępczego wynosił 10 dni kalendarzowych, zaś zastosowana przez M. J. stawka wynosząca 200 zł netto mieściła się wśród stawek rynkowych najmu pojazdu bezgotówkowego. W konsekwencji należne mu odszkodowanie wynosiło 2.460 zł (10 dni x 200 zł netto). Z uwagi na to, że w toku postępowania likwidacyjnego M. J. wypłacono już kwotę 817,95 zł, do zapłaty pozostawała kwota 1.642,05 zł. Będąc związanym żądaniem pozwu, które wynosiło 1.600 zł należności głównej, Sąd zasądził dochodzone roszczenie w całości.
Powyższy wyrok uprawomocnił się z dniem 5 marca 2021 r. (dowód: wyrok SR w Rybniku z dnia 29 stycznia 2021 r. k. 115; uzasadnienie wyroku k. 119-120, zarządzenie k. 134 – akta SR w Rybniku pod sygn. (...)).
Pozwem z dnia 27 grudnia 2019 r. M. J. wystąpił przeciwko spółce (...) o zasądzenie kwoty 150 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 15 stycznia 2017 r. do dnia zapłaty. W uzasadnieniu wskazał, że dochodzone roszczenie stanowi odszkodowanie z tytułu kosztów holowania uszkodzonego w wyniku zdarzenia drogowego z dnia 21 listopada 2016 r. pojazdu należącego do K. K.. Koszty te wynosiły łącznie kwotę 540,34 zł brutto, natomiast spółka (...) wypłaciła kwotę bezsporną w wysokości 189,20 zł. Pozwem w tej sprawie M. J. dochodził roszczenia częściowego w kwocie 150 zł tytułem kosztów holowania.
Nakazem zapłaty z dnia 15 stycznia 2020 r. (sygn. akt(...)), wydanym w postępowaniu upominawczym, Sąd Rejonowy w Rybniku uwzględnił dochodzone roszczenie w całości.
Powyższy nakaz zapłaty jest prawomocny (dowód: pozew k. 3-4; nakaz zapłaty k. 24; zarządzenie k. 32 – akta SR w Rybniku pod sygn. (...)
Poza sporem pozostawały okoliczności powstania, przebiegu i przyczyny kolizji z dnia 21 listopada 2016 r. Sprawstwo i wina kierowcy ubezpieczonego od odpowiedzialności cywilnej w pozwanej spółce nie były okolicznościami spornymi w sprawie.
Stanowisko pozwanej spółki w niniejszej sprawie pozwala przyjąć, że nie kwestionowała ona okoliczności dotyczących przebiegu prowadzonego postępowania likwidacyjnego i wydanych decyzji w przedmiocie wypłaty odszkodowania. Okoliczności te, mając na uwadze wyniki całej rozprawy, uznać należało za przyznane przez pozwaną spółkę w trybie art. 230 kpc.
Dokonując ustaleń faktycznych w zakresie przebiegu prowadzonych pomiędzy stronami procesów sądowych dotyczących zdarzenia z dnia 21 listopada 2016 r., okoliczności faktycznych będących przedmiotem tych procesów, treści zapadłych orzeczeń oraz ich motywów, Sąd oparł się na przedłożonych przez powoda, jak również znajdujących się w aktach związkowych dokumentach urzędowych (art. 244 § 1 kpc), których treść nie budziła wątpliwości.
Okoliczności dotyczące uzasadnionego okresu najmu pojazdu zastępczego w realiach niniejszej sprawy oraz zakresu stawek dobowych za najem pojazdu zastępczego występujących na rynku lokalnym Sąd ustalił na podstawie logicznych i przekonujących wniosków opinii biegłego sądowego z zakresu techniki motoryzacyjnej (k. 96-127). Należy zauważyć, że powyższa opinia została sporządzona w sposób rzetelny i fachowy przez osobę w pełni niezależną i posiadającą wiedzę specjalistyczną w wymaganym zakresie. Do opinii tej strony nie zgłosiły zresztą żadnych zarzutów.
Zeznania świadka K. K. (k. 88-88v) nie miały większego znaczenia dla ustalenia stanu faktycznego w zakresie istotnym z punktu widzenia rozstrzygnięcia sprawy. Relacja przedstawiona przez świadka znajdowała potwierdzenie w treści złożonych do akt dokumentów. Okoliczności przedstawione przez świadka nie były przy tym kwestionowane przez pozwaną spółkę.
Sąd zważył, co następuje:
Powództwo jedynie w niewielkiej części zasługiwało na uwzględnienie.
W pierwszym rzędzie ocenić należało sposób sformułowania roszczenia dochodzonego pozwem, biorąc pod uwagę przedstawione przez powoda okoliczności faktyczne oraz podniesione przez pozwaną spółkę zarzuty dotyczące istnienia powagi rzeczy osądzonej. Nie budzi wątpliwości, że roszczenie dotyczące zwrotu kosztów najmu pojazdu zastępczego w związku z opisanym w uzasadnieniu pozwu zdarzeniem drogowym z dnia 22 listopada 2016 r., było już przedmiotem procesu sądowego pomiędzy stronami niniejszego sporu, który został prawomocnie zakończony wyrokiem Sądu Rejonowego w Rybniku z dnia 29 stycznia 2021 r. (sygn. akt(...)). Pomiędzy stronami toczyło się również postępowanie zakończone prawomocnie nakazem zapłaty z dnia 15 stycznia 2020 r. (sygn. akt (...), jednak lektura pozwu wniesionego w tamtym postępowaniu prowadzi do jednoznacznego wniosku, że objęte powyższym orzeczeniem roszczenie dotyczyło zwrotu kosztów holowania uszkodzonego pojazdu, a nie zwrotu kosztów najmu pojazdu zastępczego. Z tego względu rozstrzygnięcie zawarte w nakazie zapłaty z dnia 15 listopada 2020 r. nie miało żadnego wpływu na treść rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie.
W powyższym kontekście zgodzić się należy, co do zasady, z przedstawioną w odpowiedzi na pozew argumentacją dotyczącą mocy wiążącej ustaleń stanowiących podstawę wyroku wydanego przez Sąd Rejonowy w Rybniku w sprawie pod sygn. akt (...)Zgodnie z art. 365 § 1 k.p.c. orzeczenie prawomocne wiąże nie tylko strony i sąd, który je wydał, lecz również inne sądy oraz inne organy państwowe i organy administracji publicznej, a w wypadkach w ustawie przewidzianych także inne osoby. Przepis powyższy określa skutki prawomocnego orzeczenia w sprawie cywilnej (tzw. prawomocność materialna), a także zakres podmiotów, które pozostają związane takim orzeczeniem. Zakres mocy wiążącej prawomocnego orzeczenie unormowano z kolei w art. 366 k.p.c., który stanowi że wyrok prawomocny ma powagę rzeczy osądzonej tylko co do tego, co w związku z podstawą sporu stanowiło przedmiot rozstrzygnięcia, a ponadto tylko między tymi samymi stronami. W świetle powyższego zauważyć należy, że moc wiążącą uzyskuje rozstrzygnięcie o żądaniu w powiązaniu z jego podstawą faktyczną i w kolejnym postępowaniu sąd ma obowiązek przyjąć, że istotna z punktu widzenia zasadności żądania kwestia kształtowała się tak, jak to zostało ustalone w prawomocnym wyroku. Konsekwencją jest niedopuszczalność ponownej oceny prawnej co do okoliczności objętych prawomocnym rozstrzygnięciem (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 listopada 2014 r.,(...)). Związanie prawomocnym wyrokiem rozciąga się również na jego motywy w takich granicach, w jakich stanowią one konieczne uzupełnienie rozstrzygnięcia, niezbędne dla wyjaśnienia jego zakresu i istoty stosunku prawnego, do którego się odnosi (por. wyrok SN z dnia 15 marca 2002 r., (...), wyrok SN z dnia 11 lutego 2011 r., (...)). Co istotne jednak, jeśli powód - zamiast dochodzić jednym pozwem całego roszczenia materialnoprawnego, wynikającego z określonego stosunku prawnego - dochodzi tego roszczenia w częściach w kilku różnych pozwach, to sąd, który rozpoznaje tylko jedno z tych roszczeń, nie może uwzględnić zarzutu sprawy w toku. W każdym bowiem takim pozwie roszczenie procesowe jest zupełnie samoistne i różne od pozostałych (por. wyrok SN z dnia 4 października 1966 r.,(...). W razie prawomocnego uwzględnienia części roszczenia o spełnienie świadczenia z tego samego stosunku prawnego w procesie dotyczącym spełnienia reszty świadczenia, sąd nie może w tych samych okolicznościach prawnych i faktycznych orzec odmiennie o zasadzie odpowiedzialności pozwanego (por. m. in. uchwała SN z dnia 29 marca 1994 r., (...), uchwała SN z dnia 5 lipca 1995 r., (...)
Odnosząc powyższe do realiów przedmiotowej sprawy, stwierdzić należy iż analiza sentencji wyroku Sądu Rejonowego w Rybniku z dnia 29 stycznia 2021 r. (sygn. akt(...)), w powiązaniu z treścią jego pisemnego uzasadnienia, pozwala dojść do wniosku, że orzekając w przedmiocie odszkodowania obejmującego zwrot kosztów najmu pojazdu zastępczego w związku ze szkodą z dnia 22 listopada 2016 r., Sąd ten uznał za uzasadniony czasookres najmu wynoszący 10 dni, przy uwzględnieniu stawki dobowej za najem zastosowanej przez powoda, a więc wynoszącej 246 zł brutto (200 zł netto). Z powyższych względów oszacował wysokość należnego powodowi świadczenia na kwotę 1.642,05 zł, przy uwzględnieniu kwoty wypłaconej w postępowaniu likwidacyjnym w wysokości 817,95 zł (246 zł x 10 = 2.460 zł – 817,95 zł = 1.642,05 zł). Z uwagi na to, że w sprawie powyższej powód dochodził kwoty 1.600 zł tytułem należności głównej, zasądzono na jego rzecz dochodzoną sumę w całości. W świetle ostatecznego stanowiska powoda wyrażonego w piśmie procesowym z dnia 27 grudnia 2021 r. (k. 34), pozwem w niniejszej sprawie powód dochodził natomiast dalszej części roszczenia o zwrot kosztów najmu pojazdu zastępczego w związku ze szkodą z dnia 22 listopada 2016 r., ponad kwotę 1.600 zł zasądzoną w wyroku Sądu Rejonowego w Rybniku z dnia 29 stycznia 2021 r. (sygn. akt (...)) i objętą żądaniem pozwu w powyższej sprawie. W tej sytuacji Sąd rozpoznający niniejszą sprawę związany był treścią rozstrzygnięcia Sądu Rejonowego w Rybniku w sprawie pod sygn. akt (...)jednakże tylko w zakresie przesądzenia o zasadzie odpowiedzialności pozwanej spółki za skutki zdarzenia z dnia 22 listopada 2016 r. Podniesiony przez pozwaną spółkę zarzut istnienia powagi rzeczy osądzonej nie zasługiwał natomiast na aprobatę, ponieważ dochodzone pozwem roszczenie nie dotyczyło świadczenia objętego już rozstrzygnięciem w sprawie pod sygn. akt (...) lecz dalszej części roszczenia o zwrot kosztów najmu pojazdu zastępczego, które nie było przedmiotem powództwa wytoczonego w tym poprzednim procesie. Brak było zatem podstaw do odrzucenia pozwu.
Przechodząc do meritum, stwierdzić należy że na gruncie niniejszej sprawy nie było pomiędzy stronami sporu co do tego, że pozwana spółka, jako ubezpieczyciel OC sprawcy kolizji, ponosiła odpowiedzialność za zaistniałą szkodę na podstawie art. 34 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. z 2019 r., poz. 2214) i art. 822 § 1 k.c. w zw. z art. 436 § 2 k.c. i art. 415 k.c.
Zgodnie z art. 361 § 1 k.c. zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. W powyższych granicach, w braku odmiennego przepisu ustawy lub postanowienia umowy, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono (§ 2 ww. artykułu). W judykaturze ugruntowane jest stanowisko, że odpowiedzialność ubezpieczyciela odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu mechanicznego obejmuje także celowe i ekonomicznie uzasadnione wydatki poniesione przez poszkodowanego na najem pojazdu zastępczego (por. uchwała składu 7 sędziów Sądu Najwyższego z 17 listopada 2011 r.,(...), OSNC 2012/3/28; uchwała SN z 15 lutego 2019 r., (...) OSNC 2020/1/6, uchwała SN z 13 marca 2020 r., (...), OSNC 2020/11/96). W powyższym zakresie Sąd orzekający w niniejszej sprawie pozostawał zresztą związany ustaleniami zawartymi w prawomocnym wyroku Sądu Rejonowego w Rybniku z dnia 29 stycznia 2021 r. (sygn. akt(...)).
Odnosząc powyższe do realiów przedmiotowej sprawy, stwierdzić należy że uzasadniony czasookres najmu pojazdu zastępczego przez poszkodowanego wynosił 10 dni (22 listopada 2016 r. – 2 grudnia 2016 r.). Jak wynika z przekonujących wywodów biegłego sądowego, zakres uszkodzeń należącego do poszkodowanego pojazdu T. (...), biorąc pod uwagę jego wartość rynkową w stanie sprzed szkody oraz wysokość kosztów naprawy uwzględniających realia rynkowe, powodował że szkoda powinna zostać rozliczona jako całkowita. Pomimo tego, faktycznie pozwana spółka rozliczyła szkodę jako częściową, uwzględniając przy szacowaniu kosztów naprawy m. in. zaniżone stawki za roboczogodzinę prac blacharsko-lakierniczych i użycie w procesie naprawy najtańszych zamienników. Niewątpliwie zatem w dacie otrzymania kosztorysu ubezpieczyciela (24 listopada 2016 r.) poszkodowany mógł pozostawać w uzasadnionym przekonaniu, że naprawa może być opłacalna. Podkreślić jednak trzeba, że ostatecznie po otrzymaniu bezspornej części odszkodowania (1 grudnia 2016 r.), w dniu 2 grudnia 2016 r. poszkodowany sprzedał pojazd w stanie uszkodzonym. W tej sytuacji uznać należało, że uzasadniony czasookres najmu pojazdu zastępczego upłynął w dniu 2 grudnia 2016 r. Brak było bowiem podstaw do dalszego korzystania z samochodu zastępczego, skoro nie zostało wykazane, aby poszkodowany w krótkim okresie czasu po zagospodarowaniu wraku nabył kolejny samochód w miejsce uszkodzonego. Jednocześnie nie sposób dokonywać w realiach niniejszej sprawy ustaleń w zakresie czasookresu najmu przy uwzględnieniu likwidacji szkody jako częściowej, skoro faktycznie uszkodzony pojazd nie został przez poszkodowanego poddany naprawie, tylko sprzedany na drugi dzień po otrzymaniu odszkodowania z zakładu ubezpieczeń. Powyższe okoliczności wynikały przy tym z treści złożonego do akt przez powoda harmonogramu naprawy (k. 37).
Co się zaś tyczy przyjętej przez powoda stawki dobowej za najem pojazdu zastępczego, to w świetle wniosków opinii biegłego sądowego nie budziło wątpliwości, że stawka dobowa najmu w kwocie 200 zł netto (246 zł brutto) nie przekraczała zakresu stawek za tego rodzaju usługi występujących na rynku lokalnym.
Kierując się przedstawioną argumentacją, Sąd doszedł do przekonania, że należne powodowi wynosiło 2.460 zł (10 dni x 246 zł brutto). Z uwagi na to, że pozwana spółka w toku postępowania likwidacyjnego wypłaciła powodowi odszkodowanie w wymiarze 817,95 zł tytułem zwrotu kosztów najmu pojazdu zastępczego, zaś prawomocnym wyrokiem Sądu Rejonowego w Rybniku z dnia 29 stycznia 2021 r., sygn. akt (...) zasądzono od pozwanej spółki na rzecz powoda kwotę 1.600 zł, należna mu kwota wynosiła 42,05 zł (2.460 zł – 817,95 zł – 1.600 zł).
Rozstrzygnięcie w zakresie odsetek ustawowych za opóźnienie znajduje uzasadnienie w przepisie art. 481 § 1 i § 2 k.c. Zobowiązanie do zapłaty odszkodowania wyrządzonego czynem niedozwolonym ma charakter bezterminowy (art. 455 k.c.), stąd też o przekształceniu tego rodzaju roszczenia w zobowiązanie terminowe decyduje wierzyciel przez wezwanie dłużnika do wykonania (por. m. in. wyrok SN z 14 stycznia 2011 r., I (...), OSNP 2012/5-6/66). Ze względu na charakter odpowiedzialności pozwanej spółki należało ponadto uwzględnić przepis art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, zgodnie z którym zakład ubezpieczeń wypłaca odszkodowanie w terminie 30 dni licząc od dnia złożenia przez poszkodowanego lub uprawnionego zawiadomienia o szkodzie. W przedmiotowej sprawie powód doręczył pozwanej spółce fakturę dokumentującą koszt najmu pojazdu zastępczego w dniu 8 grudnia 2016 r. (k. 41, 42). Roszczenie stało się więc wymagalne w dniu następującym po upływie 30 dni, a więc w dniu 8 stycznia 2017 r. Od tej daty powód uprawniony był do naliczania odsetek ustawowych za opóźnienie. Roszczenie o zasądzenie odsetek za opóźnienie od dnia 8 stycznia 2016 r. (taką datę wskazano w żądaniu pozwu) nie było zatem uzasadnione.
Mając na uwadze powyższe, działając na podstawie przytoczonych we wcześniejszej części wywodu przepisów prawa, w pkt. I wyroku Sąd zasądził od pozwanej spółki na rzecz powoda kwotę 42,05 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 8 stycznia 2017 r. do dnia zapłaty. W pkt. II wyroku powództwo oddalono w pozostałej części (tj. w zakresie roszczenia głównego w pozostałej części oraz w zakresie żądania zasądzenia odsetek ustawowych za opóźnienie od dnia 8 stycznia 2016 r. do dnia 7 stycznia 2017 r.).
O kosztach procesu orzeczono w pkt. III wyroku na podstawie art. 100 zdanie drugie k.p.c., który przewiduje możliwość obciążenia jednej ze stron obowiązkiem zwrotu wszystkich kosztów m. in. jeżeli jej przeciwnik uległ tylko co do nieznacznej części swego żądania. Stosownie do wyniku sprawy powód wygrał w stosunku zaledwie 2% wartości wytoczonych roszczeń pieniężnych (42,05 zł / 1.764,05 zł). Pozwana spółka wygrała powodując oddalenie żądań w stosunku 98%. Tego rodzaju sytuacja procesowa w pełni odpowiada zatem hipotezie przytoczonej wyżej regulacji, co uprawniało Sąd do obciążenia powoda obowiązkiem zwrotu kosztów procesu w całości. Należało przy tym mieć na względzie, że zastosowanie metody rozliczenia kosztów procesu wymienionej w art. 100 zdanie drugie kpc polega na zwróceniu stronie wygrywającej proces tylko należnych jej kosztów procesu, a więc wyliczonych od wygranej części powództwa, bez potrącenia kosztów należnych stronie przeciwnej. Nie podlegają natomiast zasądzeniu koszty nienależne, tj. poniesione przez stronę w tej części, w jakiej proces przegrała (por. wyrok SN z 23 października 1969 r.,(...), LEX nr 6593; postanowienie SN z 10 marca 1972 r., (...), Biul. SN 1972/5–6, poz. 95; uchwała SN (7) z 27 listopada 1967 r.,(...).
Na koszty poniesione przez pozwaną spółkę składały się następujące sumy: 900 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego (§ 2 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych), 17 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa procesowego, łącznie 917 zł. Mając powyższe na uwadze, w pkt. III wyroku sąd zasądził od powoda na rzecz pozwanej spółki kwotę 898,66 zł (917 zł x 98%) tytułem zwrotu kosztów procesu, jednocześnie orzekając o odsetkach ustawowych za opóźnienie stosownie do treści art. 98 § 1 1 k.p.c.
Zgodnie z treścią art. 84 ust. 2 w zw. z art. 80 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych sąd z urzędu zwraca stronie różnicę między pobraną zaliczką na koszty przeprowadzenia dowodu a powstałymi wydatkami w związku z przeprowadzeniem tego dowodu. Mając na uwadze powyższe, w pkt. IV wyroku Sąd nakazał wypłacić powodowi kwotę 154,32 zł (1.500 zł – 1.345,68 zł) tytułem zwrotu niewykorzystanej części zaliczki uiszczonej na poczet kosztów opinii biegłego.
Asesor sądowy:
ZARZĄDZENIE
(...)
(...)
kal. 21 dni.
R., dnia 10 sierpnia 2023 r.
Asesor sądowy:
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy w Rybniku
Osoba, która wytworzyła informację: Asesor sądowy Maciej Grochowicz
Data wytworzenia informacji: